Cibali Kapısı

Cibali kapısı, İstanbul'un, Fatih ilçesinin Cibali semtinde bulunan tarihi surların bir parçası olan kapıdır.

Kapının üstünde, fetih olaylarını anlatan antik bir yazı ile donatılmış bir kitabe yer almaktadır. Yanında, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet'in sekbanbaşısı olan Abdülkadir Dede'nin mezarı bulunmaktadır. Aya Nikola’nın biraz ilerisinde, halkın sur dışındaki hamama daha kolay ulaşabilmesi amacıyla Türkler tarafından inşa edilen Yeni Aya Kapı adli bir sur kapısı yer almaktadır. Kapının yakınında ise Fatih'in ordusundan Horoz Baba'ya ait olduğu düşünülen mezar yer almaktadır. Alman ressamı Melchior Lorichs, Cibali adının Cep kökünden geldiğini düşünerek Cibali kapısını Sacktor şeklinde çevirmiştir. Fâtih Vakfiyelerinde Cebe Ali Kapısı olarak geçen bu semte adını veren bir yatırın günümüzde dahi mezarı bulunmaktadır. Ancak, 857 (1453) tarihli mezar taşının şekli ve yazısı XV. yüzyıla ait olamayacak kadar yeni görünmektedir. Ancak, Cibali adinin Cebe Ali veya Cübbe Ali adında tarihi bir şahsiyetten geldiği kesindir. Evliya Çelebi'ye göre, Cübbe Ali aslen Mısırlı olup Bursa'ya gelmiş, burada Zeynüddin el-Hafi'nin kurduğu Zeyniyye tarikatına katılmış, at çulundan bir cübbe giydiğinden dolayı bu isimle anılmış ve İstanbul’un Fethi sırasında Cibali Kapısı önünde şehit düşmüştür.

Kaynakça

• Koçu, R. E. (1965). Cibali Kapısı. İstanbul Ansiklopedisi Cilt VII. İstanbul: Neşriyat Kollektif Şirketi.
• Tonguç, S. E. (1970, March 20). Cibali ve Haliç Surları. Saffet Emre Tonguç. https://www.saffetemretonguc.com/cibali-ve-halic-surlari/