Aliağa Vahid'in heykeli (Bakü, 1990)

Aliağa Vahid'in heykeli, Azerbaycanlı şair Aliağa Vahid'in 1990 yılında Bakü'de dikilen heykelidir.^[1]

Hakkında

Aliağa Vahid'in heykelinin düzeltilmesi 1989 yılında sipariş edilir. Heykelin fikri Natik Aliyev Rahib Hasanov, mimarı ise Sanan Salamzade'dir. Birkaç ay süren yaratıcı süreç 1990 yılının mart ayında tamamlanır. Üç sanatçının sürekli ve yoğun arayışları sayesinde eserin hem özgün sanatsal hem de mimari çözümü bulunur. Anıtın şekil ve formunun özgünlüğü, "Ben kendimim, Ulu Füzul'ümüzün emaneti" gazelinin meşhur beyitinden kaynaklanmaktadır. Ağaç gövdelerinin yerden yükselerek yükselmesini yazarlar, Füzuli'nin geleneklerinin Vahid tarafından yeniden canlandırılması olarak düşünmüşlerdir. Eserin büyük ağaç-portre tarzı çözümü de beyitin zengin sanatsal görkemini yansıtmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Heykel hakkında heykeltıraş Rahib Hasanov şunları söylemiştir:

“

1989 yılında mimarlar Sanan Salamzade ve Jahangir Mammadov beni Vahid'in heykelini yapmam için görevlendirdiler. Birkaç gün düşündükten sonra heykelin maketini hamuruyla yaptım. Heykelin görünümüne baktığımızda farklı bölümleri ayrı ayrı görüyoruz. Vahid'in düğünü burada anlatılıyor. Kendi düğününe katılıyor. Başının sol tarafında kulak hizasında muğam üçlüsü bulunmaktadır. Bu milli musikinin, muğam ile gazelin ayrılmazlığının bir göstergesidir. Bir yanda Vahid'in cenazesi. Başörtülü kadınlar ağlıyor. Başın arkasında Vahid'in arkadaşları ve meslektaşları toplanıp şiirler okuyor ve gazeller söylüyor. Aliağa Vahid, Hüseyin Cavid, Mikayil Müşfik, Cafer Cebbarlı, Azer Buzovnali, Settar Bahlulzade de masanın etrafında yer alıyor. Bütün insanlar, dahiler de, sıradan insanlar da topraktan geldiler ve toprağa dönecekler. Heykelde Vahid'in başı kök salıyor ve bir ağaç gibi büyüyor. Dünya çöker, değişir, depremler olur ama dünya sonsuza kadar kalır. Bu ağaçlar da onun üzerinde gelişip büyüyor. Vahid'in sırrı budur. Bir gazalhan şairinin hayat felsefesi.

”

Anıtın bronza transferi St. Petersburg'da gerçekleşiyor. Bitmiş heykelin yüksekliğinin 5 metre olması gerekiyordu ancak daha sonra kaynak yetersizliğinden dolayı 3 metreye çıktı. Anıtın yapısı her ne kadar şairin başının tasvirinden oluşsa da aslında çok olay örgülü heykel örneğidir. 27 Ekim 1990 tarihinde M. Magomayev'in adını taşıyan Azerbaycan Devlet Filarmoni Orkestrası'nın yanındaki bahçede anıtın tören açılışı yapıldı.^[1]^[2] 2008 yılında heykelin yeri değiştirilerek İçerişehir'e taşınmıştır.