Akyatan Gölü

Çukurova delta ovasındaki Türkiye'nin en büyük lagün gölü

Akyatan Gölü, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova delta ovasında yer alan Türkiye'nin en büyük lagün gölüdür. Delta alanlarının deniz kıyısına yakın alanlarda göller, bataklıklar ve lagünler oluşur. Göl Adana ilinin Karataş ilçesi sınırlarında yer alır.

Aktayan Gölü
Harita
Havza
KonumKarataş, Adana, Türkiye
Koordinatlar36°38′12″K 35°15′18″D / 36.63667°K 35.25500°D / 36.63667; 35.25500
Genel bilgiler
Akarsu (giden)Akdeniz
Göl türüKıyı set gölü
Yüzölçümü147 km2 (57 sq mi)
En derin noktası4 m (13 ft)
Kıyı uzunluğu17 km (11 mi)
ÖzelliklerTuz su
Wikimedia Commons
Türkiye üzerinde Akyatan Gölü
Akyatan Gölü
Akyatan Gölü (Türkiye)
Resmî adAkyatan Lagünü
Belirleme15 Nisan 1998
Referans no.943[1]
Çukurova'da bulunan Akyatan Gölü'nün, 2011.03.16 tarihinde, 344 km yükseklikten NASA tarafından çekilmiş uzay fotoğrafı.

Lagün alanı 14.000 ha, en derin yeri 4 m, genişliği 4 km, uzunluğu 17 km'dir. Deniz ile arasında yer alan 20 m yüksekliğindeki kum tepeleri arasından 2 km'lik bir kanalla fazla sularını Akdeniz'e boşaltır. Miktarı mevsime ve denize yakınlığa göre değişse de göl suları tuzludur. Gölde dalyan balıkçılığı, kuş gözlemi, balık tutma ve avlanma gibi etkinlikleri yapılır.

Lagün çevresi göçmen kuşların göç yollarının kavşak noktasıdır. İç bölgelerin kışın donması ve Balkanlar ile Kafkasya'dan güneye inen göç yollarının üzerinde yer alması binlerce kuşun burada kışlamasına neden olur. Göl çevresinde kışlayan kuş türleri; Yaz ördeği, turaç, sazhorozu, kocagöz, akça cılıbıt, mahmuzlu kız kuşu ve küçük sumru, suna, fiyu, elmabaş patka, dikkuyruk, sakarmeke ve flamingodur.[2]

Lagünü kıyıdan ayıran şeritte yeşil deniz kaplumbağasının (Chelonia myda) ve adi deniz kaplumbağasının (Caretta caretta) yumurtlama ve yuva alanıdır.[2] 15. Nisan 1998 tarihinde Ramsar alanı ilan edilmiştir.[3]

Gölün tamamını ve ağaçlandırma alanını kapsayan 11.244 hektarlık alan 1987 yılında Orman Bakanlığınca ‘Yaban Hayatı Koruma Sahası’ ilan edilmiştir.[3]

Alan bitki türleri açısından zengindir. Kumulların üzerinde zakkum ve kirpi dikeni, iç kısımlarda canavar otu, yonca, farekulağı ve fiğ görülür. Çalı türlerinden mersin, böğürtlen ile melocan hakimdir. Tatlı suyun olduğu alanlarda kamış, saz nilüfer ve sarı süsen yetişir.[4]

Kumul tepelerinin sabitlenmesi amacıyla 1955 yılında ağaçlandırma çalışması yapılmıştır. 3687 hektar alana okaliptüs, fıstık çamı, Kıbrıs akasyası, yalancı akasya, selvi ve kızılçam dikilmiştir. Alanda başta çakal olmak üzere, tilki, tavşan, yaban kedisi ve kirpi görülür. Sulak alanlara kuyruksüren yaşar.[4]

Denizle bağlantısı olan lagüne kefal, levrek, çipura, yılanbalığı, yayın, bıyıklı balık, karabalık, sazan, aynalı sazan, sıraz, gökkuşağı alası ve mavi yengeç girmektedir.[4]

 
 
 
Akyatan Gölü ve Akdeniz arasındaki kumul sahada kumul hareketlerini önlemek amacıyla dikilen Akyatan Meşcere haritasının girişte tabela üzerine çizilmiş bir haritası
 
Akyatan Meşcereliği'nde kumul alanlarda ağaçlandırma alanı

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Akyatan Lagoon" (İngilizce). Ramsar Sites Information Service. 30 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018. 
  2. ^ a b SÖNMEZ, Mehmet Emin; AYTUK, Cüneyt. "Giriş". AKYATAN LAGÜNÜ ÇEVRESİNDE ARAZİ KULLANIMINDAKİ DEĞİŞİMLERİN ZAMANSAL İNCELENMESİ VE EKOSİSTEM ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014. 
  3. ^ a b "Akyatan (Ağyatan) Lagünü / Gölü – ADANA". turkiyesulakalanlari.com. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
  4. ^ a b c "AKYATAN LAGÜNÜ" (PDF). TÜRKİYE’DEKİ RAMSAR ALANLARI DEĞERLENDİRME RAPORU. Doğal Hayatı Koruma Vakfı. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 

Dış bağlantılar

değiştir