Bulgaristan-Sovyetler Birliği ilişkileri
Bulgaristan-Sovyetler Birliği ilişkileri, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.
 Bulgaristan |
 Sovyetler Birliği |
|---|---|
1918'de Brest Litovsk Barış Antlaşması'nın imzalanmasının ardından iki ülke arasında diplomatik ilişkiler mevcuttu, ancak fiilen uygulanamadı. Karşılıklı büyükelçiler atanmadı, ancak Bulgaristan'ın özel bir temsilcisi olan Stefan Chaprashikov Moskova'ya görevlendirildi ve iki ülke ilişkileri mesafe aldı. 13 Kasım'da Brest Litovsk Antlaşması'nın iptali nedeniyle ilişkiler sona erdi. Neuilly Antlaşması ve Üçlü İtilaf ile yapılan ateşkes, Brest Litovsk Antlaşmasının iptali ile ilgili hükümleri içeriyordu.[1] Bulgaristan ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkiler 23 Temmuz 1934 tarihine kadar resmen kurulmadı.
II. Dünya Savaşı sonrası
değiştir
II. Dünya Savaşı sırasında Bulgaristan Mihver Devletleri yanlısı politika izledi, ancak savaşın Sovyetler lehine dönmesi ve Kızıl Ordu'nun Balkanları işgal etmesi üzerine Sovyet tarafına katıldı. Sovyetler Bulgar komünistleri iktidara getiren 9 Eylül 1944 ayaklanmasına destek verdi. 1945'ten itibaren Bulgar Komünist Partisi ülkede etkin hale geldi ve ülke Varşova Paktı'na katılarak Sovyetler Birliği ile yakın ilişkiye girdi.[2] 6 Ocak 1948'de diplomatik misyonları elçiliklere dönüştürme konusunda bir anlaşmaya varıldı.[1]
Bulgaristan, Sovyet etkisine oldukça bağımlıydı, Sovyet yardımları ile ülkede hızlı bir sanayileşme sağlandı. Aynı zamanda Sovyetlere Bulgaristan malları satıldı, enerji ticareti yapıldı ve ortak bir pazar ağı kuruldu.[3] Bulgaristan, 1946-1990 yılları arasında Sovyetler Birliği'nden yaklaşık 16,7 milyar ABD doları çapında yardım alarak askeriyesini ve savunmasını artırdı.[4] 1989 Devrimlerinin patlak vermesinin ardından Bulgar Komünist Partisi'nin ülkedeki etkinliğini yitirmesine kadar Sovyetler ile yakın ilişki sürdürdü. Ardından 1990 yılında ilk çok partili seçimler yapıldı ve Bulgar Komünist Partisi seçimlerde iktidarını kaybetti.[2]
Georgi Ivanov Sovyet kozmonotları ile birlikte uzaya giden ilk Bulgar uzay insanı oldu. Uçuşun gerçekleştiği Soyuz 33 programının hazırlığı Bulgar bilim insanları tarafından ortaklaşa hazırlandı. Bu dönemde başbakan Nikita Kruşçev'in yakın çalışma arkadaşı Todor Jivkov idi.
1989 sonrası
değiştir1989'da Doğu Avrupa'daki komünist partilerin iktidardan uzaklaşmasının ardından Bulgaristan-Sovyetler Birliği ilişkileri yeni bir aşamaya girdi. 23 Ekim 1991'de Moskova'da, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Bulgaristan arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasına ilişkin bir protokol imzalandı. Sovyetler Birliği'nin dağılması üzerine Aralık 1991'de Sovyet Büyükelçiliği Rusya Büyükelçiliğine dönüştürüldü.[1]
Kaynakça
değiştir
- ^ a b c "История дипломатических отношений между Россией и Болгарией" (Rusça). Bulgaria.mid.ru. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019.
- ^ a b David Walker & Daniel Gray, "Bulgaria, People's Republic of" in The A to Z of Marxism (Scarecrow Press, 2009), s. 36-39.
- ^ Bulent Gokay, Eastern Europe Since 1970: Decline of Socialism to Post-Communist Transition (Routledge, 2001), s. 19.
- ^ Deborah Sanders, Maritime Power in the Black Sea (Routledge, 2014), s. 176.