Aida (müzikal)
Aida (veya diğer adıyla Elton John and Tim Rice's Aida), Giuseppe Verdi'nin aynı adlı operasından uyarlanan müzikal. Müzikleri Elton John, sözleri Tim Rice ve librettosu Linda Woolverton, Robert Falls ve David Henry Hwang tarafından üstlenildi. Orijinal müzikalin yapımcısı Walt Disney Theatrical'dır.
| Aida | |
|---|---|
 Broadway Production'dan alınan logo. | |
| Müzik | Elton John |
| Sözler | Tim Rice |
| Libretto | Linda Woolverton Robert Falls David Henry Hwang |
| Köken | Aida (Giuseppe Verdi) |
| Yapımlar | 1998 Atlanta 1999 Chicago 2000 Broadway 2001 Scheveningen, Hollanda 2002 ABD Turnesi 2003 Meksika 2003 Uluslararası Turnesi 2003 Osaka, Japonya 2003 Estonya 2003 Kanada Turnesi 2004 Essen, Almanya 2005 Seul, Güney Kore 2005 Chicago 2005 Lima, Peru 2005 İsrail 2006 Münih, Almanya 2006 İsviçre 2006 Fukuoka, Japonya 2007 Almanya Turnesi 2007 Macaristan 2007 Nagoya, Japonya 2007 Kristianstad, İsveç 2008 São Paulo, Brezilya 2009 Tokyo, Japonya 2010 Seongnam, Güney Kore 2010 Budapeşte, Macaristan 2010 Chicago 2010 Quebec City 2011 Hong Kong 2011 Manila, Filipinler 2011 Guadalajara, Meksika 2012 Seul, Güney Kore 2012 Prag, Çek Cumhuriyeti 2012 Auburn, Maine 2013 Hobart, Avustralya 2015 Lima, Peru 2016 Seul, Güney Kore |
| Ödüller | En İyi Özgün Müzik Tony Ödülü En İyi Müzikal Tiyatro Albümü Grammy Ödülü |
Aida, 23 Mart 2000'de Broadway tiyatrosunda gösterime girdi ve 1852 performansın ardından 5 Eylül 2004'te gösterimden kalktı. Beş Tony Ödülü'ne aday gösterilen müzikal, En İyi Özgün Müzik ve En İyi Başaktris Performansı dahil olmak üzere bu adaylıklardan dördünü kazandı. Time dergisi tarafından yılın en iyi on tiyatro prodüksiyonu arasında gösterildi.
Orijinal Broadway Kaydı, En İyi Müzikal Tiyatro Albümü dalında Grammy Ödülü kazandı. Gösteride yer alan, Elton John ve LeAnn Rimes tarafından kaydedilen "Written in the Stars" adlı şarkı, adult contemporary alanında ABD müzik listesinde iki, Kanada müzik listesinde bir numaraya erişti.
Genel
değiştirGösteri, librettosu (opera metni) Antonio Ghislanzoni tarafından yazılan Giuseppe Verdi'nin İtalyanca aynı isimdeki operasından uyarlanmıştır. Müzikal çalışması, kaynağını Verdi'nin operasının soprano Leontyne Price tarafından yazılan çocuk hikâyesi sürümünden alır.[1] Leo ve Diane Dillon'un illüstrasyonlarının yer aldığı kitabın hakları, 1994'te uzun metrajlı bir animasyon filmi önerisi sonrasında Walt Disney Company tarafından satın alındı. Ancak Elton John Aslan Kral'ın ardından başka bir animasyon projesinin peşinden gitmek istemeyince Disney bir Broadway uyarlaması önerdi. "Opera insanları oldukça elitist olabilir, denediğimiz için bile öldürülebilirdik" sözlerine rağmen John, yanına Tim Rice'ı yanına alarak çalışmalara başladı.[2]
Özet
değiştir1. Perde
