Vikipedi

2024 Enga heyelanı

2024 Enga heyelanı, 24 Mayıs 2024'te yerel saatle 03.00'te Papua Yeni Gine'nin Mulitaka kentinde gerçekleşen heyelan felaketidir. Bu afetin 2.000'den fazla kişinin ölümüne neden olduğu düşünülüyordu;[1] ancak 1 haftalık çabalar sonunda sadece 11 ceset bulundu.[2][3] Yalnızca Kaokalam ve Tulipana köylerinde yaşayan yaklaşık 2.500 kişi de dahil olmak üzere pek çok kişinin kaybolduğu tahmin ediliyor.[4] Bu heyelan, 1998 Papua Yeni Gine depreminden bu yana ülkede yaşanan en ölümcül doğal afet ve Vargas trajedisinden bu yana dünya çapındaki en ölümcül toprak kayması oldu.

2024 Enga Heyelanı
Harita
Tarih24 Mayıs 2024
Saat03.00 Papua Yeni Gine saatiyle
Koordinatlar5°22′26″G 143°23′19″D / 5.37389°G 143.38861°D / -5.37389; 143.38861
NedenYoğun yağış ve/veya madencilik
Can kaybı2000+

Arka plan

değiştir

Papua Yeni Gine; dağlık arazisi, hava durumu, iklimi, yoksulluğu ve hükûmetin kötü yönetimi nedeniyle düzenli olarak ölümcül toprak kaymalarına maruz kalmaktadır. 2024 yılında ülkede yoğun yağış ve su baskınları yaşandı.[5] Nisan ayında meydana gelen heyelanda 14 kişi ölürken, bir ay önceki heyelanda en az 21 kişi hayatını kaybetmişti.[6]

Neden

değiştir

Heyelanın yaşandığı yerin 105 km (65 mil) batısında 18 Mayıs'ta Mw 4,5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem yüzeyin 126,2 km (78,4 mil) altında oluştu.[7] Bir yerel yetkili heyelana bu depremin neden olmuş olabileceğini söyledi.[8] Kızıl Haç, depremin buna neden olduğuna dair bir belirti olmadığını, bunun yerine heyelanı altın madenciliği ya da şiddetli yağmura bağladığını söyledi.[9]

Darbe

değiştir

Mungalo Dağı'nın kireçtaşı yamaçlarından büyük miktarda molozun yerinden çıkmasından sonra[10] heyelan meydana geldi. Maip Muritaka Rural LLG'deki altı köyü yok etti.[11] Yalnızca Kaokalam köyünde düzinelerce ev yıkıldı ve tahminen 500 kişi gömüldü.[3] Heyelan, Porgera Altın Madeni yakınındaki bir otoyolu yuttu ve Kaokalam'a giden ana otoyolun 150 metresini yok edip yakıt ve mal tedariki konusunda endişelere neden oldu.[12][13][14] Karayolunda çalışan bir yol yapım ekibi de heyelanın altında kaldı.[15]

Tulipana köyünde yaklaşık 2.000 kişi toprağa gömüldü.[16] Bölgeyi başkent Port Moresby'ye bağlayan Highlands Otoyolu da kapandı.[17] Köye yiyecek sağlayan bahçeler ve üç dere gömüldü ve yok oldu.[18] Uluslararası Göç Örgütü'nden bir yetkili, heyelanın kapladığı alanın "üç ila dört futbol sahası" kadar olduğu tahmininde bulundu.[19] Enkazın 6 ila 8 metre kadar derin olduğu tahmin edildi.[20]

Felaketin ardından ortaya çıkan çelişkili kayıp tahminleri, 2000 yılındaki son ulusal nüfus sayımından bu yana güncellenmiş nüfus istatistiklerinin bulunmamasına bağlandı.[21] 27 Mayıs'ta sadece Yambali köyünde meydana gelen heyelanda 2.000 kişinin öldüğü tahmin ediliyordu.[1] 4.000'den fazla kişi doğrudan etkilendi.[22] Beş ceset ve altıncı bir kurbanın bir bacağı bulundu.[23] Yedi kişi yaralandı[24] ve dört kişi kurtarıldı; 1.182 evin yıkıldığı veya gömüldüğü bildirildi[25][26] ve yaklaşık 1.250 kişi yerinden edildi.[27] 5.000'den fazla domuzun, 100 mağazanın, beş aracın[28] yanı sıra iki sağlık merkezinin de gömüldüğüne inanılıyor.[29] Dengesiz zemin koşulları nedeniyle 250 ev daha kapatıldı ve yaklaşık 1.250 kişi bölgeden gönderildi.[23]

Sonrası

değiştir
Eşim ve ben Enga'da meydana gelen yıkıcı toprak kaymasını ve çok sayıda canın, evin ve bağ bahçenin trajik kaybını öğrendiğimizde derin bir şok ve üzüntü yaşadık. [...] Toplumlarınızın bu zor koşullarda hayatta kalanları desteklemek için bir araya geleceğine inanıyorum[30]

