2024 Tunus başkanlık seçimi
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. (Aralık 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
2024 Tunus başkanlık seçimi, 2024 yılı içerisinde yapılması planlanan ve Tunus devlet başkanını belirleyecek olan seçim.[1]
 | ||
| ||
|
| ||
Arka plan
değiştir25 Temmuz 2021 Cumhuriyet Bayramı'nda, Cumhurbaşkanı ile Halk Temsilciler Meclisi arasında aylarca süren siyasi krizin ardından binlerce gösterici, Meclisin feshedilmesi ve rejim değişikliği çağrısı yapmak için yürüyüş yaptı.[2] Mitingler COVID-19 salgını döneminde sağlık krizinin tırmandığı bir dönemde gerçekleşti. Aynı gün devlet başkanı Kays Said, Tunus Anayasası'nın 80. maddesinde öngörülen olağanüstü hal yetkilerini kullanarak Hişam el-Meşişi'nin kabinesini görevden aldı ve parlamentonun faaliyetlerini askıya aldı.[3] Ülkenin en büyük partisi Nahda hareketi ve lideri Meclis Başkanı Raşid Gannuşi, başkanın eylemlerini darbe olarak nitelendirerek kınadı.[4] Bazı siyasi analistler ve hukukçular da olayları darbe olarak nitelendirdi.[5]
Anayasa referandumu
değiştir15 Ocak - 20 Mart 2022 tarihleri arasında referandum öncesinde önerilecek reformlar hakkında elektronik seçim gerçekleştirildi. Katılımın oldukça düşük olduğu oylamada başkanlık sistemine geçiş ve dar bölge seçim sistemi seçenekleri öne çıktı.[6][7][8]
30 Mart 2022'de Meclis ikinci başkan yardımcısı Tarık Fetiti[9] başkanlığında 120 milletvekili, 25 Temmuz'dan bu yana yürürlükte olan istisnai tedbirlerin sona ermesi için sanal oturumda toplandı. Aynı gün Kays Said, parlamentoyu feshetmiş ve milletvekillerini yasal işlem başlatmakla tehdit etmiştir.[10][11]
6 Nisan'da Kays Said, parlamento oylamasının iki turlu tek taraflı çoğunluk oylamasına göre yapılacağını duyurdu.[12] 5 Eylül'de seçim kanununun 25 Temmuz sürecini destekleyenlerin önerileri dikkate alınarak hazırlanacağını, geri kalan siyasi sınıfın bu sürecin dışında tutulacağını duyurdu.[13] Seçim yasasının son teslim tarihlerine uyulabilmesi için en geç 16 Eylül'de yayınlanması gerekmektedir.
Yeni Anayasa, 25 Temmuz 2022'de yapılan anayasa referandumunda yüzde 94,6 oy ve yüzde 30,5 katılımla kabul edildi.[14] Daha sonra 15 Eylül'de kararnameyle yeni bir seçim yasası yayımlandı.[15]
Kaynakça
değiştir- ^ "After Tunisia's 'ghost election,' what comes next?". dw.com (İngilizce). 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023.
- ^ "En Tunisie, des milliers de manifestants défilent contre leurs dirigeants". Le Temps (Fransızca). 25 Temmuz 2021. ISSN 1423-3967. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Kais Saied prend tous les pouvoirs en main, suspend le parlement, limoge Mechichi et s'érige en chef de l'exécutif et du parquet". Leaders (Fransızca). 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie : le président s'arroge le pouvoir exécutif, Ennahdha condamne un "coup d'Etat contre la révolution"". leparisien.fr (Fransızca). 25 Temmuz 2021. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "En Tunisie, la crise politique débouche sur une crise constitutionnelle". Les Echos (Fransızca). 26 Temmuz 2021. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie : la consultation citoyenne du président Kaïs Saïed a du plomb dans l'aile". France Culture (Fransızca). 18 Mart 2022. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie : une consultation largement boudée plébiscite un régime présidentiel". LEFIGARO (Fransızca). 1 Nisan 2022. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie: échec de la consultation nationale en ligne voulue par le président Saïed". RFI (Fransızca). 22 Mart 2022. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ Chamsi, Chahrazed (31 Mart 2022). "Ftiti: Leur but était de pousser le chef de l'Etat à organiser un dialogue national ou à dissoudre le Parlement [Audio]". Tunisie (Fransızca). 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie : la crise institutionnelle s'aggrave". Les Echos (Fransızca). 30 Mart 2022. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie : poussé dans ses derniers retranchements, Kaïs Saïed dissout l'Assemblée". JeuneAfrique.com (Fransızca). 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Tunisie: Saïed annonce des nouvelles règles de vote aux élections législatives". Challenges (Fransızca). 6 Nisan 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Législatives: Un nouveau projet avec les adhérents au 25 juillet". RadioMosaiqueFM (Fransızca). 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "Référendum en Tunisie : la nouvelle Constitution adoptée malgré une forte abstention". France 24 (Fransızca). 26 Temmuz 2022. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ "En Tunisie, une nouvelle loi électorale réduit le rôle des partis politiques". France 24 (Fransızca). 15 Eylül 2022. 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.