Modern bir müzenin Mısır'la ilgili olan kanadında gezinen bir erkek ve bir kadın birbirleriyle göz göze gelirler. Kadın firavun Amneris'in heykeli dirilir ("Every Story Is a Love Story") ve onları Antik Mısır'a ışınlar. Burada Mısır ordusunun başındaki Radames ve adamları Mısır'ın ebedî düşmanı Nubiya'ya yapılan bir seferden geri dönmektedir ("Fortune Favors the Brave"). Nubiyalı bir grup kadını esir alan Radames, bu gruptan kendisini azat etmesi karşılığında bir askeri düelloya davet eden bir kadına, Aida'ya, aşık olur. Radames onu sırtını yıkaması için zorlasa da, Aida buna karşı çıkar ve Nubiyalılardan her şeylerini alabileceklerini, ancak ruhlarını alamayacaklarını söyler ("The Past Is Another Land"). Radames, Aida'nın arkadaşlarını bakır madenlerindeki ölüm tehlikesinden kurtararak onları saray saha bakıcısı olarak çalıştırır. Bunun yanında Aida'yı da nişanlısı Prenses Amneris'in yanında hizmetçi olarak çalıştırmaya karar verir. Radames'in babası şef bakan Zoser, oğluna gelerek firavunun ölmek üzere olduğunu, sonraki Mısır hükümdarı olmak üzere hazırlık yapması gerektiğini söyler ("Another Pyramid"). Aslında babası Radames'ten habersiz olarak firavunu zehirlemektedir. Böylece oğlu tahta kısa sürede çıkabilecektir.
Radames'in Nubiyalı hizmetçisi Mereb, Mısır'da hayatta kalmanın yollarını öğrenmiş bir genç erkektir. Aida'yı prensese götürürken onu Nubiya'ya yaptığı ziyaret sırasında krala hizmet ederken gördüğünü hatırlar. Aida, kralın kızıdır ve Mereb'e bu sırrı açığa çıkarmaması için emir verir. Zira bu sırrı öğrenmeleri durumunda Mısırlılar onu öldürecektir ("How I Know You"). Amneris'e sunulduğunda kısa süreden hemen sevilen Aida, prensesin moda tutkusunun sadece kendine güvensizliğini maskelemek için bir yol olduğunu fark eder ("My Strongest Suit"). Bir ziyafet sırasında, Amneris ve Radames, firavunun yedi gün içinde evlenmelerini emrettiğini öğrenirler. Dolayısıyla kâşif hayatı son bulan Radames, deliye döner ("Fortune Favors the Brave (Reprise)"). Sonraki sahnede de Aida ile hayallerini ve pişmanlıklarını paylaşırlar ("Enchantment Passing Through").
Gecenin ilerleyen saatlerinde babasının hastalığı hakkında endişelenen prenses, Aida'da onu anlayacak ve onu destekleyecek bir kişi bulur ("My Strongest Suit (Reprise)"). Nişanlısının odasına sızan Radames, boş bulduğu bir anda Aida'yla ona karşı giderek büyüyen hislerini paylaşır. Aida, Mereb tarafından alınarak Nubiya kampına götürülür ve burada onu başına geçirmek isteyen Nubiyalıların isteğini isteksizce kabul eder ("Dance of the Robe"). Sonra da Nubiyalılara yardım etmesi için Radames'e yalvarır. Buna karşılık sahip olduğu şeyleri Aida'ya veren Radames, ("Not Me") Aida'ya aşkını ilan eder ("Elaborate Lives"). Hislerine daha fazla karşı koyamayan Aida, onun kollarına kendini bırakır. Mutluluk Radames'in ordusunun Nubiya kralı ve aynı zamanda Aida'nın babası Amonasro'nun esir alındığı haberiyle sekteye uğrar. Aida'yı yatıştıramayan Radames, onu öylece bırakır. İnsanlarını bir araya toplayan Aida, Nubiya'nın asla yok olmayacağının garantisini verir ("The Gods Love Nubia").
