Ahlâk-ı Ahmedî

Ahlâk-ı Ahmedî, Hüseyin Vâiz-i Kâşifî’nin hicri 900 (miladi 1495) yılında Sultan Hüseyin Baykara’nın oğlu Ebü’l-Muhsin Mirzâ adına yazdığı, kırk ahlaki konudan müteşekkil olan Ahlâk-ı Muhsinî eserinin Türkçe kısaltılmış tercümesidir.

Ahlâk-ı Ahmedî
YazarHüseyin Vâiz-i Kâşifî
ÜlkeOsmanlı İmparatorluğu
DilTürkçe
KonuAhlak
TürTercüme
Sayfa96

İçerik

değiştir

Ahlâk-ı Muhsinı̂, felsefi bir tarzda olmayıp daha çok pratik yaşamda ahlâk ile ilgili halkın anlayabileceği düzeyde yazılmış bir eserdir. Kavramların anlamı basit ve açık olarak ifade edilmiş, cümleler anlaşılır ve eserde ayet, hadis, şiir ve hikayelere çokça yer verilmiştir. Bu sebeple eser, halkı irşad etmek ve ahlaki olgunluğun perçinlenmesini kuvvetlendirmek için İslam coğrafyasında yoğun bir ilgi görmüştür.[1]

Ahlâk-ı Ahmedî, Osmanzâde Ahmed Tâib tarafından yapılan Ahlâk-ı Muhsinı̂ eserinin Türkçe tercümesi ve özetidir. Osmanzade, eserini III. Ahmed'e sunmuştur. Ahlâk-ı Ahmedı̂, Ahlâk-ı Muhsinı̂ tertibinde olduğu gibi giriş, kırk bâb (konu) ve hâtimeden meydana gelmiştir. Ahlâk-ı Ahmedı̂’nin bâblarının tertibinde Ahlâk-ı Muhsinı̂’nin tertibi esas alınmıştır. Ahlâk-ı Ahmedı̂’nin bâbları ve isimleri şu şekildedir:[2]

1. İbâdet, 2. İhlas, 3. Duâ, 4. Şükür, 5. Sabr, 6. Rızâ, 7. Tevekkül, 8. Hayâ, 9. İffet, 10. Edeb, 11. Ulüvv-i Himmet, 12. Azim. 13. Cidd ü Cehd, 14. Sebât, 15. Adâlet, 16. Afv, 17. Hilm, 18. Hulk u Rıfk, 19. Şefkat, 20. Hayrât u Müberrât, 21. Sehâvet ü İhsân, 22. Tevâzu vu İhtirâm, 23 Emânet ü Diyânet, 24. Ahd ü vefâ, 25. Sıdkt, 26. İncâh-ı Hâcât, 27. Teenni vü Teemmül, 28. Meşveret ü Tedbir, 29. Hazm, 30. Şecâat, 31. Gayret, 32. Siyâset, 33. Teyakkuz u Hayret, 34. Firâset, 35. Kitmân-ı Esrâr, 36. İgtinâm-ı Fursat, 37. Riâyet-i Hukûk, 38. Sohbet-i Ahyâr, 39. Kal‘-ı Eşrâr, 40. Tertı̂b ü Adâb-ı Hadem ü Haşem.

Ahlâk-ı Ahmedî, Abdülmecid döneminde 1840 (H.1256) yılında “Daru’l-Hilâfetü’l-Aliyye” matbaasında “Muhammed Esad Safvet” denetiminde basılmıştır.[3][a]

  1. ^ TDV İslâm Ansiklopedisi'nde "Matbaa-i Amire"de basıldığı bilgisi verilmektedir.[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Karaismailoğlu, Adnan (1999). Hüseyin Vâiz-i Kâşifî. İstanbul: DİA. s. 17. 
  2. ^ Osmanzade Ahmed Taib, Ahlak-ı Ahmedi, 1840, İstanbul.
  3. ^ Turğut, Murat (2019). Osmanzâde Ahmed Tâib’in Ahlâk-ı Ahmedı̂ (İnceleme-Metin-İndeks). Dicle Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, s. 62,63. 
  4. ^ Şahinoğlu, Nazif (1989). "AHLÂK-ı MUHSİNÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 17. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.