Altın Gözde Yansımalar
Altın Gözde Yansımalar, Amerikalı yazar Carson McCullers'ın 1941 yılında kitap olarak yayımladığı kısa romanının adıdır. Özgün adı Reflections in a Golden Eye olan roman, dört kez de Türkçeye çevrilmiştir. Romanın Türkçe adı özgün adının tam çevirisidir.
| Reflections in a Golden Eye | |
 Carson McCullers'in "Altın Gözde Yansımalar" (Reflections in a Golden Eye) romanının 1991 Türkçe baskısı (Cem Yayınevi) | |
| Yazar | Carson McCullers |
|---|---|
| Çevirmenler | Nur Nirven-İsmail Hakkı Yılmaz (Telos Yayınları) Nihal Yeğinobalı (Cem Yayınevi) Mehmet H. Doğan (Can Yayınları) İpek Babacan (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) |
| Ülke | ABD |
| Dil | İngilizce |
| Konular | Cinayet, psikolojik |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1941 (özgün) 1991 (Telos ve Cem) 1993 (Can) 2014 (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) (Türkçe) |
| Yayımcı | Telos Yayınları (1991) Cem Yayınevi (1991) Can Yayınları (1993) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (2014) |
| Sayfa | 98 (Telos), 103 (Can) |
| ISBN | 9755450025 |
| Çağdaş Dünya Yazarları Dizisi (Cem) Dünya Edebiyatı - Çağdaş Amerikan Edebiyatı serisi | |
Romanlarında daha çok ABD'nin güneyinde yaşayan insanların sorunlarını işleyen Carson McCullers (1917-1967)'ın bu romanı kitap haline gelmeden önce ilk kez 1940'ta ABD'de 1867'den beri aylık yayımlanmakta olan Harper's Bazaar adlı ünlü moda dergisinde iki ay üst üste tefrika edildi. McCullers'in kendisi de ABD'nin güney eyaletlerinden Georgia'lıydı.
Özel yaşamında biseksüel olan Carson McCullers bu romanını, bir zamanlar âşık olduğu fakat karşılık bulamadığı İsviçreli gazeteci yazar Annemarie Schwarzenbach'a ithaf etmiştir. McCullers ve Schwarzenbach buna rağmen yine de arkadaş kalmayı becerebilmişler ve dostlukları sonra da devam etmiştir.
Konusu
değiştirRoman ABD'nin güney eyaletlerinden Georgia'da 1930'lu yılların sonunda, barış zamanında bir askeri üste geçer. Çevresinden tamamen yalıtılmış bu tesiste gündelik hayat dış görünüşte oldukça sıradan ve sıkıcıdır. Subaylar at gezilerine çıkarlar, subay eşleri partiler verirler, dedikodu yaparlar. Askeri kampta yüzme havuzu, golf tesisleri bile vardır. Burada erlerin bile yapacak fazla önemli işleri yoktur. Romanın bolca boş zamanı olan ve her biri diğerinden daha gizemli,içlerine kapanık ve tuhaf kahramanları vardır ve bu kahramanlar arasında tuhaf ilişkiler ve çapraz aşklar yaşanmaktadır.
Gizli eşcinsel, korkak ve beceriksiz Yüzbaşı Penderton (filmde binbaşı yapılmıştır), Yüzbaşının dişilik dolu ama henüz olgunlaşmamış şımarık ve seks düşkünü karısı Leonora, Lenorayla ilişkisi olan lojman komşuları ve aile dostları Binbaşı Morris Langdon (filmde Yarbay yapılmıştır) ve onun psikolojik sorunları olan karısı Alison, Alison'a bakıcılık yapan Filipinli efemine hizmetkar ve son olarak da Leonora'yı gizlice gözetleyen fetişist er L. G. Williams romanın 6 ana karakteridir.
Hepsi birbirinden tuhaf, yalnız, sevgisiz ve anlaşılmaz birer kapalı kutu olan bu karakterler birbiriyle takıntılıdır ve farkında olmadan birbirlerinin görüntüsünü yansıtan bir ayna görevi görürler. Askeri tesiste yaşam dışarıdan bakan biri için olanca sıradanlığıyla sürüp gidiyor gibi gözükürken, romanın birbirinden arızalı karakterlerinin tuhaf davranışlarına şahit olunur. Leonora, masasının çekmecesinde çıplak erkek resimleri saklayan, gizli eşcinselliğini bastırmak için pek de beceremediği erkeksi sporlara aşırı düşkünlük gösteren kocasını her fırsatta aşağılamaya ve küçük düşürmeye bayılır, ayrıca kocasını lojman komşuları Binbaşı Morris Langdon'la aldatır. Sürekli at binen eşcinsel yüzbaşı gizliden Er L. G. Williams'a aşıktır. Er Williams ise hem iç çamaşırı fetişisti hem de bir röntgencidir, geceleri Leonora'yı gözetler, bazen çırılçıplak ormanda at biner. Binbaşı Langdon'ın karısı Alison ise yıllar önce bebekleri öldükten sonra bunalıma girerek meme uçlarını bahçe makası ile budamış sinir hastası bir kadındır ve evlerinde kalan kadınsı tavırları olan Filipinli bir erkek hizmetkarla kendini avutur. Sonunda kampta her şeyi değiştiren bir cinayet işlenir.[1]
Türkçe çevirileri
değiştirÖzgün adı "Reflections in a Golden Eye" olan roman, Türkiye'de ilk kez 1991 yılında Telos Yayınları'ndan Nur Nirven ve İsmail Hakkı Yılmaz'ın Türkçe çevirisiyle çıktı. Aynı yıl romanı bir kez de Cem Yayınevi Nihal Yeğinobalı 'nın Türkçesiyle yayımladı. Roman 1993 yılında Mehmet H. Doğan'in Türkçe çevirisiyle Can Yayınları tarafından bir kez daha yayımlandı. (ISBN 975-545-002-5) (ISBN 975-510-517-4) Şu anki mevcut basım ise, 2014 yılında, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları'nca yapıldı.
| Yıl | Adı | Yayınevi | Çevirmen | ISBN |
|---|---|---|---|---|
| 1991 | Altın Gözde Yansımalar | Telos Yayınları | Nur Nirven-İsmail Hakkı Yılmaz | (ISBN 975-545-002-5) |
| 1991 | Altın Gözde Yansımalar | Cem Yayınevi | Nihal Yeğinobalı | (ISBN 975-406-321-4) |
| 1993 | Altın Gözde Yansımalar | Can Yayınları | Mehmet H. Doğan | (ISBN 975-510-517-4) |
| 2014 | Altın Gözde Yansımalar | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları | İpek Babacan | (ISBN 978-605-332-0449) |
Sinema uyarlaması
değiştir"Altın Gözde Yansımalar" (Reflections in a Golden Eye) 1967 yılında ABD'de aynı adla sinemaya da aktarıldı. John Huston'ın yönettiği ve önemli rollerinde Elizabeth Taylor, Marlon Brando, Brian Keith ve Julie Harris'in oynadıkları film Türkiye'de Parıltılı Gözler adıyla gösterime verilmişti.
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009.
Dış bağlantılar
değiştir- Google Books'ta kitabın metni (İngilizce, kısmen)