2. Perde
Amneris, Radames ve Aida sadakat ve duygu çatışması içine girerler ("A Step Too Far"): Amneris, Radames'in ona olan ilgisinin kaybolduğundan korkar, Radames Aida'ya olan aşkının hayatına mal olacağından endişe eder, Aida Radames'i severek insanlarına karşı hainlik yaptığını düşünür. Aida ve Mereb rüşvetle Amonasro'nun bulunduğu zindana gelirler ve burada baba-kız bir araya gelir. Mereb, prensesin düğünü sırasında çıkacak karmaşada kralı alıp kaçma planını ortaya atar. Babasını ve ulusunu kurtarmak için, Aida'nın sevdiği adama ihanet etmesi gerekecektir. Bütün bunlar olurken, Zoser, Radames'in ilişkisini fark eder ve oğlunu tahtı kaybetme riskine karşı uyarır. Ancak Radames artık babasıyla aynı hırsları taşımamaktadır ("Like Father, Like Son"). Oğluyla duygusal bir karşılaşmanın ardından Zoser, adamlarına Aida'nın bulunarak öldürülmesini emreder.
Nubiya kampında Aida, Radames'ten Amonasro'nun yakalanmasını duyduğunda gösterdiği düşüncesiz tavırlardan ve aşkını gösteremeyişinden dolayı bir özür mektubu alır ("Radames' Letter"). Mısırlı askerler Aida'yı aramaya geldiğinde, diğer bir Nubiyalı Nehebka kendini kurban ederek onun hayatını kurtarır. Mereb'in itirazlarına uyan Aida, Radames'i terk etmeye karar verir ("How I Know You (Reprise)"). Radames, Aida'ya düğünü iptal ettiği haberini verir. Aida bu durumun babasının kaçış planını yerle bir edeceğini bildiğinden ona düğünden vazgeçmemesini söyler ("Written in the Stars"). Radames Aida'ya vereceği bir botla kaçması şartını öne sürer ve ikili ikna olur. Kalbi kırık aşıklar ayrılır ancak bütün konuşmaya kulak asmış olan Amneris, düğünün bir hile olduğu gerçeğiyle yüzleşmeye çalışır ("I Know the Truth").
Amonasro'nun kaçış haberleri Amneris'in düğününü altüst eder. Radames babasıyla iskeleden ayrılan Aida'yı görünce onun gerçek kimliğini öğrenir. Aida, ondan gerçekleri sakladığı için öfkelenen Radames'e ona olan sevgisinin yalan olmadığını söyler. Ortaya çıkan karmaşada Mereb Zoser tarafından ölümcül bir şekilde yaralanır. Radames ise iskeleye bağlı halatı keserek Amonasro'nun kaçışına yardımcı olur. Ancak Aida, Radames ve ölmekte olan Mereb'in yanında kalır. Zoser kaçar ve Mereb nazik sahibi ile çok sevdiği prensesin kollarında ölür. Radames ve Aida vatan hainliğinden tutuklanır. Bunu izleyen yargılanma sürecinde firavun Zoser'in tutuklandığını açıklar ve aşıkların diri diri gömülmesine karar verir. Amneris geleceğin firavunu olarak yetkiyi eline alır ve babasını aşıkların aynı tabutta ölmelerine izin vermesi için ikna eder. İdama çarptırılan Aida, ona güç vermesi için Radames'e bakar ("Elaborate Lives (Reprise)"). Yavaşça ışık ve havadan mahrum bırakılan ikili ölmeye yaklaşıren ("Enchantment Passing Through (Reprise)"), Radames Aida'ya gerekirse yüzlerce ömür boyunca onu arayacağını söyler.
Müzeye geri dönülür ve firavun olan Amneris'in ruhu aşıkların ölümünün Mısır ve Nubiya'da barışın doğumuna yol açtığını açığa çıkarır. Firavunun ruhu, modern kadın ve adamın tuhaf bir şekilde birbirlerine yaklaşmasını izler. Bu ikili Aida ve Radames'in reenkarnasyonları olup birlikte yeni bir başlangıca ilerlerler ("Every Story Is a Love Story (Reprise)").
