Acısu Çayı
Acısu Çayı, Akdeniz'e dökülen Antalya ili akarsuyu. Serik sınırlarında Toroslar üzerindeki Akkayrak Tepe (957 m) güneyinden, karstik kaynaklardan doğar. Mevsimlik veya sürekli akarsu kollarını alarak Belek'ten denize dökülür.
Acısu | |
---|---|
Belek yakınlarında Acısu
| |
Konum | |
Ülke(ler) | Türkiye |
Genel bilgiler | |
Kaynak | Toroslar |
Kaynak rakımı | 957 m |
Ağız | Akdeniz |
Ağız rakımı | 0 m |
Uzunluk | 46 km |
Havza alanı | 240 km² |
Araziyi oluşturan kireçtaşı, çamurtaşı, konglemera, volkanik kayalar akarsuyun dantritik drenaj ağı oluşmasına sebep olmuştur. Serik Ovası Toroslar'a kadar 35 km boyunca düz bir alan oluşturur. Daha sonra eğim sert şekilde artarak dağlık alana geçilir. Akarsu ovada menderesler çizerek akar. Tüm kolları ile birlikte uzunluğu 272 km, ana kol 46 km, havza alanı 240 km²'dir. Havza uzunluğu kuzey-güney 27 km'dir. Akarsu boyu mendereslenmeden dolayı 19 km uzamıştır. Serik Ovası'nın alüvyal zemini geçirgenliğinden dolayı debiyi düşürmekte, özellikle yan kollar süreksiz akarsulara dönüşmektedir. Havzada bulunan 12 karstik kaynak akarsuyun akım rejimini düzenli yapmaktadır. Akarsu yukarı bölümlerde aşındırdığı malzemeyi Serik Ovası'na biriktirmektedir. Çünkü kıyıdan 35 km önce eğim azalmaktadır. Bu sedimentlerin kıyı şekillenmesine katkısını engellemektedir.[1]
Acısu'nun yukarı havzası, güçlü aşındırmanın süren genç akarsu durumunda, aşağı havzası aşındırmanın yanında biriktirmenin de sürdüğü, denge profiline yakın havza durumundadır.[1]
Akarsuyun ortalama pH'ı 7.98'dir. Acısu'nun ağız kısmından iç kısma doğru deniz suyunun girdiği belirlenmiştir. Ağız kısmında tuzluluk 44.20 dS m-1, 6,5 km geride 3 dS m-1'dir.[2]
Acısu'da aşağıdaki balıkların bulunduğu belirlenmiştir: Yılan balığı, sazan, eğrez (çiçek), karabalık (sekizbıyık), dişlisazancık (yosun balığı), sivrisinek balığı, has kefal (mankafa, topan kefal), kefal balığı (ceran), levrek.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ a b Fural, Şakir. "Acısu Çayı'nın (Serik – Antalya) Drenaj Özelliklerinin Morfometrik Analizi". International Journal of Social Science. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020.
- ^ KAMAN, Harun vd. "Denizle İrtibatlı Akarsularda Deniz Suyu Girişiminin İrdelenmesi: Antalya Acısu Deresi Örneği". ijans.org. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020.
- ^ Küçük, Fahrettin; İkiz, Ramazan. "Antalya Körfezi'ne Dökülen Akarsuların Balık Faunası". E.Ü. Su Ürünleri Dergisi. 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020.