Aha Han - Türk ve Altay mitolojisinde Hayvan Tanrısı. Ahağa Han da denilir. Hayvanları Korur. Hayvanların ağası, onların efendisi olarak görülür. Ülgen tarafından yabani hayvanların ve onların yavrularının sorumluluğu kendisine verilmiştir.[1] Türk kültüründe insanların diğer canlılarla, hayvanlarla, bitkilerle ve hatta cansız varlıklarla kardeş olarak görülmesinin en güzel dışavurumlarından birisidir. Yakutlardaki Aha adlı ırmak tanrıçası ve Anadoludaki Aka adı verilen Ana Tanrıça[2] ile de ilgilidir.

Etimoloji

değiştir

(Ağ/Ah/Ak) kökünden türemiştir. Ağa/Aha abi demektir. Büyük erkek kardeş anlamı veya sahiplik ifade eder. Beyazlık içeriğini de barındırır. Moğolca ve Tunguz dillerinde de geçmişte ve günümüzde erkek yanlı akrabalıkları tanımlamakta kullanılır. Moğolca Ah,[3] Mançuca Ahon erkek kardeş demektir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Encyclopedia Mythica, Micha F. Lindemans (Aka) (İngilizce)". 24 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2011. 
  3. ^ "Mongolian Dictionary, Andras Rajki ("ah") (İngilizce)". 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2011.