Vikipedi

Angela Davis

Amerikalı akademisyen ve yazar

Angela Yvonne Davis (d. 26 Ocak 1944 Birmingham, Alabama), 1970'li yıllarda, politik tutukluların hakları hareketinin sembolü olan, Amerikalı insan hakları savunucusu, filozof, hümanist ve yazar. Ayrıca 1980 ve 1984 yıllarında ABD Komünist Partisi, Amerika başkan yardımcılığı adayı idi.

Angela Yvonne Davis
Angela Davis, 2014
Doğum26 Ocak 1944 (80 yaşında)
Birmingham, Alabama ABD
MilliyetAmerikalı
VatandaşlıkABD
Eğitim
MeslekEğitimci, yazar, aktivist.
İşverenUC Santa Cruz (emekli)
Siyasi partiABD Komünist Partisi (1969-1991),CCDS (1991-günümüz)
EvlilikHilton Braithwaite (1980-?)[1]

Amerikan siyahilerinin özgürlük mücadelesini de desteklemiş olan Davis, ABD Komünist Partisi'nin üyesi olduğu için mesleki hayatında, SSCB ile Soğuk Savaş halinde olan ABD hükûmetinin baskılarıyla ve çeşitli suçlamalarla karşılaştı Soledad Üçlüsü'nün mahkemede savunmasını yaptı. Suçlu bulunması muhtemel bir suç nedeniyle kaçan ve FBI'ın aradığı suçlular listesine giren Davis, tutuklanıp sonra serbest bırakıldı. Şubat 1995'te 1991'den beri ders verdiği Kaliforniya Üniversitesi'nin bir kürsüsünün başına getirildi.

Yaşamı

değiştir

Angela Davis orta sınıfa mensup siyahi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Daha 15 yaşında iken, American Friends Service Committee bursunu kazanarak, New York'ta "Little Red School House" olarak tanınan ilerici özel okul Elisabeth Irwin lisesinde öğretim gördü. İlk olarak burada Marksizm'le tanıştı ve okuldaki komünist gruba katıldı.

1961 tarihinden itibaren Waltham Massachusetts'deki Brandeis Universitesi'nde Fransız edebiyatı okumaya başladı ve 1962 yılında Sorbonne'da okumak üzere bir yıllığına Fransa'ya gitti.

1960 yılında ve takip eden yıllarda Birmingham'da siyahi insan hakları savunucularına karşı çok sayıda bombalı suikastler düzenlendi. 1963 yılında Birmingham baptist kilisesine Ku Klux Klan örgütünün yaptığı bir kundaklama sonucu çıkan yangında, Angela Davis'in de tanıdığı dört kız çocuğu ölmüştü.

Brandeis Üniversitesi'nde Herbert Marcuse'dan ders aldı ve onun aracılığı ile filozofi ve sosyoloji okumak üzere 1965 Eylül'ünde Frankfurt (Main) / Almanya'ya gitti. Diğer hocaların yanı sıra Adorno ve Horkheimer'ın derslerine katıldı. Frankfurt'ta Sosyalist Alman Öğrencileri Birliği'ne (SDS) katıldı ve Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerde aktif olarak rol aldı. Amerika'da siyahların mücadelesi giderek güçlenmeye başlayınca, 1968 yılının Ağustos ayında Amerika'ya döndü. Burada Student Nonviolent Coordinating Committee'ye (SNCC) katıldı ve kısa bir süre sonra Black Panther Party üyesi oldu. 1968 Haziran'ında ABD Komünist Partisi siyahlar hücresi Che-Lumumba-Club'a üye olarak katıldı.

Davis, Herbert Marcuse ile birlikte Kaliforniya Üniversitesi, San Diego'ya gitti ve 1968 yılında tahsilini tamamladı. Doçent olarak işe ancak mahkeme kararı ile başlayabildi; fakat komünist parti üyesi olduğu açığa çıkınca, 1970 yılında işten atıldı. Parti üyeliği SNCC'de de sorun olunca, oradan da ayrıldı.

 
Angela Davis'e özgürlük eylemi. Boston, 1970

Angela Davis, Black Panther Party üyesi olan ve 18 yaşından bu yana hapis yatan George Jackson'a hapishane koşullarını anlatan bir kitap yazmasını önerir. O da Soledad Brother kitabını yazar. Ağustos 1970'te Jackson'ın kardeşi Jonathan, abisini kurtarmak için mahkeme salonuna silahlı bir saldırıda bulunur. Bu çarpışmada dört polis ölür. Silahlar Davis'in adına alındığı için, saldırı silahlarını temin etme suçu Angela Davis'e yüklenir.

Bunun üzerine FBI Davis'i "Amerika'nın Aranan On Tehlikeli Suçlusu" listesine alır. Birkaç hafta sonra tutuklanır. Terörizme destek verdiği suçlaması ile hakkında idam cezası istenir. Tutuklanmasına karşı Amerika dışına da taşan dünya çapında bir protesto eylemi başlar. İki yıl sonra 4 Haziran 1972 tarihinde tüm suçlamalardan beraat ederek cezaevinden çıkar.Angela Davis bugün dahi Amerika'nın en tanınmış siyasi tutuklusu olarak bilinir.