Ana roller
değiştir| Aida | Amonasro'nun kızı ve Nubiya Prensesi. Nubiyalı köleler hariç prenses olduğunu bilen yoktur. Nubiyalılar ile birlikte köle olarak alınır ancak Radames'in ilgisini çeker. (Mezzo-soprano Belt) |
| Radames | Mısır ordusunun başındaki isim, Zoser'in oğlu, Amneris'in nişanlısı. Firavunun ölümünden sonra tahta geçecek isim olarak gösterilir. Ancak Nubiyalı köle Aida'ya olan ilgisinden ötürü taht hırsından cayar. (Rock Tenor) |
| Amneris | Mısır Prensesi, firavunun kızı ve Radames'in nişanlısı. Şık giyimiyle bilinir. Aida onun yanına hizmetçi olarak verilir. (Mezzo-soprano Belt) |
| Zoser | Radames'in babası ve Mısır'ın şef bakanı. Oğlunun tahta geçmesi için firavunu zehirlemek de dahil her şeyi yapacak kadar hırslıdır. (Rock Belt) |
| Mereb | Radames'in hizmetçisi. Nubiyalılardan çocuk yaşta esir alınmıştır. Nubiyalılar arasında onun Nubiya prensesi olduğunu fark eden ilk kişidir. Diğer esirlere durumu anlatarak onun bir kurtarıcı olabileceğini ima eder. (Bari-Tenor) |
| Nehebka | Nubiyalılar adına Aida'ya konuşan köle. (Mezzo-soprano) |
| Firavun | Amneris'in babası ve Mısır kralı. Zoser tarafından zehirlendiği için uzun zamandır ertelediği Amneris ile Radames düğününü çabuklaştırmak ister. |
| Amonasro | Aida'nın babası ve Nubiya kralı. Aida ve Radames âşık olduktan sonra Mısırlılar tarafından esir alınır ve Aida'ya Mısırlılarla kurduğu bütün bağları koparmasını emreder. |
Yapım tarihçesi
değiştirBroadway öncesi: Temelleri, Atlanta ve Chicago
değiştirAida, aslen Disney yöneticileri tarafından animasyon müzikal projesi olarak düşünülmekteydi. Elton John ve Tim Rice ikilisinin üzerinde çalıştığı Aslan Kral projesinin ardından ikiliye böyle bir ikinci proje daha verilmesi kararlaştırılmıştı. Elton John, hikâyenin animasyon yerine doğrudan müzikal olarak geliştirilmesini önerdi. 1 Nisan 1996'da projeden ilk metin Disney yöneticilerine sunuldu. John, özgün müzik çalışmalarından sonradan yayımlanmayan ancak kaçak olarak elden ele dolaşan birçok demo kaydını da sundu. İlk kayıtlarda Simone (Aida), Hank Stratton (Radames) ve Sherie Rene Scott (Amneris) yer aldı. İlk incelemeden bütün işin sahnede sunumuna kadar 2 buçuk yıl geçti.[3]
Elaborate Lives: The Legend of Aida, ilk defa Atlanta'daki Alliance Tiyatrosu'nda gösterime girdi ve 16 Eylül–8 Kasım 1998 döneminde sergilendi.[4] Atlanta prodüksiyonunda Heather Headley (Aida), Hank Stratton (Radames) ve Sherie Rene Scott (Amneris) yer almaktaydı. Son prodüksiyonda yer almayan bazı şarkılar bu gösterimde kendine yer buldu. Orijinal Atlanta müzikalinde neredeyse bomboş bir sahne bulunmaktaydı. Sahnenin ortasında sadece altı tonluk altın piramit şeklinde bir sahne düzeneği bulunmaktaydı. Bu düzenek hidrolik kontrollere sahipti ve piramidin kenarları ve alt kısmı, gemi kıçı veya tabut gibi mekanları ima edecek şekilde döndürülebiliyordu. Bu neredeyse 10 milyon dolara mal olan düzenek sürekli bozulduğundan dolayı Chicago'dan sahne için yeni bir prodüksiyon tasarımcısı çağrıldı. Atlanta sahnesinden hiçbir şey yeni prodüksiyona dahil edilmedi.
Yeni ve revize edilmiş prodüksiyon 12 Kasım 1999'da Chicago'daki Cadillac Palace'ta sahneye alındı ve 9 Ocak 2000'den itibaren sahnelendi.[5][6] Yapımcılar bu yeni girişim için kayda değer isim değişikliklerine gitti. Atlanta yapımından sadece Aida rolündeki Heather Headley ve Amneris rolündeki Sherie Rene Scott kaldı. Chicago sahnesinde Radames'i canlandırmak üzere Adam Pascal görevlendirildi. Robert Falls, Robert Jess Ross yerine yeni sahnenin direktörlüğünü üstlendi. Bob Crowley de Stanley A. Meyer'ın yerine sahne tasarımında yer aldı. Buna ek olarak koreograf Wayne Cilento da projeye dahil oldu. Chicago takımı "Our Nation Holds Sway" şarkısını her iki perdenin başında kullandıysa da Broadway prodüksiyonunda bu şarkı yer almadı.
13 Kasım 1999 akşamı Chicago'daki Cadillac Tiyatrosu'ndaki gösteri sırasında sonlara doğru yaşanan bir talihsizlik sonucu Headley ve Pascal yaralandı. Bir olay şahidinin raporuna göre iki oyuncu kutu benzeri bir "tabut"ta nakledilmekteyken sahneden bir parça desteğinden koparak yaklaşık sekiz feet (yaklaşık 2 buçuk metre) yukarıdan sahneye düşmüştü. Ufak yaralar alan ikili hastaneye götürülseler de birkaç saatte taburcu oldular.[7] O günden sonra tabut zemin üzerinde tutuldu.
Broadway
değiştirMüzikal, 23 Mart 2000'de Elton John and Tim Rice's Aida adıyla Broadway'de Palace Theatre'da gösterime girdi ve 30 önizleme ve 1852 şovun ardından 5 Eylül 2004'te sahneden kaldırıldı. Uzunluk bakımından Broadway tarihinin en uzun 36. serisi oldu.[8] Bu yapımın yönetmenliğini Robert Falls, koreografisini Wayne Cilento, sahne ve kostüm tasarımlarını Bob Crowley, ışık tasarımını Natasha Katz ve ses tasarımını Steve C. Kennedy üstlendi. Kendi yapımcıları tarafından finansal başarı olarak gösterilen Aida, 99 haftada yatırımını sıfırlarken toplamda 12 milyon dolarlık bir gelir elde etti.[9]
En baştan Aida rolünü oynayan Heather Headley, bu rolünden dolayı 2000 yılında En İyi Müzikal Aktrisi dalında hem Tony Ödülü hem de Drama Desk Ödülü kazandı. Adam Pascal, Radames rolünü canlandırırken önceki projelerden beri Amneris rolünü canlandıran Sherie René Scott, 2000 Clarence Derwent Ödülleri'nde Gelecek Vaat Eden Aktris ödülünü aldı. Bu yapımaki diğer oyuncular arasında Tyrees Allen (Amonasro), John Hickok (Zoser), Daniel Oreskes (Pharaoh), Damian Perkins (Mereb) ve Schele Williams (Nehebka) yer aldı.
Sonraları Deborah Cox, Toni Braxton ve Michelle Williams gibi pop yıldızları ile Maya Days, Saycon Sengbloh, Simone ve Merle Dandridge gibi isimler Broadway yapımı sırasında Aida rolünün yerini aldı. Will Chase, Patrick Cassidy, Richard H. Blake, William Robert Gaynor ve Matt Bogart gibi isimler Radames rolünü alırken, Amneris'i Idina Menzel, Jessica Hendy, Mandy Gonzalez, Felicia Finley, Taylor Dayne ve Lisa Brescia gibi isimler canlandırdı. Zoser rolüne Micky Dolenz ve Donnie Kehr; Mereb rolüne J Marshall Evans ve Julian Bass getirildi.[10]
ABD ulusal turları
değiştirElton John and Tim Rice's Aida, Mart 2001'den 2003'e kadar sergilendiği ABD ulusal turnesiyle de olumlu eleştiriler topladı.[11] Bu gösteriler 2002 National Broadway Theatre Ödülleri'nde (şimdiki adı Touring Broadway Ödülleri) sekiz adaylık elde ederken, En İyi Müzikal, En İyi Aktris (Simone) ve En İyi Aktör (Patrick Cassidy) de dahil beş ödül kazandı. National turnesinde Kelli Fournier (Amneris), Jeremy Kushnier (Radames) ve Lisa Brescia (Amneris) gibi isimler yer aldı.
