Adnan Çoker

Türk ressam, akademisyen

Adnan Çoker (20 Ekim 1927, İstanbul - 22 Ağustos 2022, İstanbul), Türk ressam ve akademisyen.

Adnan Çoker
Genel bilgiler
Doğum20 Ekim 1927
İstanbul
Ölüm22 Ağustos 2022 (94 yaşında)
İstanbul
UyrukTürkiye Türk
AlanıSoyut geometrik resim
Sanat eğitimiİstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nden mezun

Yaşamı

değiştir

1927 yılında İstanbul Süleymaniye'de doğdu. 1934-39 Samatya Hacı Kadın İlkokulu'nda, 1939-42 Davutpaşa Ortaokulu'nda, 1942 Afyon Lisesi'nin Orta kısmında 1 yıl okudu. 1944-45 Güzel Sanatlar Akademisi, Galeri eğitiminde Şefik Bursalı'nın öğrencisi oldu. 1945-51 Zeki Kocamemi Atölyesi'nde 6 yıl çalıştı. 2 Temmuz 1951'de Güzel Sanatlar Akademisi, Yüksek Resim Bölümü'nü bitirdi. Avrupa konkurunu kazanarak 29 Aralık 1955'te devlet bursu ile Paris'e gitti. 1960 Mart ayında, Batı'daki öğrenimini tamamlayarak yurda döndü. Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü asistanı oldu. 1963'te A. Gürman, Sarkis, Devrim Erbil ve Tülay Tura ile "Mavi Grup"u kurdu. 1964'te, Fransız bursu ile ikinci kez Paris'e gitti. W. Hayter Atölyesi'nde gravür, Goetz Atölyesi'nde boya etüdlerini sürdürürken 'Siyah Fon'lu Resimler'e başladı. 1969 yılında, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde, doçent unvanını aldı. 1976'da, Güzel Sanatlar Akademisi, Resim Bölümü profesörlüğüne, 1977'de İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğü'ne atandı. 1979'da, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğü'nden istifa etti. 1983'te Mimar Sinan Üniversitesi (MSÜ), Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü Başkanlığı'na getirildi. 1985'te MSÜ, Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü Başkanlığı'ndan istifa etti.[1][2]

Birçok kurum ve özel koleksiyonda yapıtları bulunan Çoker 22 Ağustos 2022 tarihinde öldü.[3] Vefatı üzerine 24 Ağustos 2022'de Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde tören düzenlendi.[4] Törenin ardından Şakirin Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.[5]

Çoker, soyut-minimal çalışmalarında, yüzey-mekan, düzlem-espas gibi temel kavramları sorgular, “Mimari-Çerçeveleme- Anıtsallık”, “Denge” ve “Geometri” unsurları irdeler. Resimlerinde “Kalıp-Biçim” ya da “Asılı Biçim” olarak nitelendirdiği biçimler, siyah üzerinde soyut bir mekânsal boyut içinde asılı gibi durur.[6] Osmanlı ve Selçuklu anıtsal mimarlığının, iç uzamı dış dünyaya açan sivri kemerli kapı ve pencere motifinden yola çıkılarak oluşturulan uyum, sanatçının deyimiyle bir “kalıp biçim”e dayanır. Yani geometrik ve alışılmış biçimcilikten ayrılır.[7][8]

Kişisel sergiler

değiştir
  • 2010      Retrospektif Resim Sergisi - Beşiktaş Çağdaş, İstanbul
  • 2007      "Yapısal Ritm" (Sergi Mustafa Kemal Anısına Açılmıştır) Mac Art Gallery, İstanbul
  • 2003      "1995-2003 Arası Resimler" Mine Sanat Galerisi, İstanbul
  • 2001      "Yapı ve İçgüdü" (VLAM Projesi-Mustafa Ata ile birlikte) Bebek Sanat Galerisi, İstanbul
  • 2001      "Eksik Burçlar" Maçka Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1996      "Derlemeler" Mine Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1996      "Artı Elemanlar" Aksanat Galerisi, İstanbul
  • 1994      "Minimaller ve Varyasyonları" Galeri B, İstanbul
  • 1993      "Kubbeler Dizisi Paralelinde" Galeri Nev, Maçka, İstanbul
  • 1993      "Kubbeler Dizisi Paralelinde" Galeri Nev, Ankara
  • 1991      "1959-1965 Yılları Arası Paris ve İstanbul Çalışmaları" Arda Sanat Galerisi, Ankara
  • 1990      "Dönemler" Mine Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1989      "Soyut Dışavurumcu Dönemden Grafikler (1959-1965)" Maçka Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1989      "Retrospektif Resim Sergisi" Derimod Kültür Merkezi, İstanbul
  • 1988      "Minimal Simetri II" Mine Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1988      "Minimal Simetri II" Harbiye Garanti Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1986      "Minimal Simetri I" Maçka Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1979      "Yağlı Boyalar Grafikler" Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, İstanbul
  • 1973      "Siyah Simetri" Amerikan Kültür Merkezi, İstanbul
  • 1969      "Siyah Resimler" Galeri I, İstanbul
  • 1966      "Guaşlar - Kolajlar" Türk- Alman Kültür Merkezi, İstanbul.
  • 1962      "Guaşlar" Türk- Alman Kültür Merkezi, İstanbul.
  • 1961      "Paris Dönüşü Resimleri" Türk­Alman Kültür Derneği, İstanbul
  • 1955      "Non-Objektif ve Abstre Resimler" Ali Durukan ile Maya Galerisi, İstanbul
  • 1954      "Non-Objektif ve Abstre Resimler" Lütfü Günay ile Maya Galerisi, İstanbul
  • 1954      "Non-Objektif ve Abstre Resimler" Lütfü Günay ile Helikon Derneği, Ankara
  • 1953      "Sergi Öncesi" Lütfü Günay ile Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Ankara

Ödüller

değiştir
  • 1951 İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi "Kore" yarışması Resim 1. Ödülü
  • 1961 İstanbul Sanat Festivali Resim ve Heykel Sergisi, Resim 1. Ödülü
  • 1962 23. Devlet Resim ve Heykel Sergisi Resim 1. Ödülü
  • 1973 7. DYO Resim Sergisi, Başarı Ödülü
  • 1976 Uluslararası 11. İskenderiye Bienali Resim 2. Ödülü
  • 1981 Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü, Sanat alanı Resim dalında, "Yarım Küreler" ile
  • 1982 Ev Dekorasyonu Dergisi Onur Ödülü
  • 1990 III. Uluslararası Asya-Avrupa Sanat Bienali, "Dostluk ve Barış Sanat Ödülü"
  • 1994 Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü'nü reddetti.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Çağdaşlar Güzel Sanatlar Akademisi 51 Mezunları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 2006. ss. 219-226. ISBN 975-458-696-9. 
  2. ^ "Adnan Çoker". Adnan Çoker. Erişim tarihi: 11 Ocak 2019. [ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ "Adnan Çoker hayatını kaybetti". 23 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Adnan Çoker'e veda…". Sözcü. 24 Ağustos 2022. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2022. 
  5. ^ "Prof. Dr. Adnan Çoker son yolculuğuna uğurlandı". Cumhuriyet. 24 Ağustos 2022. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2022. 
  6. ^ Özsezgin, Kaya (1994). Türk Plastik Sanatçıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 107. ISBN 975-363-331-9. 
  7. ^ "Adnan Çoker". İstanbul Sanat Evi. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2019. 
  8. ^ "Yaşarken anıtlaşmış bir efsane: Adnan Çoker". Hürriyet. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2019.