1975 - 1977 yılları arasında Claremont College'de Afroamerikan derslerini, daha sonra da San Francisco Devlet Üniversitesi'nde, Kadın ve Ahlak derslerini verir.

1980 ve 1984 seçimlerinde Amerika başkan yardımcılığına aday olur.

1991 yılında diğer solcu arkadaşları ve eski komünist parti üyeleri ile birlikte Committees of Correspondence for Democracy and Socialism komitesini kurar. Angela Davis kendisini hala komünist olarak tanımlar.

Son yıllardaki en dikkat çeken ve saygı gören çalışması "Hapishaneler - Endüstriyel Komplex" dir. Bu çalışmasında Davis, Amerika'daki cinsiyet, ırk ve sınıflara yapılan baskıların uluslararası boyutunu ele almıştır. Burada, 2003 yılında yayınlanan Are Prisons Obsolete? kitabında olduğu gibi, demokrasi savaşının, kölelikten arta kalan koşulları sosyal yaşamda nasıl başarıya ulaştıracağı konusunda düşünceler geliştirmiştir.

Angela Davis Kaliforniya Üniversitesi, Santa Cruz'da profesör olarak çalışmaktadır. Ayrıca ölüm cezasına hayır kampanyasının da sözcülüğünü yapmaktadır.

Ödülleri

değiştir
  • 1972 Angela Davis Doğu Almanya'ya (DDR) yaptığı ilk ziyaretinde Magdeburg şehri onur üyeliğini almıştır.Bugüne kadar bu bu ödülü alan tek kadındır.
  • 1972 John Lennon, Some Time in New York City albümündeki Angela adlı şarkıyı ona ithaf etmiştir.
  • 1972 The Rolling Stones, Exile On Main Street albümündeki Sweet Black Angel adlı şarkıyı Davis'e ithaf etmiştir.
  • 1972 Franz Josef Degenhardt Angela Davis şarkısını, Mutter Mathilde albümünde onun için yayınladı.
  • 1979 Lenin Barış Ödülü'nü aldı.
  • 2004 İnsan Hakları Ödülü'nü aldı, Gesellschaft zum Schutz von Bürgerrecht und Menschenwürde.
  • Angela Davis'le ilgili, üzerinde resmi bulunan birçok T-Shirt basıldı.

Kitapları

değiştir

İngilizce

değiştir
  • If They Come in the Morning: Voices of Resistance, 1971
  • Frame Up: The Opening Defense Statement Made, 1972
  • Angela Davis. An Autobiography, 1974
  • Women, Race & Class, 1981
  • Violence Against Women and the Ongoing Challenge to Racism, 1985
  • Women, Culture and Politics, 1989
  • Blues Legacies and Black Feminism. Gertrude „Ma“ Rainey, Bessie Smith, and Billie Holiday, 1999
  • The Angela Y. Davis Reader, 1999
  • Are Prisons Obsolete?, 2003
  • Abolition Democracy - Beyond Empire, Prisons, and Torture, 2005

Türkçe

değiştir
  • Kadınlar, Irk ve Sınıf, Angela Davis; Çeviren: İnci Çeliker, Sosyalist Yayınlar, İstanbul, 1994
  • Eğer Şafakta Gelirlerse, Angela Davis, Çeviren: Hamit Bozak, Agora Kitaplığı; Cinsiyet Psikolojisi; İstanbul, 2008, ISBN 9786050060164.

Literatür

değiştir
  • Robert Lumer ve Siegfried Hanusch: Angela Davis oder Der unaufhaltsame Prozeß. Regie: Albrecht Surkau. Prod.: DDR Radyosu, 1971. (Radio-Feature)
  • Angela Davis Solidaritätskomitee: Am Beispiel Angela Davis. Der Kongreß in Frankfurt. Reden, Referate, Diskussionsprotokolle. Fischer, Frankfurt am Main 1972, ISBN 3-436-01603-9
  • Johanna Meyer-Lenz ve Nina Mackert: Angela Davis: Zur Konstruktion einer afroamerikanischen politischen Identität im Kontext der 68er-Bewegung. Burghardt Schmidt (Yayıncı): Menschenrechte und Menschenbilder von der Antike bis zur Gegenwart. DOBU Yayınevi, Hamburg 2006, Sayfa 255-276. ISBN 3-934632-10-6
  • Regina Nadelson: Who is Angela Davis? The biography of a revolutionary. Yaden, New York 1972.
  • Walter Kaufmann: Unterwegs zu Angela Davis. Vorwort von Victor Grossman. Atlantik, Bremen 2005, ISBN 3-926529-96-2
  • Ehrenbürger-Gastfrage zum Geburtstag. Magdeburger Volksstimme, 20. Ocak 2005.
  • Klaus Steiniger: Angela Davis: Eine Frau schreibt Geschichte. Neues Leben Yayınevi, Şubat 2010, ISBN 978-3-355-01767-1
  • Bitsch und Baer: Angela Davis. Kitap ve DVD, Bibliothek des Widerstands, LAIKA-Yayınevi. Hamburg Mart 2010, ISBN 978-3-942281-71-3

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Angela Davis, Sweetheart of the Far Left, Finds Her Mr. Right". People. 21 Temmuz 1980. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2011. 

Kaynakça

değiştir
 
Wikimedia Commons'ta Angela Davis ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Angela_Davis&oldid=32640141" sayfasından alınmıştır