Müzikalin ortaklık hakkı olmayan bir başka ABD ulusal turnesi 2006-2007 döneminde Marja Harmon (Aida), Casey Elliott (Radames) ve Leah Allers (Amneris) gibi oyuncular eşliğinde yapıldı. Bu yapımdaki senaryo David Henry Hwang tarafından revize edildi. Özellikle Amneris karakterinden atılan dalavereli ve komik ögelerle yeni senaryo daha ciddi ve karanlık olarak addedildi. 'Strongest Suit' sahnesi, rastgele bir moda gösterisi yerine Aida'nın Amneris'e kıyafet seçmesi için yardım ettiği bir sahne olarak değiştirildi. 'Strongest Suit Reprise'tan önceki sahne, Aida'nın Amneris'e nasıl iplik geçireceğini öğrettiği bir sahneye dönüştürüldü. Bu sayede iki kadın arasındaki bağ hissi arttırılarak Amneris'in sadece bir prenses olmaktan da öte amaçlarının olduğu vurgulanmak istendi. Konuya Radames'in bir hayat kadınının çocuğu olduğu da eklendi. Yine Zoser'in, oğlunun ordu başına geçmesi için yaptığı türlü entrikalar da dahil oldu.[12]
Uluslararası yapımlar
değiştirAida'nın ilk yurtdışı yapımı Scheveningen, Hollanda'da yapıldı. 10 Ekim 2001 ile 3 Ağustos 2003 arasında sahnelenen yapım Felemenkçe idi. Bu yapımda Chaira Borderslee (Aida), Bastiaan Ragas (Radames) ve Antje Monteiro (Amneris) yer aldı. Bunun yanında Aida'nın Almanya, İsviçre, Japonya, Güney Kore, Uruguay, Avustralya, Filipinler, Meksika, Hırvatistan, Peru, Arjantin, Estonya, Kanada, Macaristan, Brezilya, İsveç, Danimarka, Çin, İsrail ve Çek Cumhuriyeti'nde uyarlamaları yapıldı. Yine Mayıs 2012'den başlayarak Yeni Zelanda'daki farklı yerlerde sahnelendi. Orijinal Japon yapımı daha sonra Osaka'da tekrar sahnelendi.
2017 itibarıyla müzikal on beş dile çevrildi: Almanca, İtalyanca, Japonca, Korece, Felemenkçe, İspanyolca, Estonca, Fransızca, Macarca, Hırvatça, Portekizce, İsveççe, Danca, İbranice ve Çekçe.
Aida, Kudüs, İsrail'de Ocak-Şubat 2014 döneminde Kudüs İbrani Üniversitesi Beit Hillel Tiyatrosu'nda gösterildi ve yapımın yönetmenliğini Michael Berl yaptı.[13] Bunun yanında Lima, Peru'daki "Colegio Villa María" Salonu'nda iki farklı yapımla iki kez (2005 ve 2015) gösterildi. Her iki yapımın da Manuel Ramírez-Gastón tarafından yönetildiği Aida, Villa María'nın eleştirel açıdan en olumlu karşılanmış gösterilerinden biri oldu.[14]
İngiliz besteci ve şarkı yazarı tarafından yazılan Aida, profesyonel olarak Birleşik Krallık'ta hiç gösterilmedi. 2011'den beri müzikal için amatör lisans hakkı verilen ülkede, zaman zaman amatör yapımlar gösterime girdi.
Müzikal numaraları
değiştir
|
|
Kayıtlar
değiştirAida için bazı kayıtlar bulunur:
- Elton John and Tim Rice's Aida veya bilinen adıyla "Konsept Albüm", tiyatro yapımından önce 1999'de piyasaya sürüldü. Bu albümde besteci, gösteriden şarkıları bazı şarkıcılarla beraber seslendirir: Janet Jackson, Tina Turner, Shania Twain, Sting, Spice Girls ve LeAnn Rimes. Sonraki sene orijinal Broadway yapımında rol alan Heather Headley ve Sherie René Scott da albümde yer alır.
- Elton John and Tim Rice's Aida: Original Broadway Cast Recording, 2000 yılında yayımlandı ve En İyi Müzikal Tiyatro Albümü dalında Grammy Ödülü aldı. Günümüze kadar yarım milyonun üzerinde satan albüm, RIAA tarafından altın sertifika ile ödüllendirildi.
- 2001 Hollanda yapımı
- 2004 Almanya yapımı
- 2004 Japonya yapımı
- 2007 Macaristan yapımı
Müzik analizi
değiştirElton John'un Aida özgün müziği stilistik olarak eklektiktir. "Another Pyramid" modern reggae izleri taşır; "My Strongest Suit" Motown dönemi şarkılarının izinden gider, "The Gods Love Nubia" gospel müziğini çağrıştırır. "Not Me", "Elaborate Lives", "A Step Too Far", "Written in the Stars" gibi şarkılar Elton John'un pop tarzına paraleldir. "Dance of the Robe" ve "Easy as Life" gibi şarkılarsa Afrika müziğinden izler taşır. Tarihi gerçeklik baz alınmadan bestelenen bu şarkılarda müzikal açıdan Afrika (özellikle Batı Afrika), Hint ve Orta Doğu izleri görülür. Bütün işe bakıldığında en belirgin stilistik paralellik yine Elton John'un Aslan Kral çalışmasınadır. Bu albümde de farklı kökenden şarkılar bir araya getirilir.[15]
Önizlemeler ve atölye çalışmalarından sonra oyundan yapılan kesintiler sonucu albümden çıkarılanlar arasında iki şarkı yer alır: "Fortune Favors the Brave"in yeniden ele alınmış hali: "The Two Must Die" ile Aida ve Radames'in ölüm şarkıları: "The Messenger". Bu şarkılar "Elaborate Lives"ın yeniden ele alınmış hali "Enchantment Passing Through" ve "Every Story Is a Love Story" şarkılarıyla değiştirildi.
Olası film uyarlaması
değiştirLeontyne Price'ın Aida operasından uyarladığı orijinal hikâye kitabının haklarını satın alan Disney'in amacı bir animasyon filmi yapmaktı ancak bu hiçbir zaman gerçekleşmedi. Bir süre bu konsept sanatının[16] animasyon projesi için olduğu düşünüldü. Ancak bu projenin sanatçısı Ben Balistreri şunları söyledi "Bu, ben 1996'da Cal Arts'tayken Frank Terry'nin verdiği ev ödevinden başka bir şey değildi...Frank bize Disney ve Elton John'un ortaklaşa bir Aida animasyon müzikal projesi üstlendiğini söyleyen bir gazete kupürü getirdi. Görevimiz ana karakterleri kurgulayıp onlara bir Disney dokunuşu vermekti."[17]
Sahne sürümünün başarısından sonra Disney ana akım bir canlı-çekim film uyarlaması yapma planı yapmaya başladı. Temmuz 2007'de Beyoncé Knowles'ın Aida, Christina Aguilera'nın Amneris'te yer alacağı bir film projesi rapor edildi.[18] Ancak daha sonra benzer bir iddia daha ortaya atılmadı.
