Çarşıbaşı

Trabzon'un ilçesi

Çarşıbaşı, Trabzon ilinin bir ilçesidir. Doğusunda Akçaabat, batısında ise Vakfıkebir ilçeleri ile çevrilidir.

Çarşıbaşı
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlTrabzon
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamZahid Bahadır Semiz
 • Belediye başkanıAhmet Keleş (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam67 km²
Rakım6 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam16.335
 • Kır
-
 • Şehir
15.586
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu61420
İl alan kodu0462
İl plaka kodu61

Tarihçe

değiştir

Çarşıbaşı yerleşiminin eski adı İskefye'dir. Trabzon ve civarının 1461 yılında Osmanlı hakimiyetine girmesinden sonra 1486 yılında yapılan tahrirde İskefye adıyla Akçaabat nahiyesine bağlı bir köy olarak görülmekte olup bu tarihte yerleşimde 358 kişi yaşamaktadır.[2] 1530 yılı kayıtlarında yerleşim İskafya adıyla yer almaktadır.[3] 16. yüzyıl başlarında yakın bölgedeki birçok yerleşim gibi II. Selim'in annesi adına Trabzon'da kurulan Hâtuniye Câmii İmareti Vakfı'na bağlanmıştır. 1817–19 kayıtlarında yerleşimde bir pazar yerinin olduğu bilgisi yer almaktadır. 1848–49 yılında İskefye deresi adıyla Akçaabad kazasının bir nahiyesi olarak görülmektedir. 1850’lerde Vakfıkebir kazasına bağlanmıştır.[2] 1902 yılı Trabzon Vilayet Salnamesinde, yerleşimde Cumartesi günü pazar yerinin kurulduğu görülmektedir.[4]

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla İskefiye nahiyesinin merkezi bir köy iken, 6 Mart 1954'te Burunbaşı, Büyükdere, Salova ve Zeytinlik köyleri ile birleşerek belediye statüsü aldı ve beldeye dönüştü.[5] Çarşıbaşı, 20.05.1990 tarih ve 20523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan kanun ile ilçe statüsüne kavuştu.[6]

Coğrafya

değiştir

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Trabzon-Giresun sahil yolu üzerinde, Trabzon'un 34 km batısında bulunur.

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[7] 19.287 6.002 13.285
2000[8] 17.456 8.532 8.924
2007[9] 16.216 7.154 9.062
2008[10] 16.301 7.266 9.035
2009[11] 16.077 7.332 8.745
2010[12] 15.954 7.297 8.657
2011[13] 15.834 7.295 8.539
2012[14] 15.814 7.127 8.687
2013[15] 15.742 15.742 veri yok
2014[16] 15.596 15.596 veri yok
2015[17] 15.399 15.399 veri yok
2016[17] 15.149 15.149 veri yok
2017[17] 15.022 15.022 veri yok
2018[17] 16.335 16.335 veri yok
2019[17] 15.562 15.562 veri yok
2020[17] 15.586 15.586 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  2. ^ a b Aygün, Necmettin (2010). "Osmanlı Devleti'nde idari taksimat alanındaki düzenlemelerin taşradaki yansımaları: Vakfıkebir, Şarlı ve Tonya örneği (1840– 1918)". Karadeniz Araştırmaları. 7 (26). acarindex. ss. 35-77. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  3. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 36. www.devletarsivleri.gov.tr/. 1997. ss. 158-162. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Aralık 2022. 
  4. ^ Siler, Abdurrahman (1994). "XIX. Yüzyılda Trabzon'un Kaza ve Nahiyelerinin Ekonomik Durumu (1869-1905)". Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi, 9. DergiPark. s. 265. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2024. 
  5. ^ "Kararnameler" (PDF). Resmî Gazete. 6 Mart 1954. 16 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  6. ^ "Kanunlar" (PDF). Resmî Gazete. 20 Mayıs 1990. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022. 
  7. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  15. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  16. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  17. ^ a b c d e f