Vikipedi

Avrupa Birliği-Ukrayna ilişkileri

Avrupa Birliği ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması ve Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Bölgesi (DCFTA) aracılığıyla şekilleniyor. Ukrayna, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Komşuluk Politikası kapsamında öncelikli bir ortaktır. AB ve Ukrayna, işbirliğinin ötesine geçerek, kademeli ekonomik entegrasyon ve siyasi işbirliğinin derinleştirilmesine giderek birbirleriyle daha yakın bir ilişki arıyorlar.[1] 23 Haziran 2022'de Avrupa Konseyi, Ukrayna'ya Avrupa Birliği'ne katılım için aday statüsü verdi.[2] 14 Aralık 2023'te Avrupa Konseyi Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılmasını kabul etti.

Avrupa Birliği-Ukrayna ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde European Union ve Ukraine

Avrupa Birliği
Ukrayna

Ortaklık anlaşması 2012'de başlatıldı, ancak Ukrayna hükûmeti ortaklık anlaşmasının imzalanması için hazırlıklarını 21 Kasım 2013'te askıya aldı. 28-29 Kasım 2013 tarihlerinde Vilnius’ta yapılan AB zirvesine katılan Rusya yanlısı Viktor Yanukoviç’in[3][4] başkanlığı sırasında, ortaklık anlaşmasının başlangıçta imzalanması planlanmıştı ancak imzalanmamıştı.[5][6] Ortaklık anlaşmasının imzalanmasını erteleme kararı, AB yanlısı Yevromaydan hareketine yol açtı.[7] Bu hareket, 2014 Ukrayna devriminden sonra Yanukoviç'in ve hükümetinin parlamento tarafından azledilmesine yol açtı.[3][8] O zamandan beri Ukrayna, 21 Şubat 2019 Ukrayna Anayasasında yer alan Avrupa Birliği'ne entegrasyon ve katılım için çabalamaktadır.[9]

Ortaklık Anlaşmasının siyasi kısmı 21 Mart 2014 tarihinde yeni Başbakan Arseniy Yatsenyuk tarafından imzalandı.[1] Bu arada AB, yolsuzluk yaptığı iddia edilen Rus ve Ukraynalıların varlıklarını dondurarak ve Ukrayna'ya mali yardım sağlayarak Ukrayna'yı istikrara kavuşturmaya çalıştı.[1][3][10] Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşmasının ekonomik kısmı 27 Haziran 2014 tarihinde yeni Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko tarafından imzalanmıştır.[11] 1 Ocak 2016'da Ukrayna, AB ile DCFTA'ya katıldı. Ukrayna vatandaşlarına 11 Haziran 2017'de herhangi bir 180 günlük süre boyunca 90 güne kadar Schengen Bölgesine vizesiz seyahat hakkı tanındı ve Ortaklık Anlaşması resmi olarak 1 Eylül 2017'de yürürlüğe girdi.[12]

Şubat 2019'da Verkhovna Rada, Ukrayna Anayasası'na NATO ve Avrupa Birliği üyeliğine giden yolu yasal olarak dahil etti.[9][13] Anayasanın önsözünde, "Ukrayna halkının Avrupalı kimliği ve Ukrayna'nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik rotasının geri döndürülemezliği" ve Sanatta yer alan ifadeler. 102 devlet başkanının yetkilerini genişletti: "devletin Avrupa Birliği ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne tam üyelik kazanma stratejik yolunun uygulanmasının garantörü" oldu.

1 Temmuz 2022'de AB bayrağı, şimdi orada sonsuza kadar uçacak olan Ukrayna Verkhovna Rada'nın salonuna ciddiyetle getirildi. Bu son derece sembolik olay bize Ukrayna'nın bağımsızlığının ilanından sonra devlet bayrağının tanıtılmasını hatırlattı.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra AB'ye katılım desteği %91 ile rekor seviyeye yükseldi.[14] Büyük ölçekli Rus-Ukrayna savaşının ilk günlerinde, %68'den %86'ya bir artış oldu, daha sonra büyümeye devam etti ve Mart sonu itibarıyla %91'e ulaştı - tüm yıllar boyunca yapılan araştırmalar için mutlak bir rekor.[15]

Ukrayna, karayolu, demiryolu, feribot ve yürüyüş ve bisiklet yolu ile 33 sınır geçişi ile toplamda yaklaşık 2.235 kilometre uzanan dört AB üye devletiyle (Macaristan, Polonya, Slovakya ve Romanya) ortak sınırlara sahiptir.

