1952 Libya genel seçimleri
Libya'da 19 Şubat 1952 tarihinde Parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi üyelerini seçmek üzere genel seçimler yapıldı,[1] Trablusgarp'taki üç seçim bölgesi dışında, isyancıların seçim gününde seçmen kütüklerini yok etmesinden sonra seçimler mart ayına ertelendi.[2][3] Ülke tarihindeki ilk seçimlerdi.[4]
 | |||
|---|---|---|---|
| |||
Temsilciler Meclisindeki 55 sandalyenin tamamı | |||
| |||
Seçim sistemi
değiştirOylama, 21 yaşın üzerindeki aklı başında ve sağduyulu erkeklerle sınırlıydı ve kentsel alanlar dışında gizli oylamaya izin verilmedi. Tek üyeli seçim bölgelerinde parlamentonun alt meclisine 55 üye seçildi.[4] Seçim bölgeleri kentsel ve kırsal alanlara ayrıldı. Kentsel kesimde seçmenlere adaylarının renkli sandıklarına bıraktıkları bir oy pusulası verilirken, kırsal kesimde seçmenlere kimi destekledikleri sorulmuş ve cevapları kütük memuru tarafından tanık olarak bir gözlemci heyeti ile kayıt altına alınmıştır. Komite; bir seçim memuru, bir yargıç ve seçim bölgesindeki önemli bir kişiden oluşuyordu.[4]
Birleşmiş Milletler, seçimleri izlemesi önerisini geri çevirdi.[4]
Kampanya ve seçim günü
değiştirSeçime, çoğu bağımsız aday olan toplam 141 aday katıldı.[4] İki karşıt grup vardı; biri Başbakan Mahmud el-Muntasır'ı destekliyor, diğeri ise Beşir Bey Sadavi başkanlığındaki Kongre Partisi tarafından yönetiliyordu.[4] Kongre Partisi, Mısır'dan mali destek almasına rağmen, büyük ölçüde Libya'daki yabancı etkiye muhalefete odaklandı.[4] Ayrıca, hükûmet yanlısı adaylara oy vermenin, seçmenlerin kendilerini İslam inancından etkin bir şekilde aforoz etmesine yol açacağını iddia etti.[2] Başbakan, seçmenleri hükûmetin 19 maddelik programının uygulanmasına yardımcı olma olasılığı en yüksek adayı seçmeye çağırdı.[4]
Seçim günü Misrata'da bir grup insanla polis arasında çıkan ateş sonucu bir kişi öldü, bir İngiliz polis memuru yaralandı ve polisin biber gazı kullanması nedeniyle çok sayıda kişi de hastaneye kaldırıldı.[5] Kalabalığa bir Kongre Partisi adayının sandıkta bulunması taleplerinin yasa dışı olduğu söylendikten sonra şiddet çıktı.[5] Benzer protestolar Trablusgarp'ta da meydana geldi.[5]
Sonuçlar ve sonrası
değiştirBeklendiği gibi,[4] Kongre Partisi Trablus'ta galip geldi. Ancak hükûmet yanlısı adaylar diğer tüm sandalyeleri kazandı.[1] Kongre Partisi toplam sekiz sandalye kazanırken,[6] sandalyelerin çoğu hükûmet yanlısı bağımsızlara aitti.[3] Seçimin ardından ayaklanma patlak verdi ve tüm siyasi partiler yasaklandı.[1] Sadavi, kardeşi, yeğeni ve diğer bazı destekçileriyle birlikte Mısır'a, Kongre Partisi sekreteri ise memleketi Tunus'a sınır dışı edildi.[6]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Otman, Waniss; Karlberg, Erling (28 Mayıs 2007). The Libyan Economy: Economic Diversification and International Repositioning (İngilizce). Springer Science & Business Media. s. 16. ISBN 978-3-540-46463-1.
- ^ a b "Police Open Fire In Libya Election Disturbances", The Times, 21 February 1952, p6, Issue 52241
- ^ a b "News in Brief", The Times, 8 March 1952, p5, Issue 52255
- ^ a b c d e f g h i "Polling In Libya To-Day First Election, Western Bases As A Factor", The Times, 19 February 1952, p4, Issue 52239
- ^ a b c "Libya Goes To The Poll Some Incidents Reported", The Times, 20 February 1952, p3, Issue 52240
- ^ a b "Deportations In Libya Leader Of Congress Party", The Times, 23 February 1952, p6, Issue 52243