Açice (kendilerince Achi’ ; İspanyolca achí ; İngilizce Achi’), Guatemala'nın Baja Verapaz departmanının Cubulco, Rabinal, San Miguel, Salamá, San Jerónimo, kısmen Granados ve el Chol belediyelerinde Açiler tarafından konuşulan Maya dilleri ailesinin Kiçe dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. Guatemala'da 2002 sayımına göre etnik 105.992[2] kişilik nüfustan 82.640[1] kadarı anadillerini konuşabiliyor. En yakın akrabası birlikte Kiçe-Açi dilleri adıyla alt grup oluşturan Kiçecedıir.

Açice
Achi’
Ana dili olanlarGuatemala
Konuşan sayısı82.640 (Guatemala 2002)[1]  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Yazı sistemiLatin
Dil kodları
ISO 639-3acc
Guatemala'da konuşulan dillerin dağılım haritası
(Castilian = Guatemala İspanyolcası)

Guatemala Maya Dilleri Akademisi tarafından eğitim-öğretim ve araştırması yapılan 22 Maya dili arasında yer alır.[3]

Lehçeleri

değiştir

2 ana lehçesi vardır ve her iki lehçe de SIL International (Ethnologue) tarafından biribirinden ayrı bağımsız diller olarak sınıflandırılır.[4]

  • Cubulco Achi (acc) : 48.252 konuşanı var
  • Rabinal Achi (acr) : 37.300 konuşanı var

Örnekler

değiştir
  • Jun bir
  • Queb' iki
  • Oxib' üç
  • Cajib' dört
  • Jo'ob' beş
  • waqib' altı
  • wuqub' yedi
  • Waxakib' sekiz
  • B'elejeb' dokuz
  • lajuj on

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) : Variable Idioma_materno : Idioma o lengua en que aprendió a hablar". 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  2. ^ "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) : Variable Grupo_etnico : Pertenencia de grupo étnicor". 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  3. ^ "ALMG: Cobertura de Comunidades Lingüísticas". 24 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  4. ^ Gordon, Raymond G., Jr. (ed.), (2005) Ethnologue report on Cubulco Achi' 30 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. & Rabinal Achi' 14 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed January 07, 2009.