Abdülaziz bin Musa
Abdülaziz bin Musa bin Nusayr (Arapça: عبد العزيز بن موسى), Arap generali ve günümüz İspanya ve Portekiz'inde bulunan Endülüs'ün ilk valisiydi. Kendisi, İfrikiye'nin Emevi valisi Musa bin Nusayr'ın oğluydu. Abdülaziz'in babasıyla birlikte uzun bir siyasi ve askeri geçmişi vardır.
| Abdülaziz bin Musa عبد العزيز بن موسى | |
|---|---|
| |
| Emevi Endülüs Valisi | |
| Görev süresi 714-716 | |
| Yerine geldiği | Musa bin Nusayr |
| Yerine gelen | Eyyüb bin Habib el-Lahmi |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 715 ? Sevilla, Endülüs Emevi Devleti |
| Milliyeti | Arap |
| Dini | İslam |
Abdülaziz, 712'de Emevilerin İberya'yı fethinde Berberi general Tarık'a yardım etmek için babasına eşlik etti. Her ikisi de Arap olan Musa bin Nusayr ve oğlunun, fethin ihtişamının bir Berberi tarafından sahiplenilmesini istemedikleri tahmin edilmektedir. Bölgenin fethi Tarık, Musa bin Nusayr ve Abdülaziz döneminde sorunsuz bir şekilde ilerledi. Fethin başarısı belli olunca Tarık ve Musa bin Nusayr, 714'te Emevi halifesi I. Velîd tarafından Suriye'ye geri çağrıldı. Abdülaziz'e babası tarafından Endülüs valiliği verildi. Şam'a döndüğünde Musa bin Nusayr halifenin gözünden düştü ve Medine'deki günlerini "yaşlı ve bitkin bir adam" olarak sonlandırdı. Musa bin Nusayr, oğlu Abdülaziz'den daha uzun yaşadı.
Abdülaziz, başkent olarak günümüzde İspanya'nın güneyinde, Guadalquivir Nehri üzerinde bulunan Sevilla'yı seçti. Babası ve Tarık'ın ayrılmasından sonra Abdülaziz'in liderliğinde, Endülüs olarak bilinen bölgedeki İslam gücü, batıda günümüz Portekiz'ine ve kuzeyde Pireneler'in altındaki bölgelere yayıldı. Yeni fethedilen topraklardan birinde, Abdülaziz, Murcia'nın Vizigot lordu Theudimer ile bir barış antlaşması imzaladı. Tudmir Antlaşması olarak bilinen antlaşma, Vizigot Hristiyanlara, özel bir vergi ödedikleri ve Müslüman efendilerine sadık kaldıkları sürece dinlerini uygulamaya devam etme hakkı verdi.
Abdülaziz iktidarda kaldı ve hatta son Vizigot kralı Rodric'in karısı olan dul Egilona ile evlendi. Egilona evlendikten sonra Ümmü Asım adını aldı. Egilona ile evliliğinde, Abdülaziz, Arap ve Berberi kadınların yokluğundan dolayı yerel Vizigot kadınlarıyla evlenme eğilimi başlattı. Bu eksiklik, Arap ve Berberi kadınların Hispania'nın fethinin başlangıcında orduya Endülüs'e eşlik etmemesinden kaynaklanıyordu. Fethedilen yerlerdeki yerli kadınları eş olarak alma uygulaması, neredeyse fetheden Müslüman liderler için genel bir kural haline geldi. Egilona'nın Abdülaziz üzerindeki etkisi yaygın değildi. Bazıları onun 'Abdülaziz üzerinde çok fazla etkisi ve nüfuzu olduğunu düşünüyordu. Egilona, Abdülaziz'i taç takmaya ve ona saygı gösterilmesini ve insanların ona boyun eğmesini teşvik etmek için giriş kapıları alçak tutmaya ikna etti. Egilona, Abdülaziz'e kabul odasının girişini daha alçak yapmasını bile emretmişti, böylece içeri girdiğinde ona eğilmiş olacaktı. Vizigot kraliyet ailesiyle olan bu bağlantılar ve Egilona'nın etkisi, Abdülaziz'in Hristiyanlığa geçtiği yönündeki yanlış anlaşılmaya ve söylentilere yol açtı. Bu söylentiler Şam'daki Emevi Halifesi Süleyman'a bile ulaştı. Bu söylentilerden rahatsız olan halife, Abdülaziz'in öldürülmesini emretti. Ancak, bunların Habib bin Ebu Ubeyde el-Fihri liderliğindeki düşmanca grubun emriyle ortaya atılmış olması çok muhtemeldir; bu grup sonunda Abdülaziz'i öldürdü. Elbette, Abdülaziz bu söylentilerden önce de bu teoriyi desteklemeyen dindar bir Müslüman olarak ün yapmıştı.