28 Temel İnanç (Yedinci Gün Adventist)

28 Temel İnanç, Yedinci Gün Adventist Kilisesi tarafından kabul edilen öz niteliğinde bir dizi teolojik inançtır. Adventistler geleneksel olarak amentülerin (iman açıklamalarının) oluşturulmasına karşı olmuşlardır. 28 Temel İnancın hüküm koyucu değil açıklayıcı olduğu ileri sürülmüştür; yani kilisenin resmî konumunu açıklarlar, ancak üyelik için kıstas değildirler. Bu inançlar 27 Temel Doktrin olarak bilinmekteydi ve ilk olarak 1980 yılında kilisenin Genel Konferansı tarafından kabul edilmişti, 2005 yılında da ilave bir inanç (11 numara) eklenmiştir.^[1] Adventist vaftiz yemini bunları tamamlamaktadır.

Tanrı'ya, insanlığa, kurtuluşa, kiliseye, Hristiyan yaşam tarzına ve son günlerdeki olaylara dair doktrinler olarak gruplanabilirler. Yedinci Gün Adventist Kilisesi’nin resmî internet sitesinde okunabilirler.^[2]

Önsöz

28 Temel İnancın önsözü Adventistlerin Kitabı Mukaddes’i tek amentüleri olarak kabul ettiklerini ve açıklamaların kilisenin Genel Konferans Oturumu’nda gözden geçirilip düzeltilebileceğini belirtir:^[3]

Yedinci Gün Adventistleri Kutsal Kitap’ı tek iman açıklaması olarak kabul eder ve Kutsal Yazılar’ın öğretisi olarak bazı temel inançlara sahiptirler. Burada açıklanan bu inançlar, kilisenin Kutsal Yazılar’ın öğretisini anlayışını ve ifadesini meydana getirir. Kilise, Kutsal Ruh tarafından Kutsal Kitap gerçeğinin daha mükemmel bir anlayışına yöneltildiğinde, veya Allah’ın Kutsal Sözü’nün öğretilerini açıklamak için daha iyi bir dil bulduğunda, bu ifadelerin bir Genel Konferans Oturumu’nda gözden geçirilip yenilenmesi beklenebilir.

Ortak Protestan öğretisi

Yedinci Gün Adventistleri Protestan Hristiyanlığın temel doktrinlerini onaylar: Üçlübirlik, beden alış, bakireden doğuş, vekâleten kefaret, imanla aklanma, yaratılış, ikinci geliş, ölülerin dirilişi ve son yargı.

Seventh-day Adventists Answer Questions on Doctrine (Yedinci Gün Adventistleri Öğreti Hakkındaki Soruları Yanıtlıyor, 1957) adlı eserde, Adventistler Protestan Hristiyanlıkla paylaştıkları öz doktrinleri özetlemişlerdir. Ne var ki, bu kitap Yedinci Gün Adventist Kilisesi’nin resmî duruşu değildi, içeriği yayınlandığı günden yakın zamanlara dek Adventizm içinde son derece ihtilaflı olmuş ve 1963 yılında Adventist yayıncılar tarafından baskısı sonlandırılmıştır.^[4]

Muhafazakâr Hristiyanlarla ve Tarihsel Protestan İman Açıklamalarıyla Ortak Olarak, İnanıyoruz:
1. Tanrı’nın evrenin Egemen Yaratıcısı, onu sürdüren ve yöneten Kişi olduğuna ve O’nun ezelî ve ebedî, her şeye kadir, her şeyi bilen ve her zaman her yerde mevcut olduğuna.

2. Tanrılığın, yani Üçlübirliğin, Baba Tanrı, Oğul Mesih ve Kutsal Ruh’tan meydana geldiğine.

3. Kutsal Yazılar’ın Tanrı’nın insanlara verdiği ilham edilmiş vahiy olduğuna; ve Kitabı Mukaddes’in tek iman ve uygulama kaynağı olduğuna.

4. İsa Mesih’in Tanrı’nın kendisi olduğuna ve O’nun ezelden beri Baba’yla birlikte var olduğuna.

5. Kutsal Ruh’un kişisel bir varlık olduğuna, Baba ve Oğul ile birlikte uluhiyetin niteliklerini paylaştığına.

6. Tanrı’nın Sözü olan Mesih’in mucizevî gebe kalışla ve bakireden doğarak beden aldığına; ve yeryüzünde tamamen günahsız bir hayat yaşadığına.

7. İsa Mesih’in vekâleten ve kefaret edici ölümünün, ilk ve son olarak, kayıp bir neslin kurtarılışı için tümüyle yeterli olduğuna.

8. İsa Mesih’in kelime anlamıyla ve bedenen mezardan dirildiğine.

9. O’nun kelime anlamıyla ve bedenen göğe yükseldiğine.

10. O’nun şu anda rahiplik hizmetinde ve aracılıkta Baba’nın önünde savunucumuz olarak görev yaptığına.

11. O’nun bin yıllık süreden önce, bizzat, yakın olan ikinci gelişte geri döneceğine.

12. İnsanın günahsız yaratıldığına, ancak sonradan düşüşü nedeniyle yabancılaşma ve ahlâki bozukluk durumuna girdiğini.

13. Mesih aracılığıyla kurtuluşun yalnızca lütuf yoluyla, O’nun kanına iman ederek olduğuna.

14. Mesih’te yeni hayata girişin yenilenme, veya yeniden doğuş yoluyla gerçekleştiğine.

15. İnsanın iman yoluyla aklandığına.

16. İnsanın Kutsal Ruh’un aracılığıyla içte yaşayan Mesih tarafından kutsal kılındığına.

17. Rab geri döndüğünde, kutsalların dirilişi veya dönüştürülmesi sırasında yüceltileceğine.

18. Tüm insanların yargılandığı bir yargı olacağına.

19. Müjdenin tüm dünyaya bir tanık olarak duyurulacağına.

Tüm bu doktrinler, 11. madde (Mesih’in bin yıllık süreden önce geri dönüşü hususunda) haricinde, muhafazakâr veya evanjelik Protestanlar arasında büyük ölçüde kabul görmektedir. (Farklı Protestan grupların bin yıllık süreye ilişkin kabul ettikleri görüşler çeşitlidir.)

Kurtuluşla ilgili olarak önemli bir açıklama, 1980 tarihli “Kurtuluşun Dinamikleri” idi.^[5]

Tarihi

Adventistler tarihleri boyunca resmî bir inanç açıklaması oluşturmaya isteksiz olmuşlardır. 8 Ekim 1861 tarihli Review and Herald'da J. N. Loughborough şunları yazdı:^[6]

Sapkınlığın ilk adımı, bize neye inanacağımızı söyleyen bir inanç açıklaması meydana getirmektir. İkincisi, o inanç açıklamasını bir birliktelik ölçütü haline getirmektir. Üçüncüsü üyeleri o inanç açıklamasıyla yargılamaktır. Dördüncüsü o inanç açıklamasına iman etmeyenleri heretik (kâfir) olarak kınamaktır. Beşincisi de, bunlara karşı zulüm başlatmaktır.

Bu isteksizliğe rağmen, çeşitli zamanlarda Adventist teolojisinin çeşitli özetleri sunulmuştur.

1872'de “tekbiçimlilik sağlamak için değil” ancak “sorulara karşılık vermek” ve “yanlış ifadeleri düzeltmek” için yirmi beş Temel İlke'yi^[7] sunan bir broşür hazırlandı.^[8]
1931'de 22 Temel İnançtan^[9] oluşan bir liste hazırlanarak Adventist Yıllığı'nda, daha sonra da Adventist Kilise Yönetmeliği'nde yayınlandı.
1980'de kilisenin Genel Konferansı tarafından 27 Temel İnanç belirlendi. Bunlar Seventh-day Adventists Believe: A Biblical Exposition of 27 Fundamental Doctrines (Yedinci Gün Adventistlerinin İnançları: 27 Temel Doktrinin Kutsal Kitap'a Göre İzahati) adlı kitapta ayrıntılı olarak açıklandı.^[10] Bu ayrıntılı açıklamanın kilisenin “resmî” duruşunu meydana getirmediği unutulmamalıdır.

