Avustralya'nın Avrupalılarca keşfi
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Bu madde veya bölüm Avustralya tarihi adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz. |
Avrupalılar, Avustralya'yı keşfetmeden önce bu adada Aborjinler yaşamaktaydı.[1] Avustralya'yı ilk keşfeden Avrupalı kişi, Hollandalı Willem Janszoon olmuştur.[1] Willem Janszoon, Şubat 1606'da Cape York Yarımadası'na ulaşmıştır. Aynı yılın Ekim ayında İspanyol kaşif Luis Vaz de Torres, Torres Boğazı Adaları'na gemi yolculuğu yapmıştır. 17. yüzyılda 29 farklı Hollandalı navigatör, adanın batı ve güney tarafını keşfetmiş ve buldukları bu kıtaya “Yeni Hollanda” ismini vermişlerdir.[1]
Diğer Avrupalı kâşifler, 1770’e kadar keşif yapmaya çalışmışlardır. James Cook, Avustralya’nın doğu kısmını keşfetmiş ve o bölgeyi Büyük Britanya’nın kolonisi haline getirmekte önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde Sydney olarak bilinen Botany Bay, koloniyi başlattığı yerdir. İlk İngiliz gemileri 1778 yılının Ocak ayında Botany Bay (Sydney)'e gelmiştir. Bu da Avustralya üzerindeki ilk koloni bölgesidir.
Bu yüzyılda Büyük Britanya ve diğer Avrupalı devletler, bölgede başka koloniler kurmak istemiştir. Karşılarında olan Avustralya yerlileri yani Aborjinler, kolonicilere karşı koyabilecek güce sahip değillerdi. Avrupalıların, Avustralya'yı keşfi sonrasında adayı hem ekolojik hem de coğrafi olarak keşfettiler. Çoğu hayvanı ve ormanı yok ettiler. Bu durumdan en çok yerli Aborjinler zarar gördü. Ormanlar yok edildiğinde onların barınağı ve yemek kaynakları da yok oldu. Adada 1778 yılından 1920 yılına kadar küçük çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalarda en az 20.000 Aborjin ve 2.000-2.500 arası Avrupalı öldü.[1]
Adanın Güney Kısmının Keşfi
değiştir1637 yılında François Thijssen tarafından kazara keşfedildi ve buraya en üst rütbeli yolcusu olan Pieter Nuyts’un (Land van Pieter Nuyts) adını verdi. Pieter Nuyts da Hindistan’ın konsey üyesiydi.
Adanın Kuzey Kısmının Keşfi
değiştir1628 yılında Hollanda Doğu Hint Adaları’nın Genel Valisi olan Pieter de Carpentier tarafından, adanın kuzey tarafına birkaç gemi gönderildi. Bu gemiler “Gulf of Carpentaria”yı keşfederek adaya Carpentier’in ismini verdiler.
Abel Tasman’ın Yolculuğu
değiştir1642 yılında “Van Diemen’s Land (Tasmanya)” olarak bilinen yere ulaşan ilk Avrupalıdır. Tasmanya ile beraber Yeni Zelanda ve Fiji’yi de görmüştür. 2. yolculuğunda (1644) Avustralya’nın kuzey kısmından başlayarak Yeni Gine’ye kadar harita çizmiştir.
1738’teki Amerikan Kolonisinin kaybıyla Büyük Britanya, Kaptan Arthur Phillip önderliğinde Avustralya’ya yeni bir koloni oluşturmak için birkaç gemi gönderir. Sydney tarafına 26 Ocak 1778’de kamp kurulur ki bu gün ileride Avustralya Günü olarak ilan edilecektir. Phillip daha iyi topraklar bulmak için Parramatta bölgesine birkaç keşif ekibi gönderir. Sonrasında oraya mahkûmları göndererek orada küçük bir kasaba kurdurtur. Bu kasaba ileride koloninin ana ekonomi kaynağı olacaktır. 1803 yılında Büyük Britanya, Tasmanya’yı da koloni haline getirir. 1825 yılında da bu koloni ayrı (Avustralya’dan ayrı) bir koloni haline gelir. Büyük Britanya, adanın batı kısmında da hak iddia eder. 1836’da Güney Avustralya, 1851’de Victoria, 1859’da Queensland ayrı koloni yerleri olarak ilan edilir. Kuzey alanı 1911’de Güney kısım kaybedildiğinde bulunmuştu. Bu arada Güney Avustralya ise hiçbir zaman koloni olmadı ve her zaman özgür bir yer olarak tanındı. Victoria ve Batı Avustralya da özgür olarak tanınan yerlerdi fakat sonradan mahkûmları kabul ettiler. Adaya son mahkûm gemisi 1848’de geldi.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.