Ahmed Fethi Paşa

(Ahmet Fethi Paşa sayfasından yönlendirildi)

Fethi Ahmed veya Ahmed Fethi Paşa (1801- 1858) (Rodoslu Hafız Ahmet Ağa'nın oğlu olduğu için Rodosîzâde, Sultan II. Mahmut'un kızı Atiye Sultan evlendiği için de “Damat” olarak da anılır), 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı asker ve devlet adamıdır. 1858 yılında ölmüştür.[1]

Ahmed Fethi Paşa
Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye Reisi
Görev süresi
Kasım 1843 - Kasım 1844
Hükümdar Abdülmecid
Yerine gelen Süleyman Refet Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1801
Ölüm 1858
Vatandaşlığı Osmanlı İmparatorluğu
Ahmed Fethi Paşa'nın 2. Mahmut türbesi haziresindeki mezarı.

1830’da ferik (tümgeneral), 1833’te Viyana Büyükelçisi ve bir müddet sonra müşir (mareşal) oldu. 1837-1839 yılları arasında Paris elçiliği yaptı. Aralık 1839-Mart 1841 tarihleri arasında Ticaret Nâzırı, Kasım 1843-Kasım 1844 yılları arasında Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye Reisi görevlerinde bulundu. Ocak 1845-Temmuz 1852, Mayıs 1853-Eylül 1854 ve Ekim 1857-Şubat 1858 tarihleri arasında 3 defa Tophane Müşiri görevini yürüttü. 1853'ün Mart ayında kısa bir süreyle ikinci bir kez Ticaret nazırı olarak görev yaptı.

Bütün bu çeşitli ve önemli görevleri içinde en çok Tophane Müşirliği üzerinde durulur. Bu görevi sırasında padişahın isteği üzerine Eski Eserler Koleksiyonunu (Mecma-ı Âsâr-ı Atika Aya İrini'de toplayarak Türk müzeciliğine katkıda bulunmuştur. Ayrıca Beykoz cam fabrikasının yönetimini de üstlenerek, Çeşm-i bülbül üretiminin yaygınlaştırılmasını sağlamıştır.

Oğlu Damat Mahmud Celaleddin Paşa padişah Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan 30 Mayıs 1876 Darbesine katılmış, 1881 yılında II. Abdülhamit'in emriyle kurulan Yıldız mahkemesi'nde Abdülaziz'i öldürmekten suçlu bulunarak Taif'e gönderilmiş; 1884 yılında muhafızlar tarafından öldürülmüştür.

Cenazesi İstanbul'a getirtilerek Divanyolu’nda II. Mahmut Türbesi bahçesine gömüldü ve Sultan II. Mahmut Türbesi Haziresi'ne defnedilen ikinci kişi oldu. Mezarı türbenin hemen doğusunda, hazirenin batı giriş kapısının da hemen batısına düşmektedir. 40 metre uzunluğunda kitabesi vardır ve mezarı madeni şebeke ile çevrelenmiştir.

Kuzguncuk'taki Ahmet Fethi Paşa Yalısı, Üsküdar'daki Fethi Paşa Korusu, Karacaahmet'teki Rodoslu Ahmet Fethi Paşa Camii İstanbul'da onun adıyla anılan mekanlardır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999.