Fritz Guy 27 Temel İnancı hazırlayan ilk kurulun sekreteriydi. Bunlar 1980 Genel Konferans Oturumu'nda tartışılarak kabul edilmişti. Ron Graybill önsözü yazdı.^[11]

2005'te, gelişmekte olan uluslarda yaşayan Adventistlerin ruhsal savaş üzerine bir açıklama taleplerine karşılık olarak başka bir inanç, 11 numaralı temel inanç “Mesih’te Gelişme” eklendi. St. Louis, Missouri'de düzenlenen 2005 Adventist Genel Konferans Oturumu'unda oylandı, böylece halen var olan toplam 28 sayısına ulaşıldı.
Raymond Cottrell'in iddiasına göre, kendisine Wilcox'un 1930'larda bir inanç açıklaması yazdığı söylenmiştir, gerçekte bu F. D. Nichol tarafından isimsiz olarak yazılmıştır.

28 Temel İnanç

Tanrı doktrini

1. Kutsal Yazılar

Ayrıca bakınız: Kitabı Mukaddes

2. Üçlübirlik veya Tanrılık

3. Baba

4. Oğul

5. Kutsal Ruh

İnsanlık doktrini

6. Yaratılış

7. İnsanın Doğası

Kurtuluş doktrini

8. Büyük Mücadele

Yedinci Gün Adventist teolojisinde Büyük Mücadele teması İsa ile Şeytan arasındaki evrensel savaşa işaret eder, bu savaş yeryüzünde de sürmektedir. Kavram, yazarın almış olduğunu iddia ettiği pek çok görümden ve kutsal yazı göndermelerinden alınmıştır ve Yedinci Gün Adventist Kilisesi’nin kurucularından olan Ellen G. White’ın ilk olarak 1858 yılında yayınlanan Büyük Mücadele adlı eserinde tasvir edilmiştir. Kavram Adventist teolojisinde önemlidir, zira kötülüğün kökenine dair bir anlayış sağlamakta, ayrıca kötülüğün nihaî yok edilişini ve Tanrı’nın bu dünya için başlangıçtaki amacının yerine getirilişini açıklamaktadır. Kilisenin 28 Temel İnancında 8 numaralı inancı meydana getirir.

9. Mesih’in Yaşamı, Ölümü ve Dirilişi

10. Kurtuluş Deneyimi

11. Mesih’te Gelişme

Kilise doktrini

12. Kilise

13. Bakiye ve Görevi

14. Mesih’in Bedeninde Birlik

15. Vaftiz

16. Rabb’in Sofrası

17. Ruhsal Armağanlar ve Hizmetler

18. Peygamberlik Armağanı

Hristiyan Yaşam Tarzı doktrini

19. Tanrı’nın Yasası

Ayrıca bakınız: On Emir

20. Sebt Günü

Sebt yedinci gün Hristiyanlarının inanç ve uygulamalarının önemli bir parçasıdır. Bu imanlılar Sebt’i Hristiyanlığın büyük bir kesimi gibi Pazar günü yerine, Yahudiliktekine benzer bir şekilde, İbranilere göre haftanın yedinci gününde, Cuma günbatımından Cumartesi günbatımına dek tutarlar. Yedinci gün Sebti’ni haftalık ve fiziksel olarak tutmanın, Tanrı’yı Yaratıcı ve Kurtarıcı olarak şereflendirerek, On Emir’deki diğer tüm emirlere denk bir şekilde, ahlâki bir sorumluluk olduğuna inanırlar. Yedinci günü kutsal olarak tutma zorunluluğu, Çıkış kitabının 20. bölümünde Tanrı’nın Yasası’nın dördüncü emrinde bulunmaktadır.