III. Charles, Papua Yeni Gine Kralı, 2024

Başbakan James Marape, Papua Yeni Gine Savunma Gücü'nün yardım çalışmaları yürütmek, cenazeleri çıkarmak ve yıkılan altyapıyı yeniden inşa etmek üzere olay yerine gönderildiğini duyurdu. Polis, sağlık görevlileri, mühendisler ve Birleşmiş Milletler personeli de olay yerine sevk edilirken, yerel halktan bazı kimseler de ilk müdahaleyi yaptı.[31] Akşam karanlığında olay yerindeki kurtarıcılar, hayatta kalanların yerini tespit etmek amacıyla mekanik bir kazıcı ve araçlar kullandı.[32]

Uluslararası insani yardım kuruluşu CARE ve Papua Yeni Gine Kızılhaç Derneği, durumu değerlendirdiklerini söyledi.[33][34][35] CARE daha sonra, Şubat 2024'teki kabileler arası çatışmalar sırasında yerlerinden edilen kişiler de dahil olmak üzere, felaketin ardından yaklaşık 4.000 kişinin insani yardıma ihtiyaç duyduğunu söyledi.[22] Avustralya, Fransa ve ABD insani yardım çabalarına yardım etmeye hazır olduklarını açıkladı.[36][37][38] Kurtarma çalışmaları büyük kayalar ve düşen ağaçlar nedeniyle sekteye uğradı,[39] Kızıl Haç insani yardımın ulaşmasının iki gün kadar süreceğini tahmin etti.[40] Polis Komutanı Martin Kelei, enkaz kaldırmanın yol açacağı potansiyel ek heyelan tehlikesi nedeniyle kurtarma çabalarının daha da karmaşık hale geldiğini bildirirken, CARE Avustralya Koordinatörü Justine McMahon, afet bölgesindeki istikrarsızlık ve yer değiştirmenin ve gelecek yağmur tahminlerinin kurtarıcılar ve yardım personelini tehdit edebilecek başka heyelanlara yol açabileceğini belirtti.[41] BM'nin Papua Yeni Gine Göç temsilcisi Serhan Aktoprak, toprak kaymasının etkilenen köylerin yakınında bulunan üç dereyi yutarak tıkadığını, bunun zemini daha da ıslattığını ve kurtarma bölgesinde gelecekte toprak kayması riskini artırdığını bildirdi.[42] ABC News'e göre Kaokalam'a yalnızca helikopterler erişebiliyordu.[43]