Tarihi

değiştir

Yevromaydan ve Ortaklık Anlaşmasının onaylanması

değiştir

Başkan Poroşenko, hem AB hem de NATO ile entegrasyonun devam etmesi umuduyla, 2019 seçimi hazırlıklarında Donbass genelinde bir Avrupa himaye sistemi planlarını duyurdu.[16][17] Başkan bu planı anlatırken, "Avrupa Birliği liderleriyle birkaç kez Donbass'ın belirli şehirleri ve kasabaları üzerinde belirli ülkeler tarafından bir tür himaye kurma programını tartıştık, Almanya'nın Kramatorsk için sorumluluk almasına izin verin, Yunanistan için izin verin. Mariupol, Volnovaha için İngiltere'ye izin verin, diğer ülkelerin Severodonetsk, Lisichansk, Avdeevka'yı almasına izin verin."[17][18]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c "EU & Ukraine September 30, 2019 FACT SHEET" 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., European External Action Service (17 April 2014)
  2. ^ "Ukraine has officially received the status of a candidate for EU membership". www.eurointegration.com.ua (Ukraynaca). 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022. 
  3. ^ a b c "Ukraine crisis: Timeline". 13 Kasım 2014. 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2017 – bbc.co.uk vasıtasıyla. 
  4. ^ "Ukraine drops EU plans and looks to Russia". Al Jazeera. 21 Kasım 2013. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2013. 
  5. ^ "EU Commissioner Fule expects Rada to pass European integration bills on 21 November" 25 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Interfax-Ukraine (20 November 2013)
  6. ^ Ukraine fails to sign landmark deal at EU summit 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Euronews (29 November 2013)
  7. ^ "Ukraine still wants historic pact with EU". Oman Observer. 25 January 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2013. 
    Ukraine police dismantle Kiev protest camps 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News (9 December 2013)
  8. ^ "Archrival Is Freed as Ukraine Leader Flees". The New York Times. 22 Şubat 2014. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014. 
  9. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
  10. ^ Ukraine, EU sign documents required for paying 1 bln euro to Kyiv 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Interfax-Ukraine (13 May 2014)
  11. ^ EU signs pacts with Ukraine, Georgia and Moldova 27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News (27 June 2014)
  12. ^ "European Commission - EU-Ukraine Association Agreement fully enters into force". europa.eu. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.  (Press release)
  13. ^ "The law amending the Constitution on the course of accession to the EU and NATO has entered into force | European integration portal". eu-ua.org (Ukraynaca). 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  14. ^ Reuters (5 Nisan 2022). "Record number of Ukrainians support joining EU, backing for NATO membership falls - poll". Reuters (İngilizce). 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022. 
  15. ^ "Support for EU accession hits record high at 91% in Ukraine, while that for joining NATO slides - poll". www.ukrinform.net (İngilizce). 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022. 
  16. ^ "Порошенко предложит странам ЕС участвовать в восстановлении Донбассa". RIA News. 26 Ağustos 2018. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
  17. ^ a b Genin, Aaron (2 Eylül 2018). "PRESIDENT POROSHENKO SEEKS EUROPEAN "PATRONAGE" IN DONBASS REGION". The California Review (İngilizce). 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2019. 
  18. ^ Genin, Aaron (2 Eylül 2018). "President Poroshenko Seeks European Patronage in Donbass Region". The California Review. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Avrupa_Birliği-Ukrayna_ilişkileri&oldid=30832258" sayfasından alınmıştır