Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri

Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri, Bulgaristan ve Özbekistan arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Her iki ülke de 12 Eylül 1992'de diplomatik ilişkiler kurmuştur. Taşkent'de Bulgaristan büyük elçiliği yer almaktadır.[1][2] Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın üyesidir.

Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Bulgaristan ve Özbekistan

Bulgaristan

Özbekistan

Bulgaristan, Özbekistan ve Avrupa Birliği arasındaki ticaretini Karadeniz limanları ile sağlamaktadır. İki ülke de bu yolla ticareti genişletmeyi amaçlamıştır.[3] Ancak, konuyla ilgili tekrarlanan tartışmalar rağmen, Özbekistan bugüne kadar doğalgaz için Nabucco Doğalgaz Boru Hattı'nı kullanmayı reddetmiştir.[4]

Arka plan

değiştir

Soğuk Savaş sırasında, her iki ülke de Varşova Paktı ve Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi olarak Doğu Bloku'ndaki komünist devletlerdi. O zamanlar, Bulgaristan, resmen Bulgaristan Halk Cumhuriyeti adı altında Sovyetler Birliği'nin uydu devletiydi ve Özbekistan, resmen Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak Sovyetler Birliği'nin kurduğu cumhuriyetlerinden biriydi.

Resmi görüşmeler

değiştir

Kasım 1997'de Bulgaristan dış işleri bakanı Özbekistan ile ekonomik işbirliği hakkında görüşmeler düzenledi.[5][6][7] Haziran 1998'de Bulgaristan'ı ziyaret eden Özbek cumhurbaşkanı İslam Kerimov, Bulgaristan ve Özbek mallarının İpek Yolu'ndan her iki yönde de yararlanabileceğini söyleyerek Bulgaristan'ı kilit bir ticaret ortağı olarak gördüğünü söyledi.[8] İlerleyen dönemlerde iki ülke arasında üst düzey temaslar devam etmiştir. Mayıs 1998'de Özbek dış işleri bakanı Sofya'yı ziyaret ederek Bulgaristan cumhurbaşkanı ile görüştü.[9] Ziyareti sırasında Bulgar ve Özbek dış işleri bakanı ekonomik ve ulaşım bağlantılarını görüştüler.[10][11] Haziran 1998'de Özbek cumhurbaşkanı Bulgaristan'ı ziyaret etti.[12][13] Mayıs 1999'da Bulgaristan cumhurbaşkanı Özbekistan'ı ziyaret etti.[14] Kasım 2003'te Özbek cumhurbaşkanı Bulgaristan başbakanı ile bir araya geldi.[15][16][17][18] Mayıs 2004'te Bulgar ve Özbek dış işleri bakanları diplomatik ve ekonomi konuları hakkında görüştüler.[19] Ocak 2005'te Özbekistan ve Bulgaristan konsolosluk büroları kurdular.[20] Mart 2006'da Özbekistan'daki Bulgar elçisi iki ülke arasındaki işbirliğinden memnun olduğunu belirtti.[21] Nisan 2007'de bir Bulgar bakan işbirliği müzakereleri için Özbekistan'ı ziyaret etti.[22]

Kasım 2008'de Bulgaristan Cumhurbaşkanı Georgi Parvanov, Özbekistan'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi ve burada Özbek devlet başkanı İslam Kerimov ile görüştü.[23] İkili ülkelerin ikili ilişkilerinin tüm yönlerini tartıştılar.[24] Ticaretin arttırılması ve çeşitlendirilmesi konusunu değerlendirdiler.[25] Bulgaristan cumhurbaşkanı, Özbekistan'da korunan hayvanlar hakkında konuştu.[26][27] Şubat 2009'da Bulgaristan, turizm ile ilişkilerin önemli ölçüde genişlemesinin yanı sıra ticaret ve kültürel değişim ile ilgili diğer gelişmeler de dahil olmak üzere ilişkinin gelişmeye devam edeceğine dair güvenini dile getirdi.[3][28]

Ekonomik ilişki ve anlaşmalar

değiştir
 
Nabucco Doğalgaz Boru Hattı

Haziran 1998'de Bulgaristan ve Özbekistan, işbirliği anlaşması dahil olmak üzere yedi antlaşma imzaladılar.[29][30] Mayıs 1999'da taşıt ve suç hakkında anlaşmalar imzaladılar.[31] 1999 yılı Temmuz ayında, Özbek Başbakanı Erkin Khalilov, Bulgaristan Karadeniz limanlarının Varna ve Burgas sayesinde Özbekistan'ın Avrupa'ya açılan kapıları olabileceğini söyledi.[32] Kasım 2003'te Burgas Belediye Başkanı ile konuşan Özbek cumhurbaşkanı İslam Kerimov, Özbek mallarının Bulgaristan üzerinden taşınmasını kolaylaştırmak için resmi bir gümrük anlaşması yapılması gerektiğini ileri sürdü.[33]

Ekim 2004'te, iki ülke üç yasal anlaşma imzaladı.[34] Nisan 2007'de Bulgaristan ve Özbekistan ekonomik işbirliği anlaşması imzaladılar.[35] 2005 yılına kadar iki ülke arasındaki ticaretin 50 milyon dolara ulaşması bekleniyordu.[36]

Bununla birlikte, Kasım 2008'de Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, ülkesinin Avrupa Birliği destekli doğal gaz geçişinin Nabucco Doğalgaz Boru Hattı üzerinden yapılması ile ilgilenmediğini, ancak Rusya üzerinden ihracat yapmaya devam edeceğini belirtti.[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Bulgarian embassy in Tashkent". 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  2. ^ "Uzbek Ministry of Foreign Affairs". 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  3. ^ a b "Uzbek-Bulgarian Relations Are Developing Dynamically". Turkish Weekly. 24 Şubat 2009. 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  4. ^ a b "Uzbekistan Not Interested in Supplying Natural Gas for Nabucco". Novinite Sofia News Agency. 7 Kasım 2008. 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  5. ^ "Bulgarian foreign minister holds in Uzbekistan on economic cooperation". BTA news agency, Sofia. 13 Kasım 1997. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  6. ^ "Bulgarian foreign minister discusses bilateral ties with Uzbek president". ITAR-TASS news agency (World Service), Moscow. 13 Kasım 1997. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  7. ^ "Uzbekistan, Bulgaria take steps to boost cooperation". Interfax news agency, Moscow. 12 Kasım 1997. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  8. ^ "Uzbek president sees Bulgaria as key trade partner". BTA news agency, Sofia. 27 Haziran 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  9. ^ "Uzbek foreign minister meets Bulgarian president". BTA news agency, Sofia. 19 Mayıs 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  10. ^ "Bulgarian, Uzbek foreign ministers discuss economic, transport links". BTA news agency, Sofia. 18 Mayıs 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  11. ^ "Uzbek foreign minister in Bulgaria to prepare for president's visit". BTA news agency, Sofia. 18 Mayıs 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  12. ^ "Uzbek president arrives in Bulgaria". Bulgarian Radio, Sofia. 23 Haziran 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  13. ^ "Uzbek president to visit Bulgaria on 23rd-25th June". Bulgarian Radio, Sofia. 17 Haziran 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  14. ^ "Bulgarian president arrives in Uzbekistan". BTA news agency, Sofia. 7 Mayıs 1999. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  15. ^ "Uzbek president in talks with Bulgarian speaker, prime minister". UZBEKISTAN DAILY DIGEST. 26 Kasım 2003. 4 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  16. ^ "Uzbek president to visit Bulgaria in late November". Asia Africa Intelligence Wire. 20 Kasım 2003. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  17. ^ "Uzbek president in talks with Bulgarian speaker, prime minister". Asia Africa Intelligence Wire. 25 Kasım 2003. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  18. ^ "Bulgarian, Uzbek presidents discuss "good" cooperation, agreements signed". Asia Africa Intelligence Wire. 24 Kasım 2003. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  19. ^ "Bulgarian, Uzbek foreign ministers discuss diplomatic, economic ties". Publication: Asia Africa Intelligence Wire. 5 Nisan 2004. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  20. ^ "Uzbekistan, Bulgaria set up consular offices". Asia Africa Intelligence Wire. 5 Ocak 2005. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  21. ^ "Bulgarian envoy in Uzbekistan happy with cooperation". UzReport.com, Tashkent. 2 Mart 2006. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  22. ^ "Bulgarian minister visits Uzbekistan for cooperation talks". 3 Nisan 2007. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  23. ^ "PRESIDENT OF BULGARIA VISITING UZBEKISTAN". Press Service of the President of the Republic of Uzbekistan. 6 Kasım 2008. 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  24. ^ "President of Bulgaria visiting Uzbekistan". Uzbekistan official press service. 6 Kasım 2008. 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  25. ^ "Uzbek leader urges better use of untapped potential with Bulgaria". Uzbek Television First Channel, Tashkent. 6 Kasım 2008. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  26. ^ "Bulgarian president hunts for protected animal in Uzbekistan". Uzbekistan New Eurasia. 5 Aralık 2008. 16 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  27. ^ "Ecologists protest against President Parvanov's hunt in Uzbekistan". News.bg. 10 Aralık 2008. 12 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  28. ^ "Uzbek-Bulgarian Relations Are Developing Dynamically". Turkish Weekly. 24 Şubat 2009. 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  29. ^ "Bulgaria and Uzbekistan sign seven cooperation accords". BTA news agency, Sofia. 24 Haziran 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  30. ^ "Bulgaria and Uzbekistan sign treaty and cooperation accords". Bulgarian Radio, Sofia. 24 Haziran 1998. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  31. ^ "Uzbek, Bulgarian leaders sign transport, crime agreements". BTA news agency, Sofia. 7 Mayıs 1999. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  32. ^ "Uzbekistan seeking entry to European markets via Bulgarian ports". BTA news agency, Sofia. 1 Temmuz 1999. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  33. ^ "Uzbek Cargo May be Transported to West Europe via Burgas". PARI Daily. 27 Kasım 2003. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  34. ^ "Uzbek-Bulgarian legal accords to take effect soon". Asia Africa Intelligence Wire. 12 Ekim 2004. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  35. ^ "Bulgaria, Uzbekistan sign economic cooperation agreement". BTA news agency, Sofia. 5 Nisan 2007. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  36. ^ "Trade between Bulgaria, Uzbekistan Set at USD 50 M in 2 Y". Novinite Sofia News Agency. 22 Kasım 2003. 4 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.