Belçika Komünist Partisi
Belçika Komünist Partisi (Felemenkçe: Kommunistische Partij van België, Fransızca: Parti Communiste de Belgique) 1921-1989 yılları arasında Belçika'da faaliyet göstermiş komünist siyasi parti. Partinin gençlik kolu Belçika Komünist Gençliği ve yayın organları Fransızca yayınlanan Le Drapeau Rogue ve Felemenkçe yayınlanan De Roode Vaandı.
Belçika Komünist Partisi | |
|---|---|
| Kısaltma | KPB/PCB |
| Tarihi Liderleri | Joseph Jacquemotte Julien Lahaut Louis Van Geyt |
| Kurucu | Julien Lahaut |
| Kuruluş tarihi | 3 Eylül 1921 |
| Kapanış tarihi | 1989 |
| Birleşme | Komünist Parti Belçika Komünist Partisi |
| Ardılı | Kommunistische Partij Parti Communiste |
| Merkez | Brüksel, Belçika |
| Gazete(ler) | De Roode Vaan (Flamanca) Le Drapeau Rouge (Fransızca) |
| Paramiliter Kol | Partisans Armés (1940-43) |
| Üyelik (1965) | 11,000 (peak) |
| Uluslararası üyelik | Komintern (1919-1943) Kominform (1947-1956) |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Belçika | |
Tarih
değiştirPartinin ilk yılları
değiştir3-4 Eylül 1921'de Anderlecht'te yapılan kongreyle kurulan parti War Van Overstraeten'in başında bulunduğu Komünist Parti ve Joseph Jacquemotte'nin yönettiği Belçika Komünist Partisi'nin birleşmesiyle oluşmuştu. Kuruluş aşamasında partinin 500 kadar üyesi vardı. Parti kurulduktan sonra Komintern'in Belçika seksiyonu oldu. 1925 genel seçimlerinde partinin iki lideri de parlamentoya girmeye hak kazandı. Ancak 1927 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nde başlayan Troçki-Stalin ayrışması partiyi önemli oranda etkiledi. War Van Overstraeten çevresinde bulunan çoğunluk grubu Troçki'ye yakın bir politika sergileyince, partiden tasfiye edildiler. Bunun sonucunda partinin üye sayısı 1928 yılında 1000'den 500'e düştü.
1930'lu yıllar boyunca halk arasında yaygınlık kazanan partinin güvenilirliği özellikle Achille Chavée ve Charles Plisnier gibi aydınların partiye katılımıyla arttı. Üye sayısı 1932 Aralık ayında 3241'i buldu. 1932 Kasım seçimlerinde parti Charleroi'da % 9,2, Liège'de ise %8 oy oranına ulaştı.
Bu popülerleşme partinin Nazi işgaline karşı direnişinde önemli bir zemin yarattı. 1935 yılında Charleroi'da Halk Cephesi kongresi yapıldı ve geniş bir antifaşist cephe yaratılarak faşizme karşı demokratik özgürlüklerin ve ulusal bağımsızlığın savunulması kararı alındı.
1936 yılında parti lideri Joseph Jacquemotte öldü. Onun yerine Xavier Relecom, Georges Van den Boom ve Julien Lahaut'tan oluşan üç kişilik bir komite geçti. Bu komite hükûmetin engellerine karşın İspanya Cumhuriyeti'ne yardım konusunda uluslararası anlamda öncü bir rol oynadı. Ayrıca Uluslararası Tugaylar'a da birçok Belçikalı gönüllü katıldı.
1938 yılında partinin üye sayısı 8500'ü, 1939'da da 10.000'i buldu. Ancak Flaman Bölgesi'nde parti hiçbir zaman güçlenemedi.
Direniş
değiştirMolotov-Ribbentrop paktı olarak bilinen Sovyet-Alman saldırmazlık anlaşması parti içinde şiddetli bir tartışmanın doğmasına yol açtı. Bir Nazi saldırısı karşısında Belçikalı komünistlerin nasıl tavır alacakları tartışma konusu oldu. İspanya İç Savaşı'nda çarpışmış militanlar, Sovyetler Birliği'ne bağlı olsalar da faşizme karşı tekrar silaha sarılmaya kararlı olduklarını vurguluyorlardı. Komintern'in de desteği üzerine Nazi saldırısı başladığında parti faşizme karşı yeraltı savaşına başladı.
Nazilerin 1941 yazında Sovyetler Birliği'ni işgale girişmesiyle de parti içindeki tartışma tümüyle son buldu. 1942'ye kadar yerel mücadele veren partinin çok sayıda üyesi 1943 yılında Nazi gizli polis örgütü Gestapo tarafından yakalandı. 1944 yılında Müttefik Devletleri tarafından kurtarılan Belçika'da işbaşına giren hükûmetin direnişçileri silahsızlandırması üzerine, direnişçilerin önemli bir kısmı müttefik ordularına katıldı.
Savaş sonrası
değiştirSavaştan sonra parti daha da kuvvetlendi ve parlamento seçimlerinde %12.7 oy oranına ulaştı. 1946-1947 yılları boyunca parti sosyalist ve liberallerle birlikte koalisyon hükûmetinde yer aldı.
18 Ağustos 1950'de parti başkanı Julien Lahaut Kral III. Léopold yanlısı bir militan tarafından öldürüldü.
1960'lardan sonra bir yandan Çekoslovakya olayları gibi uluslararası etkiler, bir yandan işçi sınıfının ve toplumun geçirdiği genel dönüşümler nedeniyle parti etkinliğini hızla yitirmeye başladı. Özellikle işçiler arasında sosyal demokrasinin kuvvetli olması nedeniyle ve soğuk savaş döneminin yoğun antikomünist propagandası altında parti giderek zayıfladı.
1985 yılında parlamentodaki temsilini tümüyle yitiren parti 1989'da Flaman Bölgesi Komünist Partisi ve Valonya Komünist Partisi olarak iki farklı partiye ayrıldı.
Parti başkanları
değiştir- Julien Lahaut 1945-1950
- Ernest Burnelle 1954-1968
- Marc Drumaux 1968-1972
- Louis Van Geyt 1972-1989
Parti Genel Sekreterleri
değiştir- Edgard Lalmand 1943-1954