5. Muhafız Tank Ordusu (Sovyetler Birliği)

5. Muhafız Tank Ordusu (Sovyetler Birliği)
5. Muhafız Tank Ordusu (Sovyetler Birliği)
	Muhafız kıtaları amblemi
Ülke	Sovyetler Birliği
Bağlılık	Kızıl Ordu
Sınıfı	Tank
Tipi	Ordu

5. Muhafız Tank Ordusu, II. Dünya Savaşı sırasında önemli muharebelere katılmış bir Sovyet Muhafız zırhlı teşkilidir.

Tarihi

5. Muhafız Tank Ordusu, 10 Şubat 1942 tarihinde oluşturulmuştu. Kurluluş yapısı tarihi boyunca değişikliklere uğramış olmasına karşın genelde iki ya da daha fazla Muhafız Tank Kolordusu veya daha fazla Muhafız Mekanize Kolordusunu kapsamıştır. Seçkin bir askerî birlik olarak görülür. Kızıl Ordu'nun derinliğine harekât doktrini bağlamında, tank orduları öncelikle, genel taarruzların önemli bir parçasında iş görmüştür. Diğer birliklerce (tipip hücum orduları ya da kombine ordular) düşman hatlarında bir yarma oluşturulduğunda tank orduları, buradan düşman arazisinin derinlerine ilerleyecek, düşmanın toparlanmasını engellemek için ana iletişim merkezlerini taarruzla işgal edeceklerdir. Burada tanklardan, düşman hatlarının gerisinde birkaç yüz kilometre derinlikte ilerlemiş olunması beklenir.

Tanklar, 1943 yılındaki Kursk Savaşı’nda önemli bir rol oynadı ve Prohorovka’da karşı taarruz ile görevlendirilen bir formasyon oldu.^[1] Kursk bölgesinde Yüksek Karargâh ihtiyatına alınan Step Cephesi, 2. Tank Kolordusu, 18. Tank Kolordusu, 29. Tank Kolordusu ve 5. Muhafız Mekanize Kolordu’na ilaveten^[2] diğer bazı küçük teşkillerle birlikte yaklaşık 850 tanklık bir güce sahipti.^[3] 5. Muhafız Tank Ordusu, 1944 yılı başlarında Korsun-Çerkassi Halkası’nın daraltılmasında görev aldı.

1944 yılı Haziran ayında ise, Sovyet yaz genel taarruzu’nun Bagration Harekâtı sırasında başarıyı genişletecek ana kuvvet olarak kullanıldı. Moskova -Minsk ana ulaşım hattı yönünde yapılan bir taarruzda muharebeye sokuldu, 11. Muhafız Ordusu’nca sağlanan bir yarmada taarruza katıldı ve Minsk’in kuşatılmasında ve ardından ele geçirilmesinde önemli rol oynadı. Daha sonra Vilnius Harekâtı’nın geliştirilmesine katıldı. Ancak bu seferlerdeki ağır kayıplardan sorumlu görülen ordu komutanı General Pavel Rotmistrov, görevden alınarak yerine General Vasily Volski atandı. 1944 yılı sonlarında 5. Muhafız Tank Ordusu, 3. Panzer Ordusu’na karşı, Baltık Taarruzu’na katıldı ve Alman kuvvetlerini Memel (bugünkü Klaipėda)'de kuşatma altına aldı. Daha sonra güneye, Elbing sahiline ilerleyerek Mareşal Rokossovski komutasındaki 2. Belarus Cephesi kuvvetlerine dahil olarak Doğu Prusya Harekâtı’na katıldı. Burada, Alman kuvvetlerinin imha edilmesinde başarılı muharebeler verdi.

Savaştan sonra Rotmistrov anılarını ve 5. Muhafız Tank Ordusu’nun tarihini, “Çelik Muhafızlar” adıyla yayımladı. Savaşın sonundan Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar Belarus Askerî Bölgesi'nde görev yapmıştır.

Görev yapan komutanlar

Kaynakça

^ 5-я гвардейская танковая Краснознаменная армия [5. Muhafız Tank Ordusu]. tankfront.ru (Rusça). 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016.
^ Soviet General Staff, Combat composition of the Soviet Army, Mart ve Nisan, 1945
^ Combat composition of the Soviet Army, 1 Ağustos 1943.

[:0-1] 5-я гвардейская танковая Краснознаменная армия [5. Muhafız Tank Ordusu]. tankfront.ru (Rusça). 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016.

[2] Soviet General Staff, Combat composition of the Soviet Army, Mart ve Nisan, 1945

[3] Combat composition of the Soviet Army, 1 Ağustos 1943.

[1]

[2]

[3]