İrtiş Nehri Muharebesi
İrtiş Nehri Muharebesi, 657'de Tang Hanedanlığı'nın general Su Dingfang yönetimindeki ordusu ile Batı Türklerinin kağanı İl-Kullıg İşbara Kağan arasında yaşanan savaştır. Savaş, Tang sınır kentlerine yapılan Türk saldırılarından bunalan Çin tarafından Uygurların da desteğiyle oluşturulan Birleşik Çin ordunun düzenlediği seferin bir parçasıdır. Savaş Altay Dağları yakınındaki İrtiş Nehri boyunda meydana gelmiştir. İl-Kullıg Kağan, İli Nehri'nde[4] İl-Kullıg Kağan Çinli piyadelerden ve Uygur süvarilerinden müteşekkil 10 bin kişilik Tang ordusunu ablukaya aldı. Su Dingfang ön cepheye piyadeleri yanaşık düzen ile yerleştirdi, ön cephede bulunan piyadeler yana açılınca dinlenmiş atlara sahip Uygurlar hızla ileri atılıp saldırıya geçtiler. Uygurlar, Türk süvarilerini dağıttılar ve çoğunu da kılıçtan geçirdiler.[5][6] İl-Kullıg'a sadık Türk boyları teslim olmuş ve Taşkent'e doğru çekilen İl-Kullıg ertesi gün yakalanmıştır.[7]
| İrtiş Nehri Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
|
Uygur destekli Tang ordusu: |
 Batı Göktürk Kağanlığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Su Dingfang, Bağa Şad, Böri Şad |
İl-Kullıg Kağan | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| Çin ordusu + 10.000 Uygur süvarisi[1] | 20.000[2][3] | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Bilinmiyor | |||||||||
Sonuç
değiştirİl-Kullıg'ın bu ani yenilgisiyle fiilen Batı Göktürk Kağanlığı çökmüş, Sincan'ın kontrolü tamamen Tang'ın kontrolüne geçmiştir.[8]
Kaynakça
değiştir- ^ Lev Gumilev, Eski Türkler, s. 304
- ^ Edouard Chavannes, Batı Türkleri, s. 67.
- ^ Osman Karatay, Göktürk Çağı Türk Nüfusu Üzerine Düşünceler, s. 14.
- ^ Biçurin, Sobraniye, 1/291.
- ^ Lev Gumilev, Eski Türkler. s. 304.
- ^ Chavannes, Documents. s. 64.
- ^ Jonathan Karem Skaff (2009). Nicola Di Cosmo (Ed.). Military Culture in Imperial China. Harvard University Press. ss. 181-185. ISBN 978-0-674-03109-8.
- ^ James A. Millward (2007). Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang. Columbia University Press. s. 33. ISBN 978-0-231-13924-3.