Vikipedi

İddin-Sin

Simurrum kralı

İddi(n)-Sin (Akadca: 𒀭𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪: İddî-Sîn) MÖ 2000-1900 yılları arasında Simurrum Krallığı'nın kralıdır (𒈗 Šàr, Shar olarak telaffuz edilir).[2] Simurrum, Akad İmparatorluğu döneminden III. Ur'a kadar Mezopotamya bölgesinin önemli bir şehir devletidir. Simurrum Krallığı, Eski Babil döneminden sonra kayıtlardan kaybolmuştur.[3] Bir yazıta göre (Süleymaniye Vilayeti'ndeki Karaçatan Köyü'ndeki stel, şu anda Süleymaniye Müzesi'nde bulunmaktadır), İddi(n)-Sin'in Lullubi kralı Annubanini ile çağdaş olduğu anlaşılmaktadır.[4][5]

İddi(n)-Sin
𒀭𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪
Simurrum Kralı
Simurrum Kralı İddi(n)-Sin, bir yay ve baltayla silahlanmış, bir düşmanı eziyor. MÖ 2000 civarı (çıkarılmış detay).[1]
Hüküm süresiy. MÖ 2000-1900
Irak üzerinde Iddin-Sin relief
Iddin-Sin relief
Iddin-Sin relief
Iddin-Sin kabartmasının orijinal yeri, günümüzde Irak, Bitwata yakınları.

İddi(n) ve oğlu Zabazuna gibi Simurrum Krallığı'nın birkaç hükümdarı bilinmektedir.[3] Çeşitli yazıtlar, onların Kral İşbi-Erra (MÖ 1953-yaklaşık 1920) ile aynı dönemde yaşadıklarını öne sürerler.[6] Yazıtlarda İddi(n)-Sin ismi 𒀭𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪 olarak yazılır, ismin geri kalan kısmı olan 𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪'dan önce bir sessiz belirteç (𒀭, DINGIR) bulunur. 𒄿𒋾, ikiz 't' harfinin ima edilmesiyle i-ti olarak okunabilir ve İngilizcede çift 't' sesi daha çok çift 'd' olarak alınır. Akad çivi yazısında açıkça yazılmasa da İngilizcede 'n' harfi ekleniyor. İkinci 𒀭 (DINGIR) son kısım olan 𒂗𒍪 için belirleyici görevi görür ve EN işaretleridir. ZÜ. Böylece üçü birlikte D EN logogramını oluşturur. ZU, Ay Tanrısı'nın adı olan Sîn olarak okunur.[2]

İran sınırına yakın Ranya yakınlarındaki Bitwata'da dört yazıt ve bir Simurrum kabartması tespit edilmiştir. Bunlar arasında şu anda İsrail Müzesi'nde bulunan büyük kabartma ve Serpol Zehab'dan bir kabartma da bulunmaktadır.[6][7] Kabartmanın tasarımının, Akad İmparatorluğu Kralı Naram-Sin'in (MÖ 2254-2218) Zafer Dikilitaşı'ndan türetildiği düşünülüyor; bu dikilitaşta kralın düşmanlarını çiğnediği de görülmektedir.[8] Bölgedeki diğer kabartmalara, örneğin Anubanini kaya kabartmasına da benzemektedir. Baltalı sakalsız bir savaşçıyı, bir düşmanı çiğneyerek tasvir eden ve üzerinde "Zaba(zuna), oğlu..." yazan Sarpol-e Zahab kabartması, İddi(n)-Sin'in oğlu olabilir.[6]

İddi-Sin, Irak'taki Süleymaniye Müzesi'nde bulunan Akadca yazılmış bir Stelden de bilinmektedir.

Rosen koleksiyonunda bulunan bir mühür sayeside de İddi(n)-Sin ve oğlu Zabazuna (Akadca: 𒍝𒁀𒍪𒈾: Za-ba-zu-na) bilinmektedir.[2]

  • Simurrum Krallığı'nın Kralı Iddi(n)-Sin, elinde bir balta ve bir yay tutuyor, düşmanı çiğniyor ve İştar'a bakıyor. MÖ 2000 civarı. İsrail Müzesi.[1]
    Simurrum Krallığı'nın Kralı Iddi(n)-Sin, elinde bir balta ve bir yay tutuyor, düşmanı çiğniyor ve İştar'a bakıyor. MÖ 2000 civarı. İsrail Müzesi.[1]
  • Simurrum Kralı Iddi(n)-Sin'in Steli. Eski Babil Dönemi'ne aittir. Süleymaniye Valiliği, Karaçatan Köyü'nden. Süleymaniye Müzesi
    Simurrum Kralı Iddi(n)-Sin'in Steli. Eski Babil Dönemi'ne aittir. Süleymaniye Valiliği, Karaçatan Köyü'nden. Süleymaniye Müzesi
  • Serpol Zehab, kabartma I. Baltalı sakalsız savaşçı, bir düşmanı çiğniyor. Üstte güneş diski. "Zaba(zuna), oğlu ..." ismi okunabilir. Genellikle Lullubiler'in[9][10] hükümdarı olarak kabul edilir ancak İddi(n)-Sin'in oğlu Simurrum Krallığı'nın hükümdarı da olabilir.[6]
    Serpol Zehab, kabartma I. Baltalı sakalsız savaşçı, bir düşmanı çiğniyor. Üstte güneş diski. "Zaba(zuna), oğlu ..." ismi okunabilir. Genellikle Lullubiler'in[9][10] hükümdarı olarak kabul edilir ancak İddi(n)-Sin'in oğlu Simurrum Krallığı'nın hükümdarı da olabilir.[6]
  • Simurrum Kralı İddi(n)-Sin'in portresi, yak. MÖ 2000 (detay)
    Simurrum Kralı İddi(n)-Sin'in portresi, yak. MÖ 2000 (detay)
  • Düşman, eşlik eden yazıtta Aurnahuš olarak adlandırılan muhtemelen yenilmiş bir isyancı olan İddi(n)-Sin tarafından çiğneniyor.[11] (detay)
    Düşman, eşlik eden yazıtta Aurnahuš olarak adlandırılan muhtemelen yenilmiş bir isyancı olan İddi(n)-Sin tarafından çiğneniyor.[11] (detay)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Shaffer, Aaron; Wasserman, Nathan; Seidl, Ursula (2003). "Iddi(n)-Sîn, King of Simurrum: A New Rock-Relief Inscription and a Reverential Seal". Zeitschrift für Assyrologie und Vorderasiatische Archäologie (İngilizce). 93 (1). ss. 1-52. doi:10.1515/zava.93.1.1. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  2. ^ a b c Shaffer, Aaron (2003). "Iddi(n)-Sîn, King of Simurrum: A New Rock-Relief Inscription and a Reverential Seal". Zeitschrift für Assyrologie und Vorderasiatische Archäologie. 93 (1). Zeitschrift für Assyoriologie. ss. 32-35. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  3. ^ a b Eidem, Jesper (2001). The Shemshāra Archives 1: The Letters. Kgl. Danske Videnskabernes Selskab. s. 24. ISBN 9788778762450. 
  4. ^ Osborne, James F. (2014). Approaching Monumentality in Archaeology. SUNY Press. s. 123. ISBN 9781438453255. 
  5. ^ "History of Iddin-Sin's stela". 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  6. ^ a b c d Frayne, Douglas (1990). Old Babylonian Period (2003-1595 BCE). University of Toronto Press. ss. 707 ff. ISBN 9780802058737. 
  7. ^ Osborne, James F. (2014). Approaching Monumentality in Archaeology. SUNY Press. s. 120. ISBN 9781438453255. 
  8. ^ "Rock relief of Iddin-Sin, King of Simurrum". Europeana. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Osborne, James F. (2014). Approaching Monumentality in Archaeology (İngilizce). SUNY Press. ss. 123-124. ISBN 9781438453255. 
  10. ^ Osborne, James F. (2014). Approaching Monumentality in Archaeology (İngilizce). SUNY Press. ss. 123-124. ISBN 9781438453255. 
  11. ^ Shaffer, Aaron (2003). "Iddi(n)-Sîn, King of Simurrum: A New Rock-Relief Inscription and a Reverential Seal". Zeitschrift für Assyrologie und Vorderasiatische Archäologie. 93 (1). Zeitschrift für Assyoriologie. s. 3. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 

Dış bağlantılar

değiştir
 
Wikimedia Commons'ta İddin-Sin ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İddin-Sin&oldid=34227960" sayfasından alınmıştır