Birutė Žilytė-Steponavičienė
Birutė Janina Grasilda Žilytė-Steponavičienė (2 Haziran 1930 – 3 Kasım 2024), Litvan ressam, grafiker ve eğitimci.[1][2]
| Birutė Žilytė-Steponavičienė | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Diğer ad(ları) | Birutė Janina Grasilda Žilytė-Steponavičienė |
| Doğum | 2 Haziran 1930 Nainiškiai, Panevėžys, Sovyetler Birliği |
| Ölüm | 3 Kasım 2024 (94 yaşında) Vilnius, Litvanya |
| Uyruk | Litvan |
| Evlilik(ler)i | Algirdas Steponavičius |
| Alanı | Ressam, grafiker ve eğitimci |
| Etkin yıllar | 1956-2024 |
| Sanat eğitimi | Vilnius Sanat Akademisi |
| Ödüller | |
| Litvanya SSR Devlet Ödülü (1971) | |
Hayatı
değiştirŽilytė-Steponavičienė, 2 Haziran 1930'da Nainiškiai, Panevėžys, Sovyetler Birliği'nde doğdu.[3] 1956'da Vilnius Sanat Akademisi'nden mezun oldu. 1963-1987 yılları arasında Čiurlionis Sanat Okulu'nda sanat eğitmeni olarak görev aldı.[1]
2015'te Valkininkai Çocuk Sanatoryumu için hazırladığı “Pušelė” (“Küçük Çam Ağacı”) adlı duvar resimleri 1969-1972 yılları arasında eşiyle birlikte kurduğu Litvanya Kültürel Değerler Envanteri'ne dahil edildi.[4] Bölgesel Kültür Mirası Dairesi Başkanı Margarita Janušonienė, bu vesileyle tamamlayıcı sanatçılardan oluşan bu ikilinin işbirliğinin Sovyet sansürüne ve kamusal alanlarda sanatın düzenlenmesine karşı yaratıcı özgürlüğün güçlendirilmesinin önemli bir örneği olduğunu belirtti.[5][6] Litvanya folklorunun motiflerine dayanan duvar resimleri, "20. yüzyılın ikinci yarısındaki Litvanya modernist sanatının en dikkat çekici eserlerinden birisi" olarak tanımlandı. Orijinal eser, tahrip edilmiş ve ihmal edilmiş bir durumdaydı. 2016-2018 yıllarında çekilen fotoğraflara dayalı dijital olarak restore edilen bir kopya, sanatçının girişimleriyle Vilnius Galeri Projesi kapsamında hazırlandı. Yeniden inşa edilen birebir kopya çalışma daha sonra sergilenmesi için alüminyum kompozit levhalara basılarak hazırlanmıştır.[7][8] Duvar resimleri yaklaşık 110 m2 toplam alanda yer almakta olup 12 kompozisyondan oluşmaktadır.[5] 1969'da Janis Rainis'in Aukso sietelis ("Altın Elek") adlı şiir kitabının 1967 baskısı için hazırladığı çizimleriyle Bratislava Çocuk Kitapları İllüstrasyon Bienali'nde Altın Elma Ödülü'ne ve Aldona Liobytė'nin Pabėgusi dainelė ("Kaçak Şarkı", 1966) ve Pasaka apie narsią Vilniaus mergaitę ir galvažudį Žaliabarzdį ("Vilniuslu Cesur Kız ve Katil Yeşil Sakal'ın Hikâyesi", 1970) adlı kitaplarına yaptığı çizimler nedeniyle Litvanya SSC Devlet Ödülü'ne (1971)[9] layık görüldü.[9][10] Sanatçı ve yazar Algirdas Steponavičius ile evli olan[6] Žilytė-Steponavičienė, 3 Kasım 2024'te Vilnius, Litvanya'da doğal nedenlerden 94 yaşında öldü.[11]
Ödülleri ve başarıları
değiştir- 1971: Litvanya SSR Devlet Ödülü[1]
- 1997: Litvanya Büyük Dükü Gediminas Şövalyelik Nişanı[1]
- 1980: Litvanya SSC Değerli Sanatçısı[3]
- 2010: Litvanya Cumhuriyeti Hükümeti Kültür ve Sanat Ödülü[1]
- 2015: Litvanya Ulusal Kültür ve Sanat Ödülü, "Çocuklar için yüksek modern kültürü destekleyen sanat ve yaratıcılık için."[2][12]
- 2020: Vilnius Sanat Akademisi Fahri Profesörü[13]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e "Birutė Žilytė", Universal Lithuanian Encyclopedia
- ^ a b Nacionalinės premijos laureatė B. Žilytė: mano gyvenimą lydi atsitiktinumai"
- ^ a b PANEVĖŽIO ŠLOVĖS ALĖJA: ŽYMIAUSIEJI KRAŠTIEČIAI. BIRUTĖ JANINA GRASILDA ŽILYTĖ (STEPONAVIČIENĖ)
- ^ Note: The location of the sanatorium is in the village of Naujieji Valkininkai, formerly known as Valkininkai; not to be confused with the nearby city of Valkininkai.
- ^ a b "Valstybės saugomais paskelbti trys unikalūs kultūros paveldo objektai"
- ^ a b "Birutė Žilytė-Steponavičienė pasitinka 90-ąjį jubiliejų: pamačiusi vaivorykštę suprato – kurs tik ryškiai"
- ^ Valkininkų „Pušelės“ sienų tapyba: XX a. dailės paveldas skaitmeninėse laikmenose ("Mural painting in the Valkininkai Pušelė sanatorium: the twentieth-century artistic heritage on digital storage media"), Acta Academiae Artium Vilnensis: Restauravimo laboratorija, Vilnius : Vilniaus dailės akademijos leidykla, 2019. vol. 92/93, p. 52-78.
- ^ Sienų tapyba Valkininkuose. Birutė Žilytė ir Algirdas Steponavičius, Vilniaus galerija
- ^ a b Erika Grigoravičienė, CHILDREN’S BOOK ILLUSTRATIONS, MO Museum
- ^ Janio Rainio poezijos knyga Aukso sietelis, 1967 Iliustratorė Birutė Žilytė (g. 1930)
- ^ "Mirė žymi knygų iliustruotoja, dailininkė Birutė Žilytė-Steponavičienė". LRT (Litvanca). 3 Kasım 2024. 7 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2024.
- ^ Paskelbti 2015 m. Lietuvos nacionalinių kultūros ir meno premijų laureatai
- ^ "Pagerbtos dailininkė B. Žilytė-Steponavičienė ir rašytoja K. Sabaliauskaitė"
Dış bağlantılar
değiştir- "Birutė Žilytė" at "Vilniaus galerija" website. Includes photographies of works, a biographical sketch, and quotes about Birutė Žilytė's creativity from books
 | Sanat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
  | Bir Litvan'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |