Bassano del Grappa
Bassano del Grappa (Venedikçe: Basan), İtalya'nın Veneto bölgesi içinde Vicenza ilinin bir komünüdür. 1816'dan itibaren de bir "İtalya'nın şehir (Città d'İtalia)" olma statüsü taşımaktadır.
Bassano del Grappa | |
---|---|
Ülke | İtalya |
Bölge | Veneto |
İl | Vicenza |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Elena Pavan |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 46 km² |
Rakım | 129 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 43.412 |
• Yoğunluk | 940/km² |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Posta kodu | 36061 |
Alan kodu | 0424 |
Resmî site comune.bassano.vi.ite |
Nüfusu (31.12.2009 tahminleri itibarıyla) 43.015 kişi; yüzölçümü 46 km² olup nüfus yoğunluğu 935 kişi/km²'dir.[1]
Şehrin ismi 1928e kadar "Bassano" veya "Basanno Veneto" idi. I. Dünya Savaşı sırasında şehrin yakınlarında olan Monte Grappa (Grappa Dağı)'nda İtalyan-Avusturya orduları arasında yapılan çok şiddetli ve çok zayiat doğuran çarpışmaların anılması için 1928'de şehrin adı Bassono del Grappo olarak değiştirilmiştir.
Bassano'nun şu nitelikleri iyi bilinir: Şehir yakından geçen "Brenta Nehri" üzerindeki üzeri kapalı "Alpini Köprüsü"; şehir civarında imal edilen üzüm ve şaraba dayalı özel bir likör olan "Grappa" içkisi; yerel olarak imal edilen özel seramik tabak çanak ve Birinci Dünya Savaşı'nda "Monte Grappa"'da olan çetin askeri çarpışmalar.
Veneto bölgesinin tipik tarihi ve varlıklı kişilerin yaşadığı bir yerleşkedir ve çarşısı elit, çok gösterişli giysi ve ev donanım dükkanları ile doludur. Bassano şehri üzeri kemerlerle kapalı (loggia) yaya kaldırımları bulunan çarşı sokakları ve meydanları ile tipik Veneto Bölgesi şehir mimarisini taşır: diğer taraftan Alp Dağları bölgelerine tipik tahta balkonlu evleri; hanları ve barları Avusturya izlerini gösterir.
Coğrafi konumu
değiştirBassano del Grappa İtalya'nın kuzey-doğusundadır. Şehir "Veneto on-Alpler", "Asiago yaylası" ve "Monte Grappa Dağı" eteklerindedir. "Brenta Nehri" şehrin içinden geçer ve hemen "Valsugana" vadisinde "Brenta Kanalı"na katılır. Şehir yakınlarında il merkezleri olan Vicenza; Padova ve Treviso ile bağlantılıdır.
Tarihçe
değiştirŞehrin MÖ 2. yüzyılda bir malikane çiftliği olarak Bassıanus adlı bir antik Romalı tarafından kurulduğu kabul edilir. Şehrin ismi geçen ilk yazılı belde 998'de hazırlanmıştır ve 1150 tarihli bir diğer yazılı belge işi şehrin kalesinden bahseder.
Bassano 1175'te bağımsız Vicenza şehrinin eline geçti ama şehir yarı özerk statüsünü korumaya devam etti. 13.yüzyılda şehir "Ezzelino" ailesinin kontrolü altındaydı. 1368'de şehir "Visconti" ailesi idaresine geçti. 1404'te Venedik Cumhuriyeti şehrin idaresine eline geçirdi. Fakat Venedik, şehrin geleneksel özerk idaresini kontrol için bir Venedik Senatosu tarafından bir "Capitano di Cita" tayin etmekle yetindi. Venedik idaresi altında şehir önemli bir sanayi merkezi oldu. Yünlü ve ipek kumaş, deri, saatçilik, demir ve bakır işleme imalathaneleri ve "majolica" adı verilen seramik çanak-çömlek üretimi ile isim yaptı. 16. yüzyılda şehirde bulunan "Remondini" basım ve yayınevi yüzyılın en önemli Avrupa kitapçılarının başında gelmekteydi.
Fransız Devrimi ve Napolyon Bonapart'in İtalya Seferi sırasında şehir Fransa eline geçti. Napolyon'un Birinci Koalisyon'a karşı savaşında 7 Eylül 1796'da Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu ile Avusturya ordusu arasında "Bassano Savaşı"nı Fransızlar kazandı. Napolyon şahsen birkaç ay Bassano'da yaşamıştır. 1797'de Campo Formio Antlaşması ile Napolyon tarafından ortadan kaldırılan Venedik Cumhuriyeti toprakları ve bu arada Bassano Avusturya İmparatorluğu idaresine verildi. 1815'te Viyana Kongresi sonucu Bassano Lombardiya-Venedik Krallığı'nın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu idaresinde kaldı. 1866'da Yedi Hafta Savaşı" sonunda "Prag Antlaşması" ile Veneto bölgesi ve İtalya Krallığı'na bağlandı.
