Bağdaştırma
- Bağdaşıklık ile karıştırılmamalıdır.
Bağdaştırma, iki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelerek yeni bir anlama bürünmesi.[1] Bağdaştırmalara daha çok isim ve sıfat tamlamalarında rastlanır; bununla birlikte fiillerde, edatlarda ve bağlaçlarda da görülür. Tamlamayı meydana getiren sözcüklerin teker teker anlamlarına bakıldığında, sözcük öbeğinin kolektif anlamından oldukça farklı olduğu görülür.
Alışılmış bağdaştırma
değiştirAlışılmış bağdaştırmalar, adından da anlaşılacağı üzere, günlük kullanımda sık rastlanan ve genellikle görünen anlamını yansıtan sözcük öbekleridir:
- çavdar ekmeği, çatlak bardak, su böreği
- Demir kapının sürgüsü usulca çekildi.
- Demir kapının sürgüsü usulca çekildi.
Alışılmamış bağdaştırma
değiştirAlışılmamış bağdaştırmalarda sözcükler sıra dışı anlamlarda kullanılır. Bu tür kullanımlara gündelik konuşmada pek rastlanmaz, hatta kullanımı kulağa tuhaf gelebilir; ancak şiir gibi edebî eserlerde yaygın olarak kullanılır. Aşağıdaki kalın yazılmış sözcük grupları alışılmamış bağdaştırmalara örnektir:
- Kurudu artık otlar, bitmiyor tazeleri
- Birikinti sularda yaprak cenazeleri[1]
- Hicabın çığlığına takılır özlemlerim
- Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu
- Dışarıda gürül gürül akan bir dünya
Kaynakça
değiştir- ^ a b Bağdaştırma 25 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. e-okul, MEB. Erişim: 25 Ekim 2014
Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |