İlhan Cihaner
İlhan Cihaner (23 Şubat 1968, Kars), Türk hukukçu ve siyasetçi. Eski cumhuriyet başsavcısı, TBMM 24., 25. ve 26. dönem Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili. 2012, 2014 ve 2016'da yapılan CHP kurultaylarında parti meclisi üyeliğine seçilmiş[2] ve bu görevini parti meclisi üyesi seçilmediği 2018 yılına kadar sürdürmüştür.
| İlhan Cihaner | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 24, 25 ve 26. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 28 Haziran 2011 - 16 Mayıs 2018 | |
| Seçim bölgesi | 2011 – Denizli Haziran 2015 – İstanbul (III) Kasım 2015 – İstanbul (III) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 23 Şubat 1968 Kağızman, Kars, Türkiye |
| Partisi | .svg){kind=small} Cumhuriyet Halk Partisi
|
| Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi (lisans) Gazi Üniversitesi (yüksek lisans) |
| Mesleği | Siyasetçi, hukukçu ve köşe yazarı[1] |
İlk yılları ve eğitimi
değiştirKars doğumlu olan Cihaner; ilköğrenimi Kars’ta, ortaöğrenimi Ankara'da tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünde "İnsan Hakkı Olarak Bilgi Edinme Hakkı" konulu tezi ile yüksek lisansını tamamladı.[3]
Mesleki kariyeri
değiştir1991 yılında adli yargı hâkim-savcı adayı olarak göreve başladı. Sırasıyla Reyhanlı, İdil, Çamlıdere'de savcı olarak, Vezirköprü, Alaşehir'de başsavcı olarak, Erzincan ve Adana'da da cumhuriyet başsavcısı olarak görev yaptı. Cumhuriyet başsavcılığı görevi sırasında, hâkim ve savcılara yönelik, TCK, CMK, infaz hukuku, İstanbul protokolü ve istinaf konularında eğitici olarak görev yaptı. Benzer birçok konuda seminer ve sempozyumlara katıldı. Adalet Bakanlığı ve AB Projeleri çerçevesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (Strasbourg) insan hakları üzerine, Hollanda'da ise istinaf mahkemeleri üzerine çalışma ve eğitim ziyaretlerinde bulundu.[2]
JİTEM’e dava açan ilk savcı
değiştirCihaner, 1999 yılında Şırnak'ın İdil ilçesinde görev yaparken, 1989 yılında öldürülen üç köylünün dosyasını açarak, JİTEM'in önemli isimleri olan Albay Arif Doğan, 1993 yılında öldürülen Cem Ersever, Yüzbaşı Sinan Yaşar, itirafçı İbrahim Babat'ın da aralarında bulunduğu kişiler hakkında iddianame hazırladı. O dönemde varlığı tartışılan JİTEM'e dava açma cesaretiyle takdir topladı.[4] Cihaner, JİTEM'e yönelik soruşturma açan ilk isim olarak biliniyor.[5]
JİTEM hakkında Diyarbakır DGM Başsavcılığına gönderdiği iddianamede "silahlı çete oluşturulduğunu ve birden fazla kimsenin öldürüldüğünü" belirterek örgütlenmeyi şöyle anlatmıştı:
"Kapsamı ve işledikleri suçlar tüm ülke geneline yayılan ve kamu görevlileri, itirafçılar ve koruculardan oluşan bir çetenin soruşturma konusu suçu işlediği, bu çetenin önceleri terörle/teröristlerle mücadele amacı ile kurulduğu, teröre destek veren şahısların yasal yöntemler kullanılmadan cezalandırılmasını yöntem olarak benimsedikleri, daha sonraları başka saiklerle adam öldürme/kaçırma, çek senet tahsilatı, bombalama, tehdit vs. suçlarını işledikleri iddialarının olduğu..."[5]
Erzincan
