Adnan Cemgil
Adnan Cemgil, (1909, İstanbul - 21 Kasım 2001, İstanbul), öğretmen, yazar, çevirmen. Sinan Cemgil'in babası, Ali Kemal'in babası Hacı Ahmet Efendi'nin ilk eşinden torunudur.[1]
Adnan Cemgil | |
|---|---|
 Nazife Cemgil ve Adnan Cemgil | |
| Doğum | 1909 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 21 Kasım 2001 (92 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | İstanbul Üniversitesi |
| Meslek | Öğretmen |
| Evlilik | Nazife Cemgil (1941-2001) |
| Çocuk(lar) | Sinan Cemgil (1944-31 Mayıs 1971) |
1935'te İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü'nden mezun olan Cemgil,[2] yurt dışına gidip, Paris ve Moskova'da Fransızca ve Rusça öğrendi. İlk yazıları, 1934’te “Yeni Adam” dergisinde yayımlandı.[2] 1938 yılında Türkiye'ye dönen Cemgil, 1939'da Ankara'ya yerleşerek öğretmenlik yapmaya başladı.[3] Ankara Meslek Öğretmen Okulu ve Atatürk Lisesi’nde öğretmenlik yaptı.[2] Bu süreçte ve öğrenciliğinde Milli Türk Talebe Birliği'nde filizlenen siyasi düşünceleri belirginlik kazandı. 1941 yılında kendisi gibi sol görüşlere sahip öğretmen Nazife hanımla evlendi. 1945'te Behice Boran, Pertev Naili Boratav, Niyazi Berkes ve birçok aydınla birlikte kovuşturmaya uğradı. Danıştay kararıyla görevine döndü.[2] 1947'de devlet memurluğundan ayrıldı.[2][3]
1950 yılında, kurucularından olduğu "Türk Barışseverler Cemiyeti"nin genel sekreterliğini yaptı. Bu derneğin faaliyeti nedeniyle yargılandı, 15 ay hüküm giydi.[2] Cemgil'e karşı siyasi iktidarın baskıları, eşine yönelik bir şekle bürünerek; Nazife Cemgil, Ankara'dan Yozgat'a sürgün edildi. Adnan Cemgil'in de birkaç yıl Yozgat'ta kalmasının ardından Nazife Hanımın istifasıyla İstanbul'a döndüler. [kaynak belirtilmeli] Bu dönemde Adnan Cemgil, Emekli Sandığı Reklam Bölümü'nde çalışarak, takma adla şiir ve yazılar yazdı, İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda figüranlık ve tanıdıklarının su dağıtan kamyonunda evlere su taşıyıp sakalık yaptı. Kısa ömürlü olan bir bakkal dükkânı açtı. [kaynak belirtilmeli]
1941-1944 yılları arasında “Yurt ve Dünya” dergisinin, 1947’de de “24 Saat” gazetesinin yazı işleri müdürlüklerini yaptı.[2] 1944-1945 yıllarında İnönü Ansiklopedisi’nde redaktör olarak çalıştı.[2] 1961 yılında eşiyle birlikte "Evren Yayınevi"ni kurup, ansiklopedi çıkardı. 27 Mayıs Darbesi'nin ardından Türkiye İşçi Partisi'ne girdi, sendikal çalışmalar yaptı. Seçimler sırasında 1965 yılında Bursa'da Komünizmle Mücadele Derneği'nin yönlendirdiği bir grubun saldırısına uğradı. 31 Mayıs 1971 tarihinde oğlu Sinan Cemgil'i kaybeden yazar; çevirilerini sürdürdü. [kaynak belirtilmeli]Cumhuriyet gazetesi ve Yeni Ortam'da yazılar yazdı. 1942-1987 yılları arasında Türkçeye 50 kadar çeviri yapıt kazandırdı.[2]
Eserleri
değiştirBazı çevirileri
değiştir- Gün Doğarken, Romain Rolland
- Jean-Christophe, Romain Rolland
- Yaşama Sevinci, Romain Rolland
- Taşra Kızı: Silja, Frans Emil Sillanpaa
- Gecenin Çobanları, Jorge Amado
- Aile Çevresi, Emile Salomon Wilhelm Herzog
- Görenlerin Yararına Körler Hakkında Mektup, Denis Diderot
- Kaderci Jacques ile Efendisi, Denis Diderot
- Felsefe Konuşmaları, Denis Diderot
- Rahibenin İsyanı, Denis Diderot
- Rameau'nun Yeğeni, Denis Diderot
- Jamaika Hanı, Daphne du Maurier
- Adalet Tarihi, Marcel Rousselet
- Nana, Emile Zola ISBN 978-975-379-183-0
- Germinal, Emile Zola ISBN 978-975-379-121-2
- Therese Raquin, Emile Zola
- Bir Aşk Hikâyesi, Emile Zola , ISBN 978-975-379-016-1
- Gece Uçuşu, Antoine de Exupéry
- Mattia Pascal Sahiden Yaşadı mı Yaşamadı mı?, Luigi Pirandello
- Gölgelenmiş Yıllar, Luigi Pirandello
- Askerin Öyküsü, Guy Sajer (Guy Mouminoux)
- Baharlar Açarken, Vivente Blasco Ibanez ISBN 978-975-379-118-2
- Cesar Birotteau, Honoré de Balzac
- Köylüler, Honoré de Balzac
- Hapishane Defterleri Felsefe ve Politika Sorunları Seçmeler, Antonio Gramsci
- Thibault’lar, Roger Martin du Gard
- Aşk Çocuğu, Philippe Heriat
- Gora, Rabindranath Tagore
- Osmanlı İmparatorluğunda Yenileşme Hareketleri Türkiye'nin Meseleleri, Paul Imbert
- 1. Dünya Savaşı 1914-1918, Pierre Renouvin
- Modern Basın, Pierre Denoyer
- Menon, Platon
- Epinomis, Platon
- Diyaloglar, Platon (Teoman Aktürel, Metin Cevdet Anday, Tacettin Ünlü, Sabahattin Eyüboğlu ile)
- Karl Marx’ın Fikir Dünyası, Roger Garaudy
- Çağdaş Arap Düşüncesi: Bağımsızlık Sosyalizm -Müslüman Kardeşlerden Marksizm’e Kadar, Enver Abd-El Malik
- Büyük Otel, Wicki Baum’dan
- Problem Çocuklar Tembel, Yalancı, Sapık, Hırsız, Somurtkan, Pis, Solak, Tikli, Yaramaz...
Derleme
değiştir- Nazım Hikmet'in Yaşadığı Adalet Dramı ve Açlık Grevi Olayındaki Gerçekler
- İlim Karşısında IRK MESELELERİ (Etütler)
Kaynakça
değiştir- ^ Orhan Karaveli, Ali Kemal 'Belki de Bir Gunah Kecisi...', Doğan Kitap, 2008.
- ^ a b c d e f g h i , "Adnan Cemgil". 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ a b , "Adnan Cemgil Biyografi". 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.