Arap toplumunda kadın

kadının Arap toplumunda rolü ve etkisi

Arap dünyasındaki kadınlara ve dünyanın diğer alanlarındaki Feminist görüşe göre, Arap kadınların tarih boyunca ayrımcılığa maruz kaldıkları, özgürlük ve haklarının kısıtlamalara tabi oldukları yönündedir. Bu uygulamalardan bazıları dini inançlara dayanıyor ancak sınırlamaların birçoğu kültüreldir ve geleneğin yanı sıra dinden kaynaklanmaktadır. Kadın hakları ve hürriyetlerine engel oluşturan bu ana kısıtlamalar, ceza adaleti, ekonomi, eğitim ve sağlık konularıyla ilgili kanunlara da yansımaktadır.

1880'lerde Cezayir'de üç kadın. Yatan kadın sigara tutuyor.

İslam'dan önce Arap kadınları

değiştir
 
Arap kadınlarının kostümleri, dördüncü ile altıncı yüzyıl.

Birçok kişi / yazar, İslam öncesi Arabistan'da kadın statüsünü tartıştı ve bulguları karışıktı. İslam'ın gelişiyle birlikte Arabistan'da bulunan geleneksel kabile kanunlarına göre, genel kural olarak kadınlar hemen hemen hiçbir yasal statüye sahip değildi. Koruyucular tarafından aileye ödenen bir bedel karşılığında kadınların evlilik için satıldığı, kocanın isteği üzerine birliği sona erdirebileceği ve kadınların mülkiyet veya halef haklarına sahip olmadığı belirtildi. Bazı yazarlar, İslam öncesi dönemde kadınların daha özgür olduklarını savunuyorlar, aynı zamanda Mekke'de kadın putlara tapınma gibi diğer hususları da buna kaynak gösteriyorlar. Aksine, diğer yazarlar, kadın infantilitesi, sınırsız çok eşlilik, ataerkil evlilik ve diğerlerinin uygulamalarını gerekçe göstererek, İslamiyet öncesi Arabistan'da kadın statünün zayıf olduğu konusunda anlaşmışlardır. Suudi tarihçi Hatoon Fassi, Arap kadın haklarının çok daha eski tarihsel kökeninin olduğunu düşünür. Antik Arap krallığı Nebatiler'den gelen kanıtları kullanarak, Nebatiler'deki Arap kadınların bağımsız tüzel kişiliğe sahip olduklarını keşfetmiştir ve İslam'ın gelmesinden önce eski Yunan ve Roma kanunlarıyla korunan birçok haklarını kaybettiklerini ileri sürmüştür. Valentine M. Moghadam, kadınların durumunu marxist teorik bir çerçeveden analiz eder ve kadın konumunun, çoğunlukla kentleşme, endüstrileşme, proleterleşme ve devlet yöneticilerinin politik veya doğal özelliklerinin değil, devlet yöneticilerinin politik kapsamından etkilendiğini savunur; Moğamadam, İslam'ın diğer dünya dinlerinden özellikle de Hristiyanlık ve Yahudilikten ne daha fazla ne de daha az ataerkil olduğunu savunuyor.

İslamiyet öncesi Arabistan'da kadının statüsü, yaşadıkları kabilelerin yasalarına ve kültürel normlarına göre çok değişiyordu. Bu nedenle, İslam'ın gelişinden önce kadınlar tarafından oynanan rollerin tek bir tanımı yoktu.

Bazı kabilelerde kadınlar, bugünün standartlarının çoğuyla karşılaştırıldığında bile eşitlerdi. Kadınların yüksek güç ve otorite pozisyonlarına sahip olduğu durumlar vardı.

Pakistanlı avukat Sundas Hoorain, İslam öncesi Arabistan'daki kadınların İslam'a oranla çok daha yüksek itibarda durduğunu söyledi. O, hem erkek hem de kadınların birden fazla ortağı olabileceğini ya da kendi iradelerine göre tekeşli bir ilişki kurabileceklerini, özgür bir seks toplumunu tanımlıyor. Böylece, tekeşliliğin İslamiyet sonrası bir düşünce olduğu fikri kusurlu ve önyargılı ve kadınların İslam'dan önce böyle bir evlilik sözleşmesi yapma hakkına sahip oldukları sonucuna varıyor.

İslamiyet sonrası Arap kadını

değiştir

İslam, yedinci yüzyılda Arap yarımadasında indirildi ve daha önceki Arap kültürlerine kıyasla kadının statüsünü geliştirdi. Kur'ân hükümlerine göre, hem kadınlar hem erkekler Allah'a ibadetlerinde aynı görev ve sorumluluklara sahiptir. Kuran, doğumdan hemen sonra istenmeyen kız çocukların öldürülmesi gibi geleneksel ve kültürel uygulamayı reddetti.

