Cemo (roman)

Cemo Kemal Bilbaşar'ın Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki ağa, maraba, şeyh, köylü ilişkisini anlattığı 1966 tarihli romanıdır. Kitap küçük yaşta annesini kaybeden güzel kız Cemo'nun yaşadıklarını anlatmaktadır. Kitap 1967'de Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü kazanmıştır.

Cemo

Can Yayınları Basımının kapağı
Yazar	Kemal Bilbaşar
Ülke	Türkiye
Konu	Doğu Anadolu bölgesindeki sosyal sınıflar
Tür	Roman
Yayım	1966
Yayımcı	Tekin Yayınları Can Yayınları
Medya türü	Baskı
Sayfa	216
ISBN	9789750702686

Karakterlerin Detaylı Analizi

• Cemo: Doğu Anadolu'nun zorlu coğrafyasında yetişen, fiziksel ve zihinsel olarak güçlü bir kadın karakteridir. Babası Cano'nun verdiği sert eğitim sayesinde hayatta kalma becerileri yüksektir. Aynı zamanda, toplumsal cinsiyet rollerine meydan okuyan, özgürlükçü ve bağımsız bir kişiliğe sahiptir. Cemo, romanın merkezinde yer alan aşk, mücadele ve kimlik arayışı temalarının ana karakteridir.
• Cano: Köyünün saygı duyduğu, güçlü ve otoriter bir figür olup Cemo'nun babasıdır. Şeyh Sait İsyanı'ndaki rolüyle bilinir. Geleneksel değerlere bağlılığı ve aşiret yapısındaki yeri, romanın toplumsal yapısını anlamamız için önemli bir anahtar sunar.
• Kevi: Zengin bir ailenin kızı olan Kevi, köy hayatına uyum sağlamada zorlanan, zayıf ve hastalıklı bir karakter olarak tasvir edilir. Köy ile şehir hayatı arasındaki çelişkiyi temsil eder. Cano’nun karısı olur. Fakat İkinci çocuğunu dünyaya getirirken ölür.
• Memo: Cemo'nun kocası. Halk ozanı kimliğiyle öne çıkan, cesur ve özgür ruhlu bir gençtir. Cemo'ya duyduğu aşk, romanın romantik boyutunu oluşturur. Aynı zamanda, halkın sorunlarına duyarlı ve adaletli bir kişiliğe sahiptir.
• Sorikoğlu: Kötü ve ahlaksız bir ağa olarak sunulur. Şeyh Sait’in yandaşlarından birinin oğludur. Zenginliği ve gücüyle köylüleri sömüren, toplumsal adaletsizliğin sembolü bir karakterdir.

Sinema

Romandan uyarlanan Cemo filmi, Türk sinemasının önemli yönetmenlerinden Atıf Yılmaz tarafından beyazperdeye aktarılmıştır. Filmin senaryosu ise Ayşe Şasa tarafından kaleme alınmıştır. Başrollerinde Türk sinemasının unutulmaz isimleri Türkan Şoray ve Fikret Hakan'ın yanı sıra, Bilal İnci ile bu filmle sinemaya adım atan ve kısa sürede adından söz ettiren Melda Sözen yer alıyor.

Romanla Film Arasındaki Farklar:

Film, romanın atmosferini ve bazı temel karakterlerini korusa da, Bilbaşar'ın romanında vurgulanan toplumsal ve siyasi temaların bir kısmını dışarıda bırakmıştır. Romanın gerçekçi anlatım tarzı, filmde daha düşsel ve romantik bir havaya dönüştürülmüştür. Bu nedenle, film eleştirmenleri tarafından genellikle romanın ruhuna uygun olmadığı ve orijinal esere "ihanet" ettiği yönünde değerlendirilmiştir.