Bozçay
Bozçay (Eren Çayı), Burdur ili sınırlarında, Burdur Gölü'nün en önemli su kaynağı olan akarsu. Bozçay'ın havzası 1610 km², yıllık toplam debisi 169 hm³,[1] uzunluğu 80 km'dir.[2] Göle ulaştığı alanda geniş alüvyal ova oluşturmuştur.
| Bozçay | |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Rahat Dağı |
| Kaynak rakımı | 2294 m |
| Ağız | Burdur Gölü |
| Ağız rakımı | 845 m |
| Uzunluk | 80 km |
| Havza alanı | 1610 km² |
| Debi | 169 hm³/yıl |
Rahat Dağı'ndan (2294 m) Baynaz Dere olarak doğar, Kömür Tepe-Susuz Yayladan doğan Yayla Dere ile Tefenni batısında birleşir. Karamanlı Barajından gelen değirmen Dere ile Kocaova'da birleşir. Kılavuzlar yakınlarında güneyden gelen Kent Deresi'ni alır. Bir kolu Karataş Gölü'ne akar, gölden çıkan sular yeniden Bozçay'a katılırlar. Kalcık Yaylası'ndan gelen Körpınar ile Kemer batısında birleşir, Eren Çayı adını alır. Doğudan Katrancık Dağları bünyesindeki Kestel Dağı'ndan gelen Elmacık Çayı, Kuzgun Dere, Geçtin Dere ile birleşir. Karaçal Barajı'na dökülür, Bozçay olarak çıktığı barajdan yaklaşık 11 km sonra GB kıyısından Burdur Gölü'ne dökülür.
Bozçay havzası, Burdur Gölü'nü besleyen 12 havzadan biridir, büyüklüğü diğer havzaların toplamından daha fazladır. Bozçay'ın göle yılda 169 hm³ su taşıması beklenirken bu rakam 17 hm³'tür. Üzerine yapılan barajlar ve tarımsal sulama suyun çoğunu tüketmektedir. 1973 yılından sonra Karamanlı Barajı yapılmış, Karaçal Gölü seddelenerek su tutulmaya başlanmıştır. Bu yapılar 90 hm³ su tutmaktadır, 80'li yıllarda yapılan gölet ve barajlar ile bu rakam 1120 hm³'e ulaşmaktadır. Karaçal Barajı eklenmesi ile 202 hm³'e çıkmaktadır.[1]
1980-1994 arasında Bozçay'ın üzerindeki iki akım ölçüm istasyonunda %77 ve %84 oranında azalmalar görülmüştür. Azalmaların sebebi olarak kuyuların yoğun kullanımı yeraltı suları boşaltmış, sular yeraltına sızması olduğu belirlenmiştir.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ a b Ataol, Murat (2010). "Burdur Gölü'nde Seviye Değişimleri" (PDF). COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Coğrafi Durumu". burdur.ktb.gov.tr. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ BEYHAN, Mehmet vd. (2007). "Burdur Gölü Uzun Periyotlu Seviye Değişiminin Su Kalitesi ve Ağır Metaller Üzerindeki Etkisi" (PDF). Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.