Erken Reformlar

değiştir

7. yüzyılda İslam altında yapılan ilk reformlar sırasında, kadın hakları reformları evlilik, boşanma ve miras konularını etkiledi. Lindsay Jones, kadınların yüzyıllar öncesine kadar Batı dahil diğer kültürlerde yasal bir statüye sahip olmadığını söyledi. Oxford İslam Ansiklopedisi, Arap kadınlarının statüsünün genel olarak iyileştirilmesinin; kız bebeklerinin ölümünün yasaklanmasını ve kadınların tam kişiliğinin tanınmasını içerdiğini belirtti. İslam hukuku uyarınca evlilik artık "statü" olarak değil, kadının rızasının zorunlu olduğu bir "sözleşme" olarak görülüyordu.

 
Sabat İslambouli (sağda) Suriyeli ilk Kürt Yahudi kadın doktorlardan biridir, 10 Ekim 1885 tarihli resim

Kadınlar Fatima el-Fihri'nin 859'da Al Karaouine Üniversitesi'nin kurulması gibi pek çok İslami eğitim kurumunun temelinde önemli bir rol oynamıştı. Bu, 12. ve 13. yüzyıllarda Eyyübiler hanedanına kadar sürdü ve 160 cami ve medrese Şam'da kuruldu; bunlardan 26'sı Vakıf (hayır kurumu veya güven hukuku) sistemi aracılığıyla kadınlar tarafından finanse edildi.

İstihdam

değiştir

Arap hilafetindeki işgücü, çeşitli etnik ve dini kökendekileri istihdam ederken, hem erkekler hem de kadınlar, çeşitli mesleklere ve ekonomik faaliyetlerde yer aldı. Kadınlar, birincil sektörde (örneğin çiftçilik), ikincil sektör (inşaat işçileri, boyacılar, eğiriciler vb.) Ve üçüncül sektör (yatırımcılar, doktorlar, hemşireler, başkanlar gibi) çok çeşitli ticaret faaliyetleri ve çeşitli mesleklerde istihdam edildi (Aracılar, satıcılar, borç verenler, akademisyenler vb.). Müslüman kadınlar aynı zamanda, iplikçilik, boyama ve nakış gibi mesleklerde, o tarihteki en büyük ve en uzmanlaşmış ve pazar odaklı endüstri olan tekstil endüstrisinin belirli kollarına tekel düzenledi.

Çağdaş Arap Dünyası

değiştir
 
Asmahan tanınmış bir şarkıcı ve oyuncu (1912-1944).

Mısır'da Shajar al-Durr (13. yüzyıl), Yemen'de Asma bint Shihab (d 1087) ve Delhi'de Razia Sultan (13. yüzyıl) gibi Müslüman tarihinde saygı gören çok sayıda kadın lider var. Modern çağda Arap olmayan Müslüman ülkelerde Bangladeş, Pakistan ve Türkiye gibi kadın liderlik örnekleri de bulunmaktadır. Bununla birlikte Arapça konuşan ülkelerde hiçbir kadın devlet başkanlığı yapmamıştır, ancak pek çok Arap, Anwar El Sadat'ın Mısır'daki eşi Jehan Al Sadat ve Habib Bourguiba'nın eşi Wassila Bourguiba gibi etkin kadınların varlığına dikkat çekmiştir. Birçok Arap ülkesi, kadınların ulusal seçimler için oy vermesine izin veriyor. Arap dünyasındaki ilk kadın Parlamento Üyesi 1957'de Mısır'da seçilen Rawya Ateya'ydı. Bazı ülkeler kadın imtiyaz hakkını bağımsızlıklarını takiben anayasalarına bağlarken, bazıları daha sonraki anayasa değişiklikleriyle bunu kabul etmiştir.

Arap kadınları Arap devletlerinde parlamentoda yeterince temsil edilmemekle birlikte, Arap devletleri politik sistemlerini liberalleştirdikçe daha eşit temsilcilik kazanmaktadırlar. 2005'te Uluslararası Parlamento Birliği, Arap dünyasındaki milletvekillerinin yüzde 6,5'inin kadın olduğunu ve bunun 2000'de yüzde 3,5 olduğunu belirtti. Tunus'ta parlamentonun yaklaşık yüzde 23'ü kadındı. Cezayir yüzde 32 ile parlamentoda en büyük kadın temsilciliğine sahip.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde, 2006'da kadınlar, ülke tarihinde ilk kez seçime girdi.