Birinci Dünya Savaşı'nda İtalya ile Avusturya arasından en mühim şiddetli ve büyük zayiat ortaya çıkaran çarpışma ve muharebeler olan 1917'de "Birinci Monte Grappo Muharebesi" ve 1918'de "İkinci Monte Grapo Muharebesi" hemen Bassano yakınlarında olduğu için şehrin bütün iktisadi hayatı durmuştur. Bu savaşta İtalyan ordusunda ambulans şoförlüğü yapan yazar Ernest Hemingway Bassano'dan çalışmıştır ve izlenimleri Silahlara Veda adlı eserinde yansır.
II. Dünya Savaşı sırasında İtalya 1943'te bir ateşkesle teslim olup müttefikler safına geçmesinden sonra Bassano Alman Nazi güçleri tarafından işgal altına alınmıştır. İtalyanların Almanlara karşı yaptıkları "Rezistans" çete savaşları Bassano'da da kendini göstermiş. Almanlar şehirde yaşayanlara karşı çok sert davranıp; halkı sürmüşler ve öldürmüşlerdir. Şehirde bulunan bir müze bu zulmü sergilemektedir.
Nüfus gelişimi
değiştirBassano del Grappa'nın belediye sınırları içinde nüfusu (31.12.2009 itibarıyla) 43.015 kişidir; ama şehirleşmiş bölgenin nüfusu yaklaşık 70.000 kişi ve metropoliten büyük Bassano'nun nüfusunun ise 150.000 kişiyi aştığı tahmin edilmektedir.[2]
19. ve 20.yüzyıllarda Bassano'nun nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:[3]
Kişi
Görülebilecek turistik yerler
değiştir- Ponte degli Alpini (Alpler Köprüsü): Önceden 1209'da yapılmış olan bir köprü yerine "Brenta Nehri" üzerinde tasarımı ünlü Venedikli mimar Andrea Palladio tarafından yapılmış tahtadan üzeri kapalı köprüdür. Bu köprü yapıldıktan sonra birkaç kere yıkılmış (önce 1748'de ve en son II. Dünya Savaşı sonlarında) ve aynen yeniden yapılmıştır. Köprü dubalar üzerine tahtadan yapılmıştır ve üzerinde tahtadan bir çatı bulunur. Köprü üzerinde bazı dükkanlar bulunur . Bunlardan, "grappa" adlı özel likör tipi içkisiyle ün yapmış olan, "Nardini Hani" 1779'dan beri değişmemiştir. Köprü Bassano şehrinin simgesi haline geçmiştir. Ayrıca İtalyan ordusunun geleneksel dağcı birlikleri olan "Alpin Birlikleri" Bassano del Grappa'yı ve köprüsünü bir maskot olarak kabul etmişlerdir. Çok kere bu köprü üstünde, köprüyü ziyarete gelen ve askerlik şarkılarını söyleyen, eski ve yeni "Alpini" askerleri görülür.
- Katedral:İlk defa M.S. 1000 civarında yapılmış ve 1417'de renove edilmiştir.
- Castello Superiore (Yukarı Şato)
- Museo Civico (Şehir Müzesi): Bir kısmında eski arkeolojik kazılarda bulunan kalıntılar sergilenir. Diğer kısmı güzel sanatlar galerisi olup Antonio Canova tarafından yapılmış heykel; Tiepolo duvar resimleri ve Gian Lorenzo Bernini, Spagnoletto, Albrecht Dürer ve Rembrandt tarafından hazırlanmış çizim eserler bulunur.
- Palazzo Michieli-Bonato': On cephesinde yerli Rönesans dönemi ressamı olan "Jacopo da Bassano" tarafından hazırlanmış duvar resimleri bulunur.
- Palazzo del Müniçipio (Belediye Sarayı)": Yapımı 1404. Önünde bulunan yaya kaldırımı üzeri kemerli olarak kapalıdır. İçinde "Jacopo da Bassano" tarafından hazırlanmış bir fresko duvar tablosu bulunur.
- Monte di Pietà: 15. yüzyılda yapılmış Rönesans mimarî tarzı gösteren bir yapı. Önünde bir 15. yüzyıldan kalma soylu arması resmi bulunur.
- Palazzo Sturm: Şehirde çok önemli olan eski seramik sanayinin eserlerinin sergilendiği "Seramik Müzesi".
- Villa Angarano: Tasarımı mimar Andrea Palladio tarafından.
- Villa Rezzonico: Mimar "Baldassarre Longhena" tasarımına göre yapılmıştır.
- Villa Bianchi-Michiel: Yapımı 17. yüzyıl. Heykeller dolu bir bahçesi bulunur.
- S.Francesco di Bassano: 12. yüzyılda Romanesk mimarî stilde yapılmış bir kilise. Yapılma döneminden kalma fresko duvar resimleri kalıntıları vardır.
Komşu komünler
değiştirBassano del Grappa komünü şu komünlerle sınır komşusudur:
Campolongo sul Brenta, Cartıgliano, Cassola, Conco, Marostica, Nove, Pove del Grappa, Romano d'Ezzelino, Rosà, Solagna
Kardeş şehirler
değiştirBassano del Grappa'nın şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı bulunmaktadır:
Resimler
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Bütün nüfus bilgileri ve diğer istatistikler: İtalyan İstatistik Enstitüsü İstat.
- ^ "Il sogno che farà strada: capitale Pedemontana". 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kaynak: Italyanca Wikipedia "Bassano del Grappa" maddesi 18 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İtalyanca Wikipedia "Bassano del Grappa" maddesi 18 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)