7,5 cm PaK 40

7,5 cm PaK 40 (7,5 cm Panzerabwehrkanone 40), 7,5 sm çapında, Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından, II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan, en başarılı tanksavar toplarından biriydi. 1939-1941 yılları arasında Rheinmetall firması tarafından üretildi.

Doğu Cephesi, 1944

Alman PaK 40 75 mm tanksavar topu, Fin Tank Müzesi, Parola

Fin PaK 40

Alman PaK 40 75 mm tanksavar topu

Hikâyesi

PaK 40, 1939 yılında Krupp ve Rheinmetall firmaları tarafından 75 mm'lik tanksavar silahı olarak üretilmeye başlandı. İlk başlarda yavaş giden üretim, 1941 yılında başlayan Barbarossa Harekâtı ile hız kazandı. Bunun sebebi Kızıl Ordu tarafından kullanılan KV-1 tankı gibi güçlü düşman tanklarını yok edilebilecek kapasitedeki tanksavar toplarının azlığıydı. İlk top Kasım 1941'de cepheye gönderildi. 1943 yılında PaK 40 Almanlar tarafından kullanılan en önemli tanksavar topu oldu.

PaK 40, Alman ordusunun savaşın sonuna kadar kullandığı standart tanksavar silahı olarak kaldı. Almanya bu topu ayrıca diğer Mihver devletleri ordularına da dağıttı. Kızıl Ordu tarafından ganimet olarak alınan bu toplar, cephede gene Almanlara karşı kullanıldı. Savaştan sonra, bazı ülkeler PaK 40 tanksavar topunu kendi ordularında kullanmaya devam ettiler. Örneğin Arnavutluk, Bulgaristan, Çekya, Finlandiya, Macaristan ve Romanya bu topu uzun bir süre daha kullandı.

Tahminen 23.500 adet üretildi ve 6.000 tanesi tank avcılarında kullanıldı.

Etkisi

Sovyet IS-2 ve Amerikan M26 Pershing hariç, diğer tüm müttefik tanklarına karşı etkili oldu. PaK 38'e göre daha ağırdı.Ağırlığı ve dizaynı nedeniyle taşınması zor olduğundan, özellikle Doğu Cephesinde çok sayıda PAK 40 mürettebatı tarafından terk edilmiştir. Yaklaşık ağırlığı 1,5 tondu. Sadece bu tanksavar topunda kullanılmak üzere üretilen, özel yapım PzGr.40 (Panzergranate: Tank mermisi) tipi mermilerle 500 metreden 120 mm kalınlığında bir zırhı delebilirdi.

Genel özellikleri

• Kalibresi: 75 mm L/46
• Rifling: 32 Grooves, right-hand increasing twist, 1/24 to 1/18.
• Kundağı ile toplam boyu: 6,20 m
• Uzunluğu: 3,45 m
• Genişliği: 2,00 m
• Yüksekliği: 1,25 m
• Ağırlığı (çatışmaya hazır): 1.425 kg.
• Traverse: 65°
• Atış aralığı: -5° to + 22°
• Atış sıklığı: Dakikada 14 mermi
• Namlu çıkış hızı:
  • 933 m/s (Tungsten çekirdekli mermi)
  • 792 m/s (Standard zırh delici)
  • 548 m/s (Yüksek patlayıcı)
• Etkili menzili: 1.800 m
• Maksimum menzili: 7.678 m (yüksek patlayıcılı)
• Mermi ağırlıkları: 3,18 den 6.8 kg
• Zırh geçme özelliği (0 derece ile) 500 metreden:
  • 132 mm (Standard zırh delici)
  • 154 mm (Tungsten çekirdekli)

Dış bağlantılar

• LemaireSoft
• Intelligence report on PaK 40 at Lonesentry.com12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Panzerworld.net23 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

• Hogg, Ian V. (2002): German Artillery of World War II. London: Greenhill Books. ISBN 1-85367-480-X

---