değiştir2007’de Erzincan Başsavcısı olarak atandı. İlhan Cihaner göreve başladığı yıl İsmailağa cemaati ile Fethullah Gülen hakkında soruşturma başlattı. Cemaate bağlı Medine Vakfı'nın kentte ve bazı ilçelerdeki evlerinde çocuklara yatılı dini eğitim verildiği iddiaları üzerine dinleme kararı alındı. Soruşturmada şüpheliler arasında hükûmete yakın gazete sahibi, dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, örgüt üyeleriyle görüşen bakanların adı geçti. 17 vakıf ve derneğe yapılan baskınlarda gözaltına alınan 26 kişiden 7'si tutuklandı. İsmailağa cemaatinin lideri Mahmut Ustaosmanoğlu'nun da gözaltına alınacağı 16 ilde yapılması planlanan operasyon için yürütülen soruşturma nedeniyle dönemin Adalet Bakanlığı, Cihaner'in görev yerinin değiştirilmesini istedi ve iddialara göre Cihaner, dönemin bakanı tarafından aranarak tutuklu şüphelilerin serbest bırakılması istendi.[5][6]
Fethullah Gülen grubuna yönelik, kara para aklama, casusluk KPSS ve polis akademisi sınav sorularını elde ederek kamuda kadrolaşma suçlarını kapsayan başlıklarla soruşturma başlattı. Hanefi Avcı'nın iddiasına göre savcı Cihaner’in jandarmayla beraber yürüttüğü İsmailağa cemaati tahkikatı ve Gülen cemaati soruşturmalarının yarattığı rahatsızlık nedeniyle kurulan kumpasla görevden alınarak tutuklandı.[7]
Tutuklanması
değiştirOcak ayında Adalet Bakanlığı ve HSYK'ye gönderdiği gizli yazıda Fethullah Gülen grubu hakkındaki soruşturmayı Erzurum Özel Yetkili Savcısı Osman Şanal'ın "mesleki acemilikle açıklanmayacak" şekilde engellediğini yazdı. Cihaner, bir ay sonra ilk kez görevi başında tutuklanan Cumhuriyet Başsavcısı oldu. Cihaner'in, Erzurum Başsavcılığı tarafından tutuklanmasından sonra HSYK, Cihaner'i görev ve yetki aşımı yaparak tutuklayan dört savcı ve polisler hakkında suç duyurusunda bulundu. Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığındaki savcıların yetkisini kaldırdı. HSYK'nin bu kararlarına dönemin Adalet Bakanlığı Müsteşarı itiraz etti.[8]
Soruşturması elinden alınan İlhan Cihaner'e ilerleyen süreçte dönemin Adalet Bakanlığı, 26 yıl hapis istemi ile dava açtı. 4 ay tutuklu kalan Cihaner daha sonra tahliye oldu. Daha sonraki dönemde bunun bir kumpas olduğu anlaşıldı. O dönem bu tutuklamaları yapan savcılar "FETÖ/PDY" soruşturmasından tutuklandı.[9][10]
Siyasi kariyeri
değiştir2011 yılında yapılan seçimlerde CHP'den Denizli milletvekili seçildi. 2012 yılında yapılan CHP kurultayında parti meclisi üyesi seçildi. 2015 yılında yapılan seçimlerde CHP'den İstanbul milletvekili seçildi. 2018 seçimlerinde aday gösterilmedi. 2020 yılındaki CHP Kurultayında partinin Genel Başkanlığına aday adayı olsa da gerekli delege sayısını tamamlayamadığı için aday olamadı. 2023'te yapılan CHP Kurultayı'nda da aday adayı olmuş ancak aday olamamıştır.
Kişisel yaşamı
değiştir1 Ekim 2012'de yayın hayatına başlayan günlük gazete Sol'da "Çıngı" isimli köşesinde haftanın iki günü yazıları yayınladı. Sol gazetesinin kapanmasından sonra Birgün'de yazmaya devam etti.[11] Cihaner, evli ve bir kız çocuğu babasıdır.
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016.
- ^ a b c İlhan Taşcı (13 Ağustos 2009). "Yargıdan cemaat kaçırma". Cumhuriyet Gazetesi. s. 8. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023.
- ^ İlhan Taşcı (17 Ağustos 2009). "Hükümetten cemaat telefonu". Cumhuriyet Gazetesi. s. 8. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023.
- ^ Avcı, Hanefi (2010). Haliç'te yaşayan Simonlar : dün devlet bugün cemaat. 5. baskı. Ankara. s. 509. ISBN 978-975-287-075-8. OCLC 663951906.
- ^ "Başsavcı cezaevine gönderildi". Cumhuriyet Gazetesi. 18 Şubat 2010. s. 7. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016.
- ^ ANKARA (25 Mayıs 2019). "Kumpas savcısına 11 yıl 3 ay hapis". Hürriyet Gazetesi. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016.