Aracılık Yasası
Aracılık Yasası veya Arabuluculuk Yasası (İngilizce: Act of Mediation), İsviçre'nin özerkliğini büyük oranda geri veren ve 19 kantondan oluşan bir konfederasyonun kurulmasını öngören yasa. Arabuluculuk Yasası Ancien Rejimi ve Cumhuriyeti arasında Napolyon'un girişimi bir uzlaşma oldu. İsviçre tarihinin bu geçiş aşaması 1815 Restorasyonuna kadar sürdü.
1798 yılında Fransız Devrimi orduları İsviçre'yi işgal ederek; zorla yeni bir anayasayı uygulattırdı.[1] Bu anayasa ile ülkenin hükûmeti merkezîleştiriliyor ve kantonlar ortadan kaldırılıyordu. Helvetia Cumhuriyeti olarak bilinen yeni devletin halk arasında hiç desteği yoktu. Yabancı işgal kuvvetleri tarafından zorla kabul ettirilen bu hükûmet dinsel inanç özgürlüğü de dahil olmak üzere yüzyıllarca süren gelenekleri yıkmıştı. Bu devlet, İsviçre'yi Fransa'nın bir uydusundan başka bir şey yapmamıştı. Sık sık ortaya çıkan ayaklanmalar, Fransız birliklerinin varlığı nedeniyle başarıya ulaşamamıştı. Eylül ayında Nidwalden isyanının Fransızlar tarafından kanlı bir şekilde bastırılması çok kötü karşılanmıştı.
Aynı zamanda, Helvetia Cumhuriyeti'nin kantonları 1798-1803'te zorla ortadan kaldırılma tehlikesi yaşadılar. Fransa ile diğer ülkeler arasında savaş çıktıktan sonra İsviçre; Avusturya ve Rusya gibi başka kuvvetler tarafından da işgal edilmişti. İsviçreliler, merkezî hükûmeti destekleyen "Cumhuriyetçiler" ve kantonların özerkliğinin tekrar verilmesini isteyen "Federalistler" arasında ikiye bölündü. Ortaya çıkan hoşnutsuzluk sonucunda Napolyon Bonapart, her iki tarafın önde gelen politikacılarını 1803 yılında Paris'te bir araya getirdi.[1] Bu toplantının sonucunda 19 Şubat 1803 tarihinde İsviçre'nin özerkliğini büyük oranda geri veren ve 19 kantondan oluşan bir Konfederasyonu kuran Aracılık Yasası ortaya çıkmıştır.[2] Bu yasa İsviçre'nin özerkliğini büyük oranda geri verir ve yeni kantonlar ortaya çıkar. Örneğin, St. Gallen, Aargau, Graubünden, Thurgau, Ticino, Vaud.
Bu tarihten sonra İsviçre politikasının en önemli konusu kantonların kendi kendini yönetme geleneği ile merkezî bir hükûmet gerekliliği arasında geçecektir. 1815 yılında Viyana Kongresi ile İsviçre'nin bağımsızlığı ve tarafsızlığı tüm Avrupa güçleri tarafından tanınmıştır.[3] Bu tarihte, Valais, Neuchâtel ve Cenevre kantonlarının federasyona katılmasıyla birlikte İsviçre tarihteki en son genişlemeyi gerçekleştirmiştir.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir
- ^ a b A Brief Survey of Swiss History 26 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. admin.ch, Retrieved on 2009-06-22
- ^ Historisches Lexikon der Schweiz 15 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mediationsakte maddesi
- ^ The Congress of Vienna, 1 November 1814 — 8 June 1815 4 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Victorian Web. 30 Nisan 2002. Erişim tarihi: 09-01-2009.