Bergama Vapuru

İzmir Körfezi'nin tarihî vapurlarından

Bergama Vapuru, 1952'den itibaren İzmir Körfezi'nde 70 yıl yolcu taşımacılığında kullanılan vapurdur.[1][2]

Tarihçe
Türkiye
Adı Bergama
Adının geldiği yer/kişi Bergama
Sahibi İZDENİZ
İnşa eden Atlas Werke
Görevlendirme 1951
Limanı İzmir
Kimlik
Akıbet Kullanımda
Statü B Sınıfı
Genel karakteristik
Tipi Vapur
Tonaj 519 GT
Uzunluk 4.436 m (14.553 ft 10 in)
Genişlik 8,08 m (26 ft 6 in)
Çekiş 4 m (13 ft 1 in)
Kurulu güç 385 beygir gücü (287 kW)
İtme gücü Dizel motor
Hız 11 knot (20 km/sa)
Kişi kapasitesi 368 yolcu

1951 yılında Almanya'nın Bremen şehrindeki inşa edilmiş olan vapur, 2024 itibarıyla İzmir'de körfez gezintileri, sanatsal etkinlikler, sergiler için kullanılmaya devam etmektedir.

Özellikleri

değiştir

Bergama Vapuru iki katlı ve kaptan köşklü[3], 44,4 metre uzunluğunda ve 8,08 metre genişliğindedir. Su kesimi 1,9 metredir. 2 adet dizel motorunun her biri 385 beygir gücündedir.[1] Üretildiğinde Krupp olan motorları 1985 yılında geçirdiği onarımda Pendik-Sulzer ile değiştirildi.[4] Vapurun brüt tonajı 244 ton,[5] net tonajı 135 tondur.[6]

Bergama Vapuru çift pervaneli olup 10 mil hız yapabilir.[7][8] Sacları perçinleme yöntemi ile birleştirilmiştir.[9] Oturan ve ayakta olmak üzere toplam 368 kişi ağırlama kapasitelidir.[10] Ön güvertesi kapalıdır.[11] İkinci katta ön güvertesi yoktur, bacası kavislidir.[12]

Vapurun otomasyon sistemi ve şanzımanı yoktur, atlatmalı makinası bulunur, manuel kontrol edilmektedir.[13]

Çağrı işareti TC4904 ve Deniz Seyyar Servis Tanıtım Numarası (MMSI) 271001237'dir.[5]

Bergama Vapuru, Denizcilik Bankası tarafından 1951 yılında Almanya'nın Bremen şehrindeki Atlas Werke şirketine sipariş edilmiş iki gemiden birisidir.[14] Tersane gövde numarası 382'dir.[15] İzmir'e 1952 yılında Selçuk gemisi ile birlikte geldi ve her iki gemi o tarihten itibaren İzmir Körfezi'nde yolcu taşımacılığında kullanıldı[14][16] Bergama ve Selçuk gemileri ile birlikte 1952'de Körfez'de işleyen vapur sayısı sekize ulaştı.[14] Sur, Efes, Selçuk ve Bergama vapurları o dönemde "Körfez Dördüzleri" şeklinde adlandırıldı.[12]

Kış aylarında 902, yaz aylarında ise 1010 yolcu taşıma kapasitesine sahip olan vapur, dizel motora sahipti.[14] 2000'li yıllara kadar İZDENİZ bünyesinde aktif yolcu taşımacılığı yaptı. 1957'de İzmir Körfezi'nde yaşanan bir gemi kazası sonrasında kurtarma faaliyeti icra etti.[17][18] 1985 yılında Alaybey tersanesinde bir onarım geçirdi.[4]

Bergama Vapuru, 2004 yılında aslına uygun olarak yeniden restore edilerek[19] özel günlerde kullanılır bir prestij gemisi haline getirildi.[20] Körfez gezileri haricinde yoğun saatlerde yolcu taşımacılığı yapmaya devam etti.[21] 2007'de restore edildi.[22]

Bir süre sonra Deniz İşletmeleri tarafından devreden çıkarılan vapur, 2021'de yeniden restore edilerek yolcu kapasitesi 368'e düşürüldü ve özel gezintilerde kullanılmak üzere İzmir Körfezi'ne geri döndü.[2] Bergama Vapuru, son restorasyonundan sonra kent gezintisi[23], turizm[24], sosyal etkinlikler[25] ve sanat etkiliklerinde mekan olarak kullanılmaya devam edilmektedir.[26][27] Vapur, çeşitli siyasi ve idari toplantılara da ev sahipliği yapmıştır.[28][29]

2023'te İzmir Körfezi'nde bir gezinti sırasında Sahilevleri mevkiinde karaya oturmuş; bölgeye giden başka bir gemi tarafından çekilerek kurtarılmıştır.[30][31]

Hatırası

değiştir

İzmir'in tarihi vapurlarından biri olan Bergama, Konak, Karşıyaka ve Alsancak iskeleleri arasında yıllardır hizmet vermektedir ve şehrin simgelerinden biri haline gelmiştir.[32] Selçuk ve Bergama'nın kavisli bacası Denizcilik Bankası kumbaralarına model olmuştur.[12]

