Ali Şefkati
Ali Şefkati (1848, İzmir – 16 Ocak 1896, Paris), Osmanlı gazeteci.
Ali Şefkati | |
|---|---|
| Doğum | 1848 İzmir |
| Ölüm | 16 Ocak 1896 Paris |
| Meslek | Gazetecilik |
| Tanınma nedeni | Avrupa’da İstibdat rejimi aleyhine yayınlar yaptı. |
Sultan Abdülhamid yönetimine karşı Avrupa'da yayımlar yapmış ilk Jön Türklerdendir. 1878'de Paris'te ve 1879 tarihinde de Londra'da Hayâl, 1879 tarihinde Napoli'de İstiklâl adlı gazeteleri çıkarmıştır.
Yaşamı
değiştirDoğum tarihinin 1848 olduğu düşünülür. İzmir'de dünyaya geldi. Babası İzmir gümrük memuru Reşid Efendi'dir.[1]
Şûrâ-yı Devlet Tanzimat Dairesi yardımcılarından idi. Yeni Osmanlılar ve I. Meşrutiyet seçkinleri arasında yayılan Mason teşkilatına kaydoldu. II. Abdülhamit'i tahttan indirip yerine V. Murad'ı yeniden geçirmek için çalışan Skalyeri Aziz Bey Komitesine girdi. Komitenin gizli çalışmalarına katıldı. Ali Suavi'nin Çırağan Baskını'ndan sonra bu gizli dernek de meydana çıkmış ve toplantısı basılmıştı. Diğer üyeler yakalanırken Ali Şefkati, Skalyeri ve Saray'da görevli Nakşibend Kalfa Hanım ile kaçmayı başardı.[2] Skalyeri ve Nakşibend Kalfa'yı Yunanistan'a; kendisi ise Fransa'ya kaçırıldı. Komite üyelerini sorgulayan ve yargılayan Divanı Harp tarafından gıyaben 12 seneye mahkûm edildi.[1] 1879-1881 yıllarında Napoli ve Cenevre'de Teodor Kasap ile birlikte İstikbal adlı gazeteyi çıkardı. Abdülhamid yönetimi aleyhine neşriyattan dolayı 16 Haziran 1881'de gıyaben rütbe ve memuriyet haklarından mahrum edilerek ömür boyu sürgün cezasına çarptırıldı ve malları müsadere edildi.
Bir müddet eski Mısır Hidivi İsmail Paşa'nın sekreterliğini yaptı. 1895'te İstikbal'i Londra'da çıkarmaya başladı. Aynı zamanda Osmanlı idaresine karşı Hayal adında bir de mizah dergisi çıkardı. Yazılarında Koçi Bey layihasını belirtmekte ve o zeminde ıslahat yapılmasını istemekteydi.[1]
Londra'nın havasına uyamadığı için tekrar Paris'e döndü; maddi sıkıntıları nedeniyle tedavi olamadığı için 16 Ocak 1896'da Paris'te sefalet içerisinde öldü. Père Lachaise Mezarlığı'na defnedildi.[3]
Jön Türk Hareketi'ne katılanlardan yurt dışında ölenlerin naaşları 1908'den sonra Türkiye'ye getirildiği hâlde Ali Şefkati Bey'in cenazesi getirilmemiştir.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Kuran, Ahmet Bedevi (1945). "İnkılâp Tarihimiz ve Jön Türkler". Tan Matbaası. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015.
- ^ Muradoğlu, Abdullah (26 Mart 2006). "Mason İhtilalciler Çırağan Sarayı'nı Bastı". Yeni Şafak gazetesi. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
- ^ a b "Paris'te Bir Türk Mezarlığı" (PDF). 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.