Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü
Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü (Beyoğlu İstanbul Refia Övüç Olgunlaşma Enstitüsü), iki yıllık eğitim veren, döner sermayeli yaygın eğitim kurumu olarak İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde 1945 yılında açılmış bir okuldur.
| Istanbul Beyoğlu Refia Övüç Olgunlaşma Enstitüsü | |
|---|---|
| Kuruluş | 1943 |
| Ülke | Türkiye |
| Şehir | İstanbul |
| İlçe | Beyoğlu |
| Türü | Olgunlaşma enstitüsü |
| Eğitim dili | Türkçe |
| Adresi | İstiklal Caddesi No:28 |
Türkiye'de açılan olgunlaşma enstitüsü adlı eğitim kurumlarının ilkidir. İstiklal Caddesi üzerindedir. Kurumda, Türk el sanatlarını sürdürmeyi ve geliştirmeyi, giysilerde nakışın kullanımını yaygınlaştırmayı amaçlayan çalışmalar yapılır. Milli Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlıdır.
Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü adıyla kurulan enstitü, 1993 yılında kurucusu Refia Övünç’ün adını almıştır.
Tarihçe
değiştirTürkiye'de cumhuriyetin ilk yıllarda kız çocukları için Kız Enstitüsü adlı okullar yaygındı. Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü, Kız Enstitülerinden mezun olan genç kızların devam edebilecekleri ve mesleklerinde olgulaşabilecekleri bir yükseköğretim kurumu olarak 1945-1946 eğitim yılında kuruldu. Kurucusu, Nişantaşı Kız Enstitüsü, Beyoğlu Akşam Sanat Okulu gibi başka kız okullarının da kurucu müdürü olan Refia Övüç'tür.
Okulun kuruluş amacı, 1940'larda Türkiye'de gayrimüslim azınlıkların hakim olduğu bir alan olan moda sektöründe Kız Enstitüsü ve Akşam Sanat Okulu mezunu olan müslüman kızlar için de iş olanakları yaratmak ve onları ticari hayata alıştırmak idi.[1] Refia Övüç, öğrencilerin kız enstitülerinde aldıkları eğitime iş tecrübesinin de ilave edilmesi gerektiğini düşünüyordu; ancak mezunların staj yapabilecekleri işletmeler mevcut değildi. Öğrencilerin müşteri karşılayıp uğurlama, sipariş alıp doğru bir şekilde modele uygulamayı öğrenmeleri için atölye kurma ihtiyacını Teknik Öğretim Müsteşarı Rüştü Uzel’e bir raporla anlattı.[1] Maarif Müdürlüğü'nün Beyoğlu'nda Varlık Vergisi’nden ötürü bedelinden çok düşük bir fiyatla satışa çıkarılan sekiz katlı bir binayı satın alması üzerine her kata bir atölye kuruldu. Enstitü, 14 Ekim 1945’te 161 öğrenciyle açıldı.[1]
Açıldığı yıl kadrosunda 12 öğretmen ve 3 memur vardı. Kurulan atölyeler şunlardı: Biçki-dikiş, Türk işleri, İnce nakış, Moda-çiçek, Meslekî resim, Ev idaresi, Kadın ve Erkek çamaşırı. Sonraki yıllarda fantezi nakış atölyesi, tezyini resim atölyesi, şapka bölümleri de eklendi. 1995 yılında “Moda Tasarımı” bölümü açıldı. Bu bölüm için geliştirilen program, daha sonra diğer enstitülerde de uygulandı.
Enstitü, kurulduğu yıllarda gelirinin büyük bölümü dikiş ve nakış atölyelerinden sağladı. Hükûmet yetkilileri, banka çalışanları, iş adamları enstitünün başlıca müşterileri idi. Özel misafirler için enstitüde mini defileler düzenlenirdi. Büyük kitleler için yapılan kreasyonlar ise Taksim Belediye Gazinosu'nda ve otel, sergi salonu gibi başka mekânlarda sergilenirdi. Enstitü, ilk yurtdışı sergisini 1949'da Londra'da gerçekleştirdi. Bu ilk sergiden sonra Floransa, Milano gibi kentlerde de sergiler düzenledi. İlk yıllarda defilelerde kurumun öğrencileri mankenlik yaptı. İstanbul Olgunlaşma Enstitüsü’nün dikiş kursundan mezun olan Lale Belkıs, bu defilelerle tanınmış ve Türkiye'nin ilk uluslararası mankeni kabul edilmiştir.[2]
Olgunlaşma Enstitüsü’nün hazrladığı giysiler, 1953 yılında düzenlenen bir seyahatle, Tarsus Seyyar Sergi gemisinin ziyaret ettiği Batı Akdeniz limanlarında sunuldu. Bu seyahatin gördüğü ilgi üzerine bir yıl sonra Amerika seyahati düzenlendi. Miami'de yapılan defileden elde edilen gelir, oradaki çocuk hastanesine bağışlandı. Enstitü, sonraki yıllarda da devlet kurumları ve özel kurumların daveti ile Avrupa’nın önemli başkentlerinde defileler düzenledi. Özellikle 1958 yılındaki Uluslararası Brüksel Sergisi'ndeki defile büyük ses getirmiştir.[1]
1959 yılında okulun yanında bulunan Sivas İş Hanı’nın iki katı enstitü tarafından kiralanarak öğretime açıldı. Ensittü zamanla erkek öğrencileri kabul etmeye başladı ve daha kapsayıcı bir kurum haline geldi.[1]
Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü adıyla kurulan enstitüye 1993 yılında kurucusu Refia Övünç’ün adı verildi.[3]
Türkiye genelindeki 24 Olgunlaşma Enstitüsünde üretilen "Bohça" markalı ürünlerin satışı için 2021'de Beyoğlu Refia Övüç Olgunlaşma Enstitüsü binasının giriş katında açıldı.[4]
Etnografya ve Desen Müzesi
değiştir1958'de Afet inan 'ın önerisi ile Olgunlaşma Enstitülerinde müzeler kurulmuştur. Beyğlu Olgunlaşma Enstitüsü'nde Refia Övüç'ün kendi kişisel merak ile topladığı antika eserlerden oluşan bir koleksiyon mevcuttu. Bakanlık yetkililerin isteği ile bu kolkesiyonun Ankara Olgunlaşma Enstiüsü'ne, bir kısmı Ankara Etnografya Müzesi'ne devredilmiştir.[5] Beyoğlu Olgunlaşma Enstitüsü ise kendi maddi kaynaklarıyla Kapalıçarşı’dan ve antikacılardan vazo, örtü, sini, sini gibi eşyalar satın alınarak yeni bir koleksiyon oluşturmuştur. Koleksiyondaki eşyaların desenleri atölyelerde çalışılıp, desenleri kurumun resim öğretmenleri trafından çeşitlendirilmiştir.
Tüm desenlerin arşivlenmesi tamamlandıktan sonra Enstitünün 40.yılında enstitü binasının 4. katında desen sergi salonu oluşturuldu. Salon, geçirdiği bir yangın ve ardından gördüğü restorasyondan sonra 27 Aralık 2010'da Mine Üçer Salonu adıyla ziyarete açıldı.[1]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f Kır Şimşek, Semra (2019). Türk iğnesinin mucizesi: olgunlaşma enstitüleri (PDF). 1. baskı. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı. ISBN 978-975-11-5131-5. OCLC 1196189081. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ Dedeyi, Mezin (19 Haziran 2023). "Yüzümdeki her bir çizgi benim hayat hikayem". Şok Gazetesi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.
- ^ "Beyoğlu İstanbul Refia Övüç Olgunlaşma Enstitüsü". Beyoğlu Belediyesi web sitesi.
- ^ "Olgunlaşma Enstitüleri markalaştı". - İstanbul Hazır Giyim Ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği. 7 Haziran 2021. Erişim tarihi: 2024-11-20.
- ^ "Müzemiz". beyogluolgunlasma.meb.k12.tr. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024.