Bergama Vapuru'nun 50. yaşını onurlandırmak için yazar Yaşar Ürük tarafından "Martı Sevdalısı Bergama Vapuru'nun 50. Yaşına Merhaba" isimli bir kitap yazılmıştır.[33] Dönemin İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Murat Aydın, Bergama Vapuru'nun şehir hafızasında önemli bir yere sahip olduğunu ifade etmiştir.[34][35]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "Nostaljik Bergama Vapuru, Körfez Turlarına Hazır". ankahaber.net. Anka Haber Ajansı. 7 Haziran 2021. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  2. ^ a b "Bergama Vapuru yeniden İzmir Körfez'inde". www.cumhuriyet.com.tr. İzmir: Cumhuriyet Gazetesi. 6 Temmuz 2021. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Bergama yola koyuldu", Cumhuriyet Dergi Eki, 28 Ekim 2001, Sayfa 14.
  4. ^ a b "İzmir'in dördüz vapurları: Sur, Efes, Bergama ve Selçuk..." Yenigün Gazetesi. 22 Ağustos 2023. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  5. ^ a b "BERGAMA Yolcu MMSI: 271001237". marinetraffic.com. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  6. ^ "BERGAMA". www.denizticaretodasi.org.tr. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  7. ^ ŞEHİRÎÇÎ TAŞIMA özel İhtisas Komisyonu Raporu 17 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Devlet Planlama Teşkilatı 1967, s. 49.
  8. ^ "70 yıllık emektar Bergama Vapuru körfez seferinde!". Deniz Haber. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  9. ^ Kurt, Mehmet (12 Ağustos 2008). "Körfez'in efendisi". Milliyet. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  10. ^ "Bergama Vapuru İzmir Körfezinde sefere çıkıyor". Türk Deniz Medya. 29 Ağustos 2019. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  11. ^ çiftçapa ayyıldız (13 Nisan 2016), İzmir - BERGAMA GEMİSİ / Şehir Hatları, 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Ağustos 2024 
  12. ^ a b c "Benim vapurlarım vardı". Yenigün Gazetesi. 4 Ekim 2022. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  13. ^ "Sağlığı, gemisinin arızalanmamasına bağlı". Haber Ekspres - İzmir Haberleri, Güncel Haberler, Son Dakika Haberleri. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  14. ^ a b c d Gölgesiz Gedikler, Hülya (2006). 1950-1960 Yılları arasında İzmir'de Gündelik Yaşam (PDF) (Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. ss. 128-129. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  15. ^ "Vapurun üretiminde çakılmış künye plaketi". Mehmet Arıkan. marinetraffic.com. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  16. ^ Ali, Bozoğlu. "Körfez sularında ilk vapurlar". İzmir Dergisi. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  17. ^ "1957 YILINDA İZMİR'DE YAŞANAN GEMİ KAZASI". Deniz Kartalı. 3 Şubat 2023. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  18. ^ Bozoğlu, Yazar: Ali (17 Mayıs 2020). "EGE-MARMARA-İZMİR – Gemiler, Tersaneler ve İskeleler". 18 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  19. ^ Erginer, K. Emrah (30 Kasım 2013). "İZMİR'DE DENİZ ULAŞIMI" (PDF). TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  20. ^ "Bergama Gemisi'nde Nostalji". İBB. 1 Nisan 2001. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. [ölü/kırık bağlantı]
  21. ^ "İzmirli denizle kucaklaştı", Cumhuriyet, 21 Ağustos 2004, Sayfa 6.
  22. ^ "BÜYÜKŞEHİR, DENİZ ULAŞIMINA "RENK" KATTI". İBB. 19 Şubat 2007. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. [ölü/kırık bağlantı]
  23. ^ "Tunç Soyer'den Bergama Vapuru açıklaması". İz Gazete - İzmir Haberleri - Son Dakika Haberler. 18 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  24. ^ "Limanda nöbet dönemi başlıyor". Yeniasir. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  25. ^ "Bergama Vapuru, 65 yaş üzeri yolcular için sefere çıktı". Deniz Haber. 26 Ağustos 2021. 18 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  26. ^ "Bergama Vapuru ile Körfez Turu ilk yolcularını ağırladı". www.egepostasi.com. Ege Postası. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  27. ^ "Bergama Vapuru ile 85 asırlık tarih". birgun.net. BirGün Gazetesi. 4 Ağustos 2023. 6 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  28. ^ "Bergama Vapuru'nda AKPM oturumu: Soyer 'gemi direnişi'ni anlattı". Gerçek izmir. 22 Eylül 2022. 18 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  29. ^ "Soyer'in gemisi yine karaya oturdu". Yeniasir. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2024. 
  30. ^ "İzmir Körfezi'nde gezi yapan Bergama Vapuru karaya oturdu". Yeniasir. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  31. ^ "İzmir Körfezi'nde gezi yapan bir vapur karaya oturdu". www.trthaber.com. TRT Haber. Anadolu Ajansı. 6 Ekim 2023. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  32. ^ "Nostaljik vapur Bergama hala taş gibi!". Deniz Haber. 12 Ağustos 2008. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2024. 
  33. ^ "Martı Sevdalısı Bergama Vapuru'nun 50. Yaşına Merhaba by Yaşar Ürük.: Fine Soft cover (2001) Limited Edition | Khalkedon Rare Books, IOBA". www.abebooks.com (İngilizce). 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  34. ^ Üstün, Murat (24 Ocak 2024). "Atatürk ve Cumhuriyet gemileri sergisi". Haber Denizde. 23 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024. 
  35. ^ Elif Tuana Güneş (24 Ocak 2024), Tarihi Bergama Vapuru’nda “Atatürk ve Cumhuriyet Gemileri Sergisi” açıldı, erişim tarihi: 23 Ağustos 2024