Campanula glomerata

Campanula glomerata, Campanulaceae familyasına ait Campanula cinsinden bir çiçekli bitki türüdür. Aynı zamanda İngiltere'nin Rutland bölgesinin resmi çiçeğidir.[1]

Campanula glomerata
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Klad: Eudicots
Takım: Asterales
Familya: Campanulaceae
Cins: Campanula
Tür: Campanula glomerata
L.
Dağılımı

Etimoloji

değiştir

Bu bitkinin isminin kökeni oldukça açıklayıcıdır: Cinsin Latince adı olan "campanula", küçük çan anlamına gelir ve çiçeğin çan şeklini ifade eder. Tür adı olan "glomerata" ise, gövdenin tepesindeki çiçeklerin sıkı bir şekilde kümelenmesine işaret eder.

Campanula glomerata, çok yıllık otsu bir bitkidir ve 20-60 santimetre yüksekliğe kadar büyür. Maksimum boyu ise 90 santimetreye ulaşabilir. Gövde basit, dik ve kısa tüycüklüdür. Taban yaprakları uzun saplı, oval-uzun mızrak şeklinde ve hafif kalp şeklindedir. Gövde yaprakları ise mızrak şeklinde, sapsız ve gövdeyi saran özelliktedir. Çiçeklenme; 15-20 adet, sapsız, aktinomorf ve hermafrodit, yaklaşık 2–3 cm büyüklüğünde tek çiçeklerden oluşur. Bu çiçekler, terminal salkımlarda veya üst yaprakların koltuklarında, bir çanak yaprakla çevrili olarak bulunur. Çanak yaprakları çan şeklinde ve tüylüdür, beş adet koyu menekşe mavisi veya mora çalan mavi renkte petalleri vardır. Çiçeklenme dönemi Haziran'dan Eylül'e kadar sürer.

Dağılım ve yaşam alanı

değiştir
 
Polenlenme

Tür, Kuzey ılıman kuşak Avrasya'sına, yani Britanya'dan Japonya'ya kadar uzanan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. Avrupa'da ise en kuzey bölgeleri hariç hemen hemen her yerde bulunur. Kuzey Amerika'da ise bitki sonradan tanınmış bir türdür.

Bu bitki ormanlarda veya kuru çayırlarda, fundalık ve açık ağaçlık alanlarda, çimenli ancak çok ıslak olmayan yerlerde, orman kenarlarında ve yol ve patika kenarlarında bulunabilir. Kalkerli toprakları tercih eder ve deniz seviyesinden 1.500 metre yüksekliğe kadar olan bölgelerde yetişir.

Alt türler

değiştir

WCSP'ye göre 15 alt tür tanınmaktadır:[2]

  • Campanula glomerata subsp. glomerata
  • Campanula glomerata subsp. cervicarioides (Schult.) Arcang. (1882)
  •  
    Campanula glomerata subsp. serotina (Wettst.) O.Schwarz (1949) -
  • Campanula glomerata subsp. farinosa (Rochel ex Besser) Kirschl. (1852)
  • Campanula glomerata subsp. elliptica (Kit. ex Schult.) Kirschl. (1851)
  • Campanula glomerata subsp. subcapitata (Popov) Fed. (1973)
  • Campanula glomerata subsp. hispida (Witasek) Hayek (1930)
  • Campanula glomerata subsp. caucasica (Trautv.) Ogan. (1995)
  • Campanula glomerata subsp. oblongifolia (K.Koch) Fed. (1972)
  • Campanula glomerata subsp. oblongifolioides (Galushko) Ogan. (1995)
  • Campanula glomerata subsp. symphytifolia (Albov) Ogan. (1995)
  • Campanula glomerata subsp. panjutinii (Kolak.) Victorov (2002)
  • Campanula glomerata subsp. krylovii Olonova (1999)
  • Campanula glomerata subsp. daqingshanica D.Y.Hong & Y.Z.Zhao (1983)
  • Campanula glomerata subsp. speciosa (Hornem. ex Spreng.) Domin (1936)

Bitki bahçelerde yaygın olarak yetiştirilir ve çiçekleri beyaz, pembe, mavi ve mor gibi çeşitli renklerde olabilir. Bahçe kullanımı için çok sayıda çeşidi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları; iri menekşe çiçeklere sahip olan 'Joan Elliott' ve beyaz çiçekli 'Schneekrone'dur. 60 cm'ye kadar uzayan, koyu mavi çiçeklere sahip kuvvetli 'Superba' çeşidi, Kraliyet Bahçe Derneği'nin Garden Merit Ödülü'nü kazanmıştır.[3] Açık mor renkte küme çiçekli 'Caroline' çeşidi de bu ödülü kazanmıştır.[4]

Sinonimler

değiştir
  • Campanula aggregata Willd. ex Schlecht. (1813) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula cervicarioides Schultes in Roemer & Schultes (1819) (synonym = C. glomerata subsp. cervicarioide)
  • Campanula congesta Schultes in Roemer & Schultes (1819) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula farinosa Andrz. in Besser (1821) (synonym = C. glomerata subsp. farinosa)
  • Campanula glomerata subsp. aggregata (Willd.) Kirschleger (1851) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula glomerata subsp. cephalotes (Fisch. ex Schrank) D.Y.Hong (1983) (synonym = C. glomerata subsp. speciosa)
  • Campanula glomerata subsp. congesta (Roemer & Schultes) Schubler & Martens (1834) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula glomerata var. aggregata (Willd.) Koch (1846) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula glomerata var. congesta (Roemer & Schultes) Rouy (1908) (synonym = C. glomerata subsp. glomerata)
  • Campanula glomerata var. dahurica Fisch. ex Ker-Gawl. (1822) (synonym = C. glomerata subsp. speciosa)
  • Campanula glomerata var. farinosa (Andrz.) Koch (1846) (synonym = C. glomerata subsp. farinosa)
  • Campanula glaucophylla Schlosser & Vukot. (1875) (synonym = C. glomerata subsp. farinosa)
  • Campanula speciosa Hornem. (1815) (synonym = C. glomerata subsp. speciosa)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Plantlife website County Flowers page 30 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "WCSP". World Checklist of Selected Plant Families. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  3. ^ "RHS Plant Selector - Campanula glomerata 'Superba'". Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  4. ^ "Campanula glomerata 'Caroline'". RHS. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir
 
Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur: