Ahmet Hamdi Akseki
Ahmet Hamdi Akseki (1887 - 9 Ocak 1951), Türk din bilgini, 3. Diyanet İşleri Başkanı. 1947'den vefatına değin Diyanet İşleri Başkanı olarak görev yaptı.[1]
| Ahmet Hamdi Akseki | |
|---|---|
| 3. Diyanet İşleri Başkanı | |
| Görev süresi 29 Nisan 1947 - 9 Ocak 1951 | |
| Yerine geldiği | Mehmed Şerafeddin Yaltkaya |
| Yerine gelen | Eyüp Sabri Hayırlıoğlu |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Ahmed Hamdi 1887 Akseki, Antalya, Osmanlı |
| Ölüm | 9 Ocak 1951 (64 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Defin yeri | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara |
| Bitirdiği okul | Mecidiye Medresesi |
| Mesleği | Din adamı |
| Dini | İslam |
Akseki, Güzelsu'da 1302 (1887) yılında doğdu. Babası Mahmud Efendi, annesi Hatice Hanımdır. Kur'an'ı babasından öğrendi, Mecidiye Medresesi'nde okudu. Ödemiş'teki din ilimleri tahsil ettikten sonra İstanbul'a geldi. Fatih'te öğrenimine devam etti. Darülfünun Ulumi aliye-i Diniye'yi, Darülhilafetil Aliye'yi, Medresetül Mütehassısîn'i birincilikle bitirdi. Öğretmen oldu. Sebîlürreşâd, Selamet, Mahfil, Yeşilay, İslam-Türk Ansiklopedisi gibi mecmualarda yazdı. Kürsü Şeyhliği, muallimlik, medrese hocalığı yaptı. Balkan Savaşları öncesi Sebilürreşad dergisinin muhabiri olarak Bulgaristan'a gitti, oradan mektuplar yazdı.
Millî Mücadele döneminde görevini bırakarak destek olmak için Ankara'ya geldi. 1923'te Darülhilafe'leri ıslah etti. Atatürk'ün övgüsüne mazhar oldu. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi hadis müderrisi ve diyanet azası, Mehmet Rifat Börekçi'nin yardımcısıydı.
1920 yılında kurulan Tarîkat-ı Salâhiyye Cemiyeti'nin üyesi olduğu ve bu cemiyetin faaliyetlerine katıldığı ithamıyla 1925'te Ankara İstiklâl Mahkemesi'nde Distolcular Davası'nda yargılandı. Cemiyetle ilgisi bulunan on bir kişinin idama, birçoğunun da ağır hapse mahkûm edildiği mahkemede suçsuz bulunarak beraat etti.[2]
1947'de üçüncü Diyanet İşleri Başkanı oldu. 9 Ocak 1951'de görevi başında öldü, naaşı Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi. İlerleyen yıllarda kızı Necla Akseki daha sonra Ankara belediye başkanı olacak olan Mehmet Altınsoy ile evlendi.
Eserleri
değiştir
- Rûh ve Bekâ-yı Rûh
- Dini Dersler
- Yavrularımıza Din Dersleri
- İslam Dini Fıtridir
- Garanik Meselesi
- Mezâhibin Telfikı
- Çocuklara Armağan
- İslamda İktisat ve Tasarruf
- Tayyare ve Kuvvet
- Ahlak Dersleri
- Askere Din Dersleri
- Köylüye Din Dersleri
- Velasr Suresinin Tefsiri
- Peygamberimiz Hz. Muhammed ve Müslümanlık
- Peygamberimizin Vecizeleri
- Yeni Hutbelerim
- İslam Dini
- İslam fıtri, tabii ve umumi bir dindir
- İmam Gazali'nin Ruh Nazariyesi
- İman ve İrade Kudreti
- Tacu'l-arus Tercümesi
- İslamda ahlakın mahiyeti
- Medeni Dünyanın Dine Dönüşü
- İrade-i Cüziyye
- Akaid-i islamiye
- İbn-i Sina Felsefesi
- Namaz Surelerinin Türkçe Tercüme ve Tefsiri (Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 18. Baskı, 2006)
Kaynakça
değiştir- ^ "Ahmet Hamdi Akseki". Diyanet İşleri Başkanlığı. 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2013.
- ^ Bolay, Süleyman Hayri (1989). "AKSEKİ, Ahmet Hamdi". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 293-295. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2021.
Dış bağlantılar
değiştir- Diyanet İşleri Başkanlığı25 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Hükûmet görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mehmed Şerafeddin Yaltkaya |
Diyanet İşleri Başkanı 1947 - 1951 |
Sonra gelen: Eyüp Sabri Hayırlıoğlu |