21. Vekilharçlık

22. Hristiyan Davranışı

23. Evlilik ve Aile

Son Günlerdeki Olaylar doktrini

24. Mesih’in Göksel Tapınaktaki Hizmeti

Araştırıcı yargılama Yedinci Gün Adventistlerine özgü bir doktrindir, kendini Hristiyan kabul edenlerin ilahî yargılanışının 1844’ten beri sürmekte olduğunu belirtir. Yedinci Gün Adventist Kilisesi’nin tarihiyle yakından bağlantılıdır ve kilisenin peygamberi ve öncüsü Ellen G. White tarafından Adventist inancının temel direklerinden biri olarak tanımlanmıştır.^[12]^[13] “Göksel tapınak”a ilişkin daha geniş Adventist anlayışının temel unsurlarından biridir ve iki kavram zaman zaman birbiri yerine kullanılır.

25. Mesih’in İkinci Gelişi

26. Ölüm ve Diriliş

27. Milenyum (Bin Yıllık Dönem) ve Günahın Sonu

28. Yeni Yeryüzü

Kaynakça

^ "Growing in Christ". Adventist News Network. 2005-07-04. Archived from the original on 2005-11-29. Retrieved 2006-05-26.
^ Seventh-day Adventist Church Fundamental Beliefs
^ "Fundamental Beliefs". Seventh-day Adventist Church. Archived from the original on 2 September 2006. Retrieved 2006-09-12.
^ Seventh-day Adventists Answer Questions on Doctrine, Review and Herald Publishing Association, Washington D.C., 1957. Chapter 1 "Doctrines We Share With Other Christians."
^ Adventistbiblicalresearch.org Adventist Review, July 31, 1980
^ "Doings of the Battle Creek Conference, Oct. 5 & 6, 1861" (DJVU). Review and Herald 18 (19): 148. 1861-10-08. Retrieved 2006-11-06.
^ Fundamental Beliefs
^ Schwarz, Richard W. (1979). Light Bearers to the Remnant. Boise, Idaho / Oshawa, Ontario, Canada: Pacific Press.
^ Online Research Center: Fundamental Beliefs of Seventh-day Adventists, 1931
^ Seventh-day Adventists Believe... FILE: index.htm
^ Scofield, Michael (May–June 2000). "How the 27 Fundamental Beliefs Came to Be". Adventist Today (Loma Linda, CA: Adventist Today Foundation) 8 (3): 11. ISSN 1079-5499. Retrieved 2008-09-23.
^ White, E.G., "Counsels to Writers and Editors," pp. 30, 31 (Old Landmarks)
^ Venden, Morris, 1982, "The Pillars", Pacific Press, p. 13-15

[1] "Growing in Christ". Adventist News Network. 2005-07-04. Archived from the original on 2005-11-29. Retrieved 2006-05-26.

[2] Seventh-day Adventist Church Fundamental Beliefs

[3] "Fundamental Beliefs". Seventh-day Adventist Church. Archived from the original on 2 September 2006. Retrieved 2006-09-12.

[4] Seventh-day Adventists Answer Questions on Doctrine, Review and Herald Publishing Association, Washington D.C., 1957. Chapter 1 "Doctrines We Share With Other Christians."

[5] Adventistbiblicalresearch.org Adventist Review, July 31, 1980

[6] "Doings of the Battle Creek Conference, Oct. 5 & 6, 1861" (DJVU). Review and Herald 18 (19): 148. 1861-10-08. Retrieved 2006-11-06.

[7] Fundamental Beliefs

[8] Schwarz, Richard W. (1979). Light Bearers to the Remnant. Boise, Idaho / Oshawa, Ontario, Canada: Pacific Press.

[9] Online Research Center: Fundamental Beliefs of Seventh-day Adventists, 1931

[10] Seventh-day Adventists Believe... FILE: index.htm

[11] Scofield, Michael (May–June 2000). "How the 27 Fundamental Beliefs Came to Be". Adventist Today (Loma Linda, CA: Adventist Today Foundation) 8 (3): 11. ISSN 1079-5499. Retrieved 2008-09-23.

[12] White, E.G., "Counsels to Writers and Editors," pp. 30, 31 (Old Landmarks)

[13] Venden, Morris, 1982, "The Pillars", Pacific Press, p. 13-15

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]