Ödüller
değiştir| Yıl | Ödül Töreni | Kategori | Adaylık | Sonuç |
|---|---|---|---|---|
| 2000 | Tony Ödülleri | En İyi Özgün Müzik | Elton John ve Tim Rice | Kazandı |
| En İyi Müzikal Aktrisi | Heather Headley | Kazandı | ||
| En İyi Sahne Tasarımı | Bob Crowley | Kazandı | ||
| En İyi Kostüm Tasarımı | Adaylık | |||
| En İyi Işık Tasarımı | Natasha Katz | Kazandı | ||
| Drama Desk Ödülleri | Sıra Dışı Müzikal Aktrisi | Heather Headley | Kazandı | |
| Grammy Ödülleri | En İyi Müzikal Tiyatro Albümü | Elton John ve Tim Rice | Kazandı | |
| John Kraaijkamp Müzikal Ödülleri | En İyi Müzikal | Walt Disney Theatrical | Kazandı | |
| En İyi Başaktris Performansı | Antje Monteiro | Adaylık | ||
| En İyi Başaktör Performansı | Bastiaan Ragas | Kazandı | ||
| Gelecek Vaat Eden Erkek Yetenek | Marlon David Henry | Adaylık | ||
| En İyi Çeviri Ödülü | Martine Bijl | Kazandı | ||
| National Broadway Theatre Ödülleri (şimdiki adı "Touring Broadway Ödülleri")[19] | En İyi Müzikal | Kazandı | ||
| En İyi Özgün Müzik | Elton John ve Tim Rice | Adaylık | ||
| En İyi Müzikal Şarkısı | "I Know the Truth" | Adaylık | ||
| En İyi Müzikal Aktörü | Patrick Cassidy | Kazandı | ||
| En İyi Müzikal Aktrisi | Simone | Adaylık | ||
| Kelli Fournier | Adaylık | |||
| En İyi Yönetmen | Elton John | Kazandı | ||
| En İyi Görsel Sunum | Bob Crowley (Sahne Tasarımı) ve Natasha Katz (Işık) | Kazandı | ||
| En İyi Kostümler | Bob Crowley | Adaylık | ||
| Clarence Derwent Ödülleri | Gelecek Vaat Eden Aktris | Sherie Rene Scott | Kazandı | |
| Outer Critics Circle Ödülleri | Sıra Dışı Müzikal Aktrisi | Heather Headley | Adaylık | |
Kaynakça
değiştir- ^ Witchel, Alex."An 'Aida' Born Of Ecstasies And Explosions" 4 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times (requires registration), March 19, 2000
- ^ Pacheco, Patrick (9 Aralık 1999). "Aida, Meet Elton". Los Angeles Times. 1 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2015.
- ^ "'Aida' Production History" 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TimRice.com, accessed August 25, 2011
- ^ Elliott, Susan."Disney Offers an 'Aida,' With a Morphing Pyramid"The New York Times, October 9, 1998
- ^ Simonson, Robert."After Atlanta and Chicago, 'Aida' Finally Begins in New York, Feb. 25" 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Playbill.com, February 25, 2000
- ^ Shaughnessy, Peter.Disney's "Aida" To Preview In AtlantaBackstage (reprint in allbusiness.com), September 11, 1998
- ^ Ku, Andrew and Simonson, Robert."'Aida' Set Mishap Fells Headley and Pascal; Performances Resume Nov. 17 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Playbill.com, 14 Kasım 1999
- ^ "Long Runs in Theatre" 2 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. world-theatres.com, accessed August 25, 2011
- ^ Jones, Kenneth."Broadway's Smash Musical, 'Aida', Will Close Sept. 5" 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Playbill.com, May 4, 2004
- ^ "'Aida' Internet Broadway Database listing, see "Replacement History Internet Broadway Database.com, accessed August 25, 2011
- ^ Simonson, Robert." 'Aida' Begins National Tour in Minneapolis March 27" 21 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Playbill.com, March 27, 2001
- ^ "'Aida' tour 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BigLeague.org, retrieved February 26, 2010
- ^ "The Musical: Aida". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2014.
- ^ "Oído a Aída". Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Review: Elton John and Tim Rice's Aida/Bailiwick Chicago". Newcity Stage. 15 Ocak 2011. 27 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2014.
- ^ Aida ConceptArt 12 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. jimhillmedia.com, accessed August 25, 2011
- ^ Balistreri, Ben. "Wednesday, July 11, 2007: These don't belong to Disney". 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011.
- ^ "Beyoncé to Star in Aida Adaptation?". Coming Soon Media. 7 Temmuz 2007. 11 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2007.
- ^ "Awards for 2002" nationalbroadwaytheatreawards.com, retrieved April 1, 2010 12 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
değiştir
(İngilizce)
- IBDB'de Aida.
- Aida – Broadway 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Aida prodüksiyonu, tarihi, turne bilgisi – timrice.co.uk (İngilizce)
- Aida 12 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Music Theatre International web sitesi (İngilizce)
- StageAgent: Aida Özeti ve Karakter Tanıtımı15 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Production: Aida - Working in the Theatre Seminar videosu – American Theatre Wing.org, Nisan 2000 (İngilizce)
- Aida: prodüksiyon bilgisi ve özet – Musical Cyberspace 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Written in the Stars - Aida (İngilizce)