Avrupa'da İslam
İslam, Avrupa'da Hıristiyanlık'tan sonra en yaygın ikinci dindir ve kıtanın çoğu yerinde Müslüman topluluklar bulunur.
İslam'ın Avrupa'daki varlığı, 8. yüzyılda Müslümanların İber Yarımadası'na girişiyle başlamış, 14. yüzyıldan itibaren ise Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlara yayılmasıyla genişlemiştir.[1] Günümüzde Avrupa'daki Müslüman nüfusun büyük bir kısmı göçmen kökenlidir ve çoğunluğu 20. yüzyılın ikinci yarısında, ekonomik nedenlerle yapılan göçler sonucunda kıtaya yerleşmiştir.[2]
Demografik Dağılım
değiştirAvrupa'daki Müslüman nüfusun büyük çoğunluğu, Batı Avrupa'da (özellikle Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık'ta), Güneydoğu Avrupa'da (Balkanlar) ve Doğu Avrupa'da (özellikle Rusya'da) yoğunlaşmıştır.[3]
Batı Avrupa'daki Müslüman nüfus büyük oranda, göçmen kökenli topluluklardan oluşur. Bu göç, özellikle 20. yüzyılın ortalarında ekonomik fırsatlar arayanlar tarafından yapılmıştır. Örneğin, Fransa ve Almanya gibi ülkelerde, bu dönemde iş gücü ihtiyacı nedeniyle birçok Müslüman, Kuzey Afrika ve Türkiye'den göç etmiştir.[3]
Tarihi Bağlam
değiştirİslam'ın Avrupa'daki tarihi, 8. yüzyılda İber Yarımadası'na yapılan fetihlerle başlar. 711 yılında, Emevî Halifeliği'nin komutanı Tarık bin Ziyad, Cebelitarık Boğazı'nı geçerek, Endülüs'ü fethetmiştir. Bu fetih, İslam'ın Avrupa'daki ilk büyük yayılma hareketini başlatmıştır. 1492'de Granada Krallığı'nın düşüşüyle, İslam'ın Batı Avrupa'daki en önemli varlığı sona ermiştir.[4]
Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişiyle, İslam daha sonra Doğu Avrupa'da etkili olmuştur. Osmanlılar, Balkanlar'da uzun süre hâkimiyet sürmüş ve bölgedeki Müslüman nüfusunun çoğalmasına yol açmıştır. 1453'te İstanbul'un fethedilmesi, İslam'ın Avrupa'daki etkisini güçlendiren bir diğer önemli dönüm noktasıdır.[5]
Günümüzde Avrupa'daki Müslümanlar
değiştirBugün Avrupa'da tahminen 25-30 milyon Müslüman yaşamaktadır. Bu nüfus, Avrupa'nın toplam nüfusunun yaklaşık %5'ini oluşturmaktadır. Müslümanların çoğunluğu Türkiye, Kuzey Afrika ve Güney Asya kökenlidir.[6]
Avrupa'daki Müslümanlar, genellikle büyük şehirlerde yoğunlaşmışlardır. Paris, Berlin, Londra ve Brüksel gibi metropoller, büyük Müslüman topluluklarının yaşadığı şehirlerdir.[7]
| Ülke | 2016 yılında toplam nüfusa oranı[8] |
|---|---|
| Kıbrıs | 25.4 |
| Bulgaristan | 11.1 |
| Fransa | 8.8 |
| İsveç | 8.1 |
| Belçika | 7.6 |
| Hollanda | 7.1 |
| Avusturya | 6.9 |
| Birleşik Krallık | 6.3 |
| Almanya | 6.1 |
| İsviçre | 6.1 |
| Norveç | 5.7 |
| Yunanistan | 5.7 |
| Danimarka | 5.4 |
| İtalya | 4.8 |
| Slovenya | 3.8 |
| Lüksemburg | 3.2 |
| Finlandiya | 2.7 |
| İspanya | 2.6 |
| Hırvatistan | 1.6 |
| İrlanda | 1.4 |
Dinî Uygulamalar ve Kültür
değiştirAvrupa'daki Müslümanlar, genellikle İslam'ın temel ibadetlerini yerine getirirler. Namaz, oruç, zekât ve hac, çoğu Müslüman için günlük yaşamın önemli bir parçasıdır. Ancak, farklı Avrupa ülkelerinde kültürel ve sosyal farklılıklar, İslam'ın uygulanma biçiminde çeşitliliğe yol açmıştır. Örneğin, Fransa'daki Müslümanlar, genellikle Kuzey Afrika kökenli olup, camilerde Arapça ve Fransızca arasında bir geçiş yaparak ibadet ederlerken; Almanya'daki Müslümanlar, Türkiye kökenli topluluklardan daha fazla yerleşik olup, genellikle Türkçe ve Almanca dillerinde ibadet ederler.[9]