Arap toplumlarında kadınların siyasetteki rolü büyük ölçüde bu ülkelerin liderliklerinin kadın temsilini ve kadınların kamusal yaşama katılımı konusundaki kültürel tutumlarını destekleme iradesi ile belirlenir. BAE'nin kadın milletvekillerinden biri olan Najla al Awadhi, "kadınların ilerlemesi ulusal bir konudur" dedi.

Kadınların Arap Dünyasında Oy Kullanması Hakkı

değiştir

Kadınlara; 1952'de Lübnan'da, 1949'da Suriye, 1956'da Mısır, 1959'da Tunus, 1961'de Moritanya, 1962'de Cezayir, 1963'te Fas, Libya ve Sudan 1967'da, Yemen 1973'te, Bahreyn 1973'te, Ürdün 1974'te, Irak 1980'de, Kuveyt 1985'te (daha sonra kaldırıldı ve 2005'te yeniden seçildi) ve Umman'da 1994'te evrensel ve eşit temelde oy kullanma hakkı verildi. Suudi Arabistan ise kadınlara 2015'te oy verme hakkı verdi

Ekonomik rol

değiştir

Birleşik Arap Emirlikleri gibi daha zengin Arap ülkelerinde kadınların ticaret yapanlarının sayısı hızla artıyor ve ülkenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunuyor. Bu kadınların birçoğu aile şirketleriyle çalışıyor ve ev dışında çalışmaya teşvik ediliyorlar. Arap kadınların elinde 40 milyar dolar kişisel servet olduğu tahmin ediliyor.

İslam, cinsiyetler arasındaki eşitliği teşvik ettiği için, eğitimde eşitliği de teşvik etti. Bütün Arap ülkelerinde, kızlar, tıpkı erkekler gibi genellikle lise eğitimini tamamlarlar ve hatta Yüksek Lisans diploması almaya başlarlar ve bu 1960'lı yıllardan sonra uzun süredir devam etmektedir. Bununla birlikte, pek çok Arap ülkesinde, kadınlar erkeklerle aynı eğitim imkânlarına sahip değildir.

Kadınların, Arap ülkelerinde serbestçe dolaşmanın çeşitli zorluk dereceleri vardır. Birkaç ülke, kadınların yalnız başına gezmelerini yasaklarken, bazı ülkelerde kadınlar özgürce seyahat edebilir, ancak Batı ülkelerinde olduğundan daha fazla cinsel taciz veya saldırı riski yaşayabilirler.

Kadınların Suudi Arabistan dışındaki tüm Arap ülkelerinde araba kullanma hakkı vardır. Ürdün'de 2003'te kadınlara yönelik seyahat kısıtlamaları kaldırıldı. Yemen'de kadınlar, ülkeyi terk etmek için çıkış vizesi almak için kocadan veya babadan onay almalıdır ve bir kadın, babanın gözetiminde olup olmadığına bakılmaksızın, babasının izni olmadan çocuğunu alamaz.

Kadınların Suudi Arabistan'da özgürce seyahat etme veya hareket etme yeteneği ciddi şekilde kısıtlıdır. Suudi Arabistan'da kadınlar vesayet izniyle seyahat etmeli ve hayatları tehlikede olsa bile, rastgele erkeklerle konuşmamalıdırlar.

 
19. yüzyıl sonlarında Arap dünyasındaki kadın kostümleri.

Geleneksel kıyafet

değiştir

Geleneksel giysilere bağlılık Arap toplumları arasında değişir. Suudi Arabistan daha geleneksel, Mısır ise daha az. Kadınların yalnızca Suudi Arabistan'da abayalar giymeleri gerekmektedir; Bu dini polis tarafından uygulanır. Bazıları bunun ekonomik katılımını ve diğer faaliyetlerini kısıtladığını iddia ediyor. Bahreyn, Kuveyt, Lübnan, Libya, Umman, Ürdün, Suriye ve Mısır gibi birçok ülkede örtü zorunlu değildir. Tunus'ta laik hükûmet, dini aşırılıklara karşı olan muhalefette örtünün kullanılmasını yasaklamıştır. Eski Cumhurbaşkanı Zine El Abidine Ben Ali, peçe'nin bağnazlığı ve yabancılığı çağırdığını ve geleneksel Tunus kıyafetinin milli kimliğin simgesi olarak önemini vurguladı. İslami feminizm, her iki harici yöntemle uygulanan kıyafet kurallarına karşıdır.

Doğulu olarak Arap Kadınları

değiştir

Ayrıca bakınız

değiştir