25 Mayıs'tan itibaren eyalet başkenti Wabag'dan afet bölgesine doğru karayoluyla gönderilen insani yardım konvoylarına yol üzerinde bulunan ve şiddet olaylarında 8 kişinin öldüğü ve 35 evle işyerinin yakıldığı Tambitanis'te kabileler arası çatışmalar nedeniyle Papua Yeni Gine Savunma Kuvvetleri tarafından eşlik edildi. Savunma Bakanı Billy Joseph ve PNG Ulusal Afet Merkezi müdürü Laso Mana, kurtarma çabalarını değerlendirmek üzere 26 Mayıs'ta Wabag'ı ziyaret etti.[23] Porgera madeni de ayrıca kurtarma ve yol temizleme operasyonlarına yardımcı olacak mekanik kazıcılar sağlama sözü verdi[44] Ulusal Afet Merkezi, Enga eyalet hükûmetine yardım amacıyla 500.000 Kina tutarında bağış yaptı.[45] Ağır ekipmanların sahaya 26 Mayıs'ta ulaştığı[46] ve daha fazlasının Papua Yeni Gine Savunma Kuvvetleri tarafından Lae'den 28 Mayıs gibi erken bir tarihte teslim edilmesi bekleniyor.[47]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "Death toll in Papua New Guinea climbs to 2,000". The Street Journal. 27 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  2. ^ warns of ‘significant’ disease risk after Papua New Guinea landslide
  3. ^ a b landslide survivors march to mourn the dead as Prime Minister James Marape tours disaster site
  4. ^ "Huge landslide strikes remote village in Papua New Guinea, with 100 people feared dead". ABC News (Australia). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  5. ^ "Papua New Guinea: Large landslide causes 'loss of life and property'". Le Monde (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  6. ^ "Why does Papua New Guinea experience so many fatal landslides — and what can be done?". Australian Broadcasting Corporation. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  7. ^ "M 4.5 - 96 km WNW of Porgera, Papua New Guinea". USGS. 28 Mayıs 2024. 
  8. ^ Chen, Heather. "More than 100 feared dead in remote region of Papua New Guinea hit by deadly landslide". CNN. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024. 
  9. ^ "Papua New Guinea: Large landslide causes 'loss of life and property'". Le Monde.fr (İngilizce). 24 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  10. ^ Over 670 people died in a massive Papua New Guinea landslide, UN estimates, as survivors seek safety
  11. ^ "Papua New Guinea landslide: fears up to 100 dead in remote northern region". The Guardian. 24 Mayıs 2024. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  12. ^ "Hundreds Feared Dead After Landslide Hits Remote Papua New Guinea Village". Citizen TV. 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  13. ^ "Papua New Guinea landslide: More than 100 people feared dead in remote region". CNN (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  14. ^ "More than 100 feared dead in massive landslide in Papua New Guinea". CBS News (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  15. ^ "Entire village buried alive in landslide". Papua New Guinea Post-Courier. 27 Mayıs 2024. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  16. ^ "Mulitaka landslide: Total number of people missing yet to be confirmed". Papua New Guinea Post-Courier. 26 Mayıs 2024. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  17. ^ "Papua New Guinea landslide: Race to rescue villagers trapped". www.bbc.com (İngilizce). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  18. ^ "Papua New Guinea landslide: rescue convoy heads to remote village as scores feared buried". The Guardian. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  19. ^ McGuirk, Rod (24 Mayıs 2024). "More than 100 people believed killed by a landslide in Papua New Guinea, Australian media report". Associated Press. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  20. ^ Stambaugh, Alex (25 Mayıs 2024). "Three bodies recovered after Papua New Guinea landslide, 'significant' death toll expected". CNN (İngilizce). 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  21. ^ "More than 2,000 people buried in Papua New Guinea landslide". France 24. 27 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  22. ^ a b "Situation in Papua New Guinea 'catastrophic' following landslide, with 4,000 in need of aid". Australian Broadcasting Corporation. 25 Mayıs 2024. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  23. ^ a b c McGuirk, Rod (26 Mayıs 2024). "Over 670 people died in a massive Papua New Guinea landslide, UN estimates, as survivors seek safety". Associated Press. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  24. ^ McGuirk, Rod (25 Mayıs 2024). "Emergency convoy takes provisions to survivors of devastating landslide in Papua New Guinea". Associated Press. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  25. ^ "Hundreds feared dead after huge landslide in Papua New Guinea". Radio New Zealand. 24 Mayıs 2024. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  26. ^ "More than 300 buried in Papua New Guinea landslide, local media says". Reuters. 25 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  27. ^ "UN migration agency estimates more than 670 killed in Papua New Guinea landslide". Associated Press (İngilizce). 26 Mayıs 2024. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  28. ^ "Akem calls for help after landslide buried a whole village in Enga Province". Papua New Guinea Post-Courier. 25 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  29. ^ Faa, Marian (26 Mayıs 2024). "More than 670 people now feared dead following landslide in Papua New Guinea's highlands". Australian Broadcasting Corporation. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  30. ^ "Papua New Guinea: More than 2,000 people buried alive in landslide - as 'major destruction' hampers rescue efforts". Sky News. 27 Mayıs 2024. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  31. ^ "More than 100 feared dead in Papua New Guinea landslide". Voice of America. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  32. ^ "Massive landslide hits Papua New Guinea, many feared dead". Yahoo News (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  33. ^ "Papua New Guinea: Many feared dead in massive landslide". BBC (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  34. ^ "More than 100 feared dead in remote region of Papua New Guinea hit by deadly landslide". CNN (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  35. ^ "Dozens feared dead after 'massive' landslide hits Papua New Guinea". Al Jazeera (İngilizce). 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  36. ^ McGuirk, Rod (24 Mayıs 2024). "More than 100 people believed killed by a landslide in Papua New Guinea, Australian media report". Associated Press. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. McGuirk, Rod (24 May 2024). "More than 100 people believed killed by a landslide in Papua New Guinea, Australian media report". Associated Press. Archived from the original on 24 May 2024. Retrieved 24 May 2024.
  37. ^ "Massive landslide hits Papua New Guinea, many feared dead". France 24 (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  38. ^ "France sends condolences and support following the devastating landslide in Enga Province" (İngilizce). Papua New Guinea Post-Courier. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  39. ^ Ray, Siladitya. "Dozens Feared Dead After Major Landslide In Remote Papua New Guinea Village". Forbes (İngilizce). 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  40. ^ "Papua New Guinea: Large landslide causes 'loss of life and property'". Le Monde (İngilizce). 24 Mayıs 2024. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. "Papua New Guinea: Large landslide causes 'loss of life and property'". Le Monde. 24 May 2024. Archived from the original on 24 May 2024. Retrieved 24 May 2024.
  41. ^ "Papua New Guinea: Thousands feared missing after landslide". www.bbc.com (İngilizce). 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  42. ^ "At least 2,000 feared dead in Papua New Guinea landslide. These are some challenges rescuers face". AP News (İngilizce). 27 Mayıs 2024. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  43. ^ "More than 100 people believed killed by a landslide in Papua New Guinea, Australian media report" (İngilizce). ABC News. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  44. ^ "Rescuers fear new slips at deadly Papua New Guinea landslide" (İngilizce). France 24. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  45. ^ "Disaster Centre provides support to Mulitaka people" (İngilizce). Papua New Guinea Post-Courier. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  46. ^ "Papua New Guinea says Friday's landslide buried more than 2,000 people and formally asks for help" (İngilizce). Associated Press. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  47. ^ "At least 2,000 feared dead in Papua New Guinea landslide. These are some challenges rescuers face" (İngilizce). Associated Press. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2024_Enga_heyelanı&oldid=33396822" sayfasından alınmıştır