İzmir tramvay hatları

İzmir, Türkiye'deki tramvay ağları

İzmir tramvay hatları, Türkiye'nin üçüncü büyük şehri İzmir'deki toplu ulaşım araçlarından birisidir.

İzmir tramvay hatları
Alsancak Garı – Pasaport İskelesi Tramvay Hattı, 1910.
İşletme
Yerİzmir, Türkiye
Atlı tramvay dönemi: 1880 (1880)-1928 (1928)
Durum Kapatıldı
Hatlar 5
Sahip(ler) İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi
İşletmeci(ler) İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi
Hat açıklığı Standart (1.435 mm)
İtiş sistemi Atlar
Elektrikli tramvay dönemi: 1928-1954
Durum Kapatıldı
Hatlar 5
Sahip(ler) İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi
İşletmeci(ler) İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi
Hat açıklığı Standart (1.435 mm)
İtiş sistemi Elektrik
Elektrikli tramvay dönemi: 2017-günümüz
Durum İşletmede
Hatlar 3
Sahip(ler) İzmir Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci(ler) İzmir Metro A.Ş.
Hat açıklığı Standart (1.435 mm)
İtiş sistemi Elektrik
Elektrifikasyon 750 V DA katener[1]
Taşıt sayısı 38
Hat uzunluğu (çift) 42,2 km[2]
Hat uzunluğu (toplam) 46 km[2]
Güzergâh uzunluğu 32,6 km
T1 hattı: 8,8 km
T2 hattı: 12,8 km
T3 hattı: 12 km
Duraklar 33
Web site tramizmir.com

Tarihçe

değiştir

İzmir'de ilk tramvay 1 Nisan 1880'de faaliyete geçti.[3][4][5]

Bu hat Alsancak Garı ile Pasaport Vapur İskelesi arasında, Kordon'a yük taşımacılığı yapmak üzere hizmete giren atlı tramvay hattıydı.[6] O yıllarda İzmir Limanı bu bölgede bulunmaktaydı. Ayrıca bu hatta Alsancak Garı'na gidecek demiryolu yolcuları da taşınmaktaydı. 1901 yılında, bu hat yeni inşa edilen Konak Meydanı'na kadar uzatıldı.

Şehirdeki ikinci tramvay hattı ise Karşıyaka İskelesi ile Karşıyaka Tren İstasyonu arasında inşa edildi ve 1906 yılında hizmete girdi. 1907 yılında Karşıyaka'daki tramvay hattına Karşıyaka Vapur İskelesi - Alaybey ve Karşıyaka Vapur İskelesi - Bostanlı arasında inşa edilen hatlar da eklendi.[7]

Alsancak ve Karşıyaka'daki hatlara ek olarak Göztepe - Konak arasında da atlı tramvay hattı bulunmaktaydı.[5][8] 18 Ekim 1928'de Göztepe - Konak hattı elektrikli hâle getirildi.[5] 31 Ekim 1928'de ise şehirdeki atlı tramvay seferleri son buldu.[5] Yeni pembe boyalı tramvaylar hizmete girdi ve 1927 ile 1939 arasında İzmir tramvayları zirvede idi. Otomobilin yükselişi ile otobüsler daha popüler hale geldi ve İzmir'de tramvay kullanımı gerilemeye başladı. İlk kapatılan tramvay hatları Karşıyaka'daki üç hat oldu. Karşıyaka Belediyesi, 1 Ekim 1939'da Karşıyaka'daki tüm tramvay hatlarını seferden kaldırdı.[7] Konak-Göztepe hattı 1950'de kapatıldı ve İzmir'de hizmet veren tek tramvay hattı olarak Konak-Alsancak hattı kaldı. Konak-Alsancak hattının önce Pasaport-Alsancak bölümü kapatıldı. 7 Haziran 1954'te ise İzmir'deki tramvaylar tamamen kaldırıldı.[5]

Nisan 2015'te yapımına başlanan 8,8 km uzunluğundaki 14 duraklı T1 Karşıyaka tramvayı, Nisan 2017'de hizmete girdi.[9] İnşaatı Temmuz 2015'te başlayan 12,8 km uzunluğundaki 19 duraklı T2 Konak tramvayı ise Mart 2018'de açıldı.[10] İnşaatı 6 Şubat 2021'de başlanan 12 km uzunluğunda ve 14 istasyonu olan T3 Çiğli Tramvayı ise 27 Ocak 2024'te hizmete girdi.[11] Girne'ye ise 4,4 km uzunluğunda ve on duraklı yeni bir hat yapılması planlanmaktadır.[12]

Eski hatlar

değiştir
  • T1 Alsancak Garı – Konak Meydanı Tramvay Hattı
  • T2 Karşıyaka Vapur İskelesi – Karşıyaka Tren İstasyonu Tramvay Hattı
  • T3 Göztepe – Konak Tramvay Hattı
  • T4 Karşıyaka Vapur İskelesi – Bostanlı hattı

İşletmedeki hatlar

değiştir

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Tramvay hattına ilk elektrik veriliyor". izmir.bel.tr. 21 Aralık 2016. 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2017. 
  2. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; konak isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ "İzmir'in Tarihi". izmir.bel.tr. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  4. ^ "İzmir Gümrükleri Tarihçesi". ege.gtb.gov.tr. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  5. ^ a b c d e "İzmir'in ilk tramvay hatları". rayhaber.com. 27 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  6. ^ Sümerli, Ömer Tolga. "The history of Alsancak terminal". Dokuz Eylül Üniversitesi. 15 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2018. 
  7. ^ a b "A full history of trams in Karşıyaka and planned future lines". Karşıyaka Dergisi. 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2018. 
  8. ^ "İzmir Tramvay Hatları Ön Etütleri" (PDF). izmir.bel.tr. Aralık 2009. 18 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  9. ^ "Karşıyaka'da 'tramvaylı' günler başladı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 11 Nisan 2017. 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  10. ^ "Güle güle kullan İzmir!". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 24 Mart 2018. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  11. ^ "Çiğli Tramvayı hizmete girdi". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 27 Ocak 2024. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  12. ^ "İşte İzmir'in yol haritası". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 9 Ocak 2018. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2018. 

Dış bağlantılar

değiştir