Avrupa'daki Müslüman topluluklar, aynı zamanda eğitim, kültürel ifade ve toplum hayatı üzerine de önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle genç Müslümanlar, modern Avrupa toplumu içinde kendi kimliklerini inşa etmeye çalışırken, geleneksel İslam kültürleriyle bağlarını da sürdürmektedirler.[10]
Dinî Toplum ve Organizasyonlar
değiştirAvrupa'daki Müslüman toplulukları genellikle camiler, dernekler ve dini organizasyonlar aracılığıyla bir araya gelir. Birçok ülkede, İslam diniyle ilgili faaliyetleri düzenleyen ulusal ve yerel düzeydeki dini kurumlar bulunmaktadır. Almanya'da, Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DITIB) gibi kuruluşlar, hem dini hizmetler sunmakta hem de Müslüman toplumları temsil etmektedir.[11]
Fransa'da ise, devletin laik yapısı gereği, Müslüman toplulukların organize olma biçimleri daha farklıdır. Fransız hükümeti, İslam'ı resmi olarak tanımadığından, İslam'a dair meseleler çoğunlukla yerel düzeydeki camiler ve dini liderler tarafından ele alınmaktadır.[12]
Sosyal Sorunlar
değiştirAvrupa'daki Müslümanlar, çeşitli sosyal zorluklarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Ayrımcılık, İslamofobi ve işsizlik gibi problemler, özellikle genç Müslüman nüfus arasında yaygındır. Birçok Müslüman, eğitim ve iş bulma konusunda güçlükler yaşarken, aynı zamanda dini kimliklerini korumak konusunda da zorluklarla karşılaşmaktadır.[13]
Özellikle Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde, Müslümanlar bazen kültürel yabancılaşma, toplumsal dışlanma ve ekonomik eşitsizlikle mücadele etmektedirler. Bu tür zorluklar, toplumsal uyum ve entegrasyon süreçlerini etkileyebilir.[14]
Kaynakça
değiştir- ^ Mark Sedgwick (2004). Islam & Muslims: A Guide to Diverse Experience in a Modern World. Intercultural Press. ISBN 978-1931930169.
- ^ Esposito, John L. (1999). The Islamic Threat: Myth or Reality?. Oxford University Press. ISBN 978-0195130768.
- ^ a b Kaynak Adı ve Bilgisi
- ^ Mark Mazower, Dark Continent: Europe's Twentieth Century, Vintage, 2000.
- ^ John V. A. Fine, The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century, University of Michigan Press, 1983.
- ^ European Commission Against Racism and Intolerance, ECRI General Policy Recommendation No. 9 on the Fight against Antisemitism, Council of Europe, 2004.
- ^ “Muslim Population by Country: A New Estimate,” Pew Research Center, 2017.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;pewresearch.orgisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Günter Seufert, Islam in Europe: Politics, Culture and Society, Routledge, 2011.
- ^ Jonathan Laurence, The Emancipation of Europe's Muslims: The State's Role in Minority Integration, Princeton University Press, 2012.
- ^ Hassan, Riaz, Islam in Europe: Integration or Exclusion?, SAGE Publications, 2007.
- ^ Peter Jones, Islam and the West: A Political and Cultural History, Routledge, 2010.
- ^ Koenraad Bogaert, Islamophobia in Europe: A Threat to European Identity?, Palgrave Macmillan, 2019.
- ^ Fekete, Liz, Islamophobia: A Challenge for Us All, European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia, 2002.
- ^ "European Public Opinion Three Decades After the Fall of Communism — 6. Minority groups". Pew Research Center. 14 Ekim 2019. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.