Acıgöl maarı
Acıgöl maarı, Nevşehir ilinin Acıgöl ilçesinin doğusunda yer alan volkanik patlama çukuru, maar gölüdür. Kapadokya bölgesindeki Kuaterner zamanı oluşan pek çok volkanik alandan birisidir. Maar Pleistosende oluşmuştur. 300 km² büyüklüğündeki alanda, tüf halkası, tüf konisi, lav domu bir arada bulunur. Maarın içi 0,96 km², tortullarla birlikte büyüklüğü 4,5 km²'dir.[1]
| Acıgöl maarı | |
|---|---|
 Acıgöl Maarı | |
| Havza | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Şehir(ler) | Nevşehir |
| İlçe(ler) | Acıgöl |
| Konum | Acıgöl, Nevşehir, Türkiye |
| Koordinatlar | 38.5503 - 34.5445 |
| Genel bilgiler | |
| Akarsu (giden) | Kapalı havza |
| Özellikler | Göl kurutuldu |
Acıgöl maarının 0,21 km² büyüklüğündeki gölü sivrisinek ürediği gerekcesiyle 1972 yılında 3 m derinliğinde, 500 m uzunluğunda bir kanal açılarak boşaltılmıştır. Göl boşaltılmadan önce maksimum 4 m, ortalama 1 m derinliğinde idi[2]
Gölde dışarı akış olmadığı gibi dışarıdan su girişi yoktur, yani 0,96 km²'lik küçük bir Kapalı havzadır. Göl tabanının denizden yüksekliği 1272 m'dir. Çevrede ortalama yağış oldukça düşüktür(389mm). Tüm bu şartların sonucu olarak göl suları acı-tuzludur. Göl alanında oluşan Turba kömürlerinin kalori değeri (min: 2031kCal, max: 3165kCal) linyit kömürüne yakın yükseklikte ölçülmüştür[2]
Günümüzde 60 m olan maarın kenar duvarlarının yüksekliğinin oluşumunda 300–400 m kadar olduğu fakat yağış ve rüzgâr erozyonu ile taşınan mazeme ile dolduğu belirlenmiştir.[2]
Maar gölü 1965'te, Tatlarin Barajı Gölünü beslemesi için kurutulmuş; ancak atmosferik sularla oluşan gölden beklenen yarar sağlanamamıştır. Ayrıca, Maar bu doğa harikası suyun sağladı üstünlükten yoksun bırakılmıştır.
Kuaterner Volkanizması'nın genç, taze örnekleri ile dikkat çeker. Birçok volkan konisinin kraterleri ilginçtir. Halk bunlara Dag Ocağı adını verir. Bu dağlara da Tepesidelik der. Yamaçlarında lavların aktığı dağların adı da Karnıyarıktır. Perlitik kayaların egemen olduğu yörede lav akıntıları Kızılırmak kıyılarına dek ilerlemistir.[3]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Nevşehir - Acıgöl maarınm tortul dolgusundaki (Kuvaterner) fasiyeslerin gelişimine jeotermal süreçlerin etkileri.
- Nizamettin KAZANCI,
- Ali îhsan GEVREK
- Ankara Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 06100 Ankara
- ^ a b c . Nevşehir-Acıgöl maarının tortul dolgusundaki (Kuvaterner) fasiyeslerin gelişimine jeotermal süreçlerin etkileri. Nizamettin KAZANCI, Ali îhsan GEVREK
- ^ Güney, Emrullah (Ocak 2010). Yerbilim jeoloji-1 (birinci bas.). istanbul/Beyoglu: litaratür. s. 124-125. ISBN 978-975-04-0526-6. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2015.