İznik Roma Tiyatrosu
İznik Roma Tiyatrosu, Bursa ilinin İznik ilçesinde bulunan, MS 2. yüzyılda İmparator Traianus döneminde Bitinya Valisi olan Plinius tarafından inşa edilmiş tiyatro yapısı. İznik surlarının 90 m. kuzeyindeki tiyatronun, seyircilerin oturduğu kısım ile hayvanların arenaya salındığı tünel kısmı büyük ölçüde ayaktadır.[1]
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Geçici olarak kapalı |
| Tür | Antik tiyatro |
| Konum | İznik |
| Adres | Selçuk, 16890 İznik/Bursa |
| Şehir | Bursa |
| Ülke |  Türkiye |
| Koordinatlar | 40°25′36″K 29°43′01″D / 40.42667°K 29.71694°D |
| Tamamlanma | MS 2. yüzyıl |
| Ölçüler | |
| Genişlik | 63 metre |
| Diğer ölçüler | 84 metre (uzunluk) |
| Diğer bilgiler | |
| Oturma kapasitesi | 10.000 kişi |
Düz bir alana inşa edilerek tonozlarla yükseltilmesi nedeniyle mimari açıdan Türkiye’deki tek örnektir.[2] İki yüzyıl gladyatör dövüşleri ve diğer oyunlar için kullanılan yapı, daha sonra farklı amaçlarla kullanılmıştır. 84 metre uzunluğunda ve 63 metre genişliğinde bir alanı kaplar. Yaklaşık on bin kişi seyirci kapasitesi bulunur. Sahne binası, üç katlıdır.[3] Günümüze sadece ilk katı ulaşmıştır. Üç adet giriş kapısı ve koridorla birbirinden ayrılan dört ana mekândan oluşur.
Latinlerin İstanbul'u işgali üzerine kurulan İznik Devleti sırasında, savaşlarda ölen askerlerin topluca bu tiyatronun dehlizlerine gömüldüğü tespit edilmiştir.[4] Tiyatronun bulunduğu alan Osmanlı döneminde bir süre seramik fırını olarak kullanılmış; seramik fırınları işlevlerini yitirdikten sonra, yapıya ait blokların devşirilmesi ve çevredeki konutlarda kullanılması son yüzyıllara kadar devam etmiştir.[5]
Kazılar
değiştirTiyatro ilk kez 1743 yılında belirlendi ve krokisi çizildi. İlk kazılar Bursa Müzesi'nde uzman olan Bedri Yalman tarafından 1980 yılında gerçekleştirildi ve 2006 yılına kadar devam etti. 2011-2015 yılları arasında İznik Müzesi başkanlığında kazılara devam edildi. Kazılar, 2016 yılından itibaren Dokuz Eylül Üniversitesi’nden bir ekip tarafından sürdürüldü.[6] Kazı başkanlığını Aygün Ekin Meriç üstlenmiştir.
Kaynakça
değiştir- ^ "Bursa İznik Antik Roma Tiyatrosu - Bursa Gezi Rehberi". Bursa Gezi. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ "İznik Roma Tiyatrosu kazılarında yeni bulgu". TRT Haber. 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ Gazetesi, Evrensel. "İznik Roma Tiyatrosu üç katlıymış". Evrensel.net. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ "ROMA TİYATROSU (İznik) | bgc.org.tr". bgc.org.tr. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ Meriç, Aygün Ekin. "İznik Tarihini Simgeleyen Bir Anıt: Antik Roma Tiyatrosu". Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimlere Enstitüsü Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2, Yıl: 2019. 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İznik Roma Tiyatrosu Kazılarında Son Durum" (PDF). Bursadazamandergisi.com, Ekim 2017, Sayı 24. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.