Ali Muhammed Şirazi

Bâbîliğin kurucu peygamberi (1819–1850)

Ali Muhammed Şirazi (Farsçaعلی ‌محمد شیرازی) ya da bilinen adıyla Bab (20 Ekim 1819 – 9 Temmuz 1850), Babi inancının kurucusudur. Lakabı olan Bab, Arapçada kapı demektir.

Seyyid

Ali Muhammed Şirazi
علی ‌محمد شیرازی
Bab'ın Makamı ve Bahai Bahçeleri
DoğumAli Muhammed
20 Ekim 1819
Şiraz, Kaçar Devleti
Ölüm9 Temmuz 1850
Tebriz, Kaçar Devleti
Ölüm sebebiKurşuna dizerek infaz
Defin yeriBab'ın Makamı
Milliyetİranlı
Diğer ad(lar)ıBab
MeslekTüccar, dinî önder
DinBâbî
EvlilikHatice Begüm (1842–1850)

Bahailerce Tanrı mazharı[1] olarak kabul edilen Bab, Kaçar Hanedanlığının yönetimi altında bulunan İran'da 9 Temmuz 1850[2] günü Tebriz şehrinde kurşuna dizildi.

Yaşamı

değiştir

20 Ekim 1819'da İran'ın Şiraz şehrinde doğan Seyyid Ali Muhammed küçük yaşta babasını kaybedince dayısının himayesine kaldı. Kısa bir süre medrese eğitimine devam etti. Ticaretle uğraştı. Bu dönemde, kendisinden kısa bir süre önce yaşayan Şeyh Ahmed Ahsaî ve onun öğrencisi Seyyid Kazım-ı Reştî, Mehdi'nin gelişinin yakın olduğu inancıyla öğrencilerini eğitiyorlardı. Seyyid Ali Muhammed, 1844'te Müslüman dünyasınca beklenen Mehdi (ya da Kaim), yeni bir çağın müjdecisi olduğunu ilan etti. İlk inananı, Seyyid Kazım-ı Reştî'nin, beklenen Mehdi'yi aramakta olan öğrencisi Molla Hüseyin'dir. Molla Hüseyin'le birlikte ilk olarak 18 kişi Bab'a inandı. İran'da ona inanan büyük bir Babi kitlesi meydana geldi. Seyyid Ali Muhammed, Bab, ayrıca bu ilanını yapmak üzere Mekke ve Medine'ye gitti. Hac'da bulunanlara hitap ederek bu iddiasını duyurdu.

Ölümü

değiştir

Güçlü bir molla kesiminin mevcut olduğu dönemin İran'ında yeni ve radikal görüşlerden dolayı tutuklandı ve 9 Temmuz 1850'de Tebriz'de kurşuna dizildi. Kendisine iman eden İran'daki 10 binin üzerinde Babi de, takip eden yıllarda onunla aynı kaderi paylaşarak yıldırma amaçlı işkencelerle ya da kılıçtan geçirilerek öldürüldü. Naaşından arda kalanlar uzun müddet muhafaza edilip en nihayetinde 21 Mart 1909 tarihinde İsrail-Hayfa'daki altı odalı taştan yapılı bir ziyaretgaha gömüldü. Makamın yapımı 1953'te masrafları dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan Bahailer tarafından karşılanarak Şevki Efendi tarafından tamamlandı.[3]

Eserleri

değiştir

Bab'ın eserleri arasında, "Kayyumu'l Esma", "Arapça Beyan" ve "Farsça Beyan" vardır. İnananlarına öğütleri, eski şer'î hükümler ile bağlarını yavaş yavaş koparmaları, bu yeni dini her tarafa duyurmaları, yakın zamanda ortaya çıkacak beklenen kişiyi arayıp ona inanmaları idi.

Bahai dinine göre Bab ve onunla birlikte Bahaullah, din ve dünya tarihinde yeni bir çağ başlatan iki ilahi kaynaklı peygamberdir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Winters, Jonah (19 Eylül 1997). "Background to Babism: A brief epitome of Babi history". Dying for God: Martyrdom in the Shii and Babi Religions. M.A. Thesis: University of Toronto. 4 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2007. 
  2. ^ MacEoin, Dennis (1989). "Bāb, Sayyed 'Ali Mohammad Sirazi". Encyclopædia Iranica. 
  3. ^ "Golden anniversary of the Queen of Carmel". Bahá'í World News Service. 12 Ekim 2003. 26 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2007. 

Bibliografya

değiştir
  • "Nebil Tarihi", Muhammed (Nebil) Zerendî, 1305 Hicri (1887-88), Baha Basım Dağıtım 2. Baskı, 2001. Kurtiş Matbaacılık
  • Bu kitabın İngilizce web versiyonu: http://reference.bahai.org/en/t/nz/DB/2 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Bahá'u'lláh and the New Era, J. E. Esslemont Source: US Bahá'í Publishing Trust.

Dış bağlantılar

değiştir