Dörtlü Çete

Başlığın diğer anlamları için Dörtlü Çete (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Dörtlü Çete (Çince: 四人帮; pinyin: Sì Rén Bāng; Wade–Giles: Ssu-Jen-Pang) 1960'larda ve 1970'lerin başında yapılan Çin Kültür Devrimi sırasında belirlenen politikaların sürdürülmesinden yana olan grubun önderlerine sonradan verilen ad. Bu önderler Mao Zedong'un karısı Jiang Qing, Wang Hongwen, Zhang Chunqiao ve Yao Wenyuan idi.

1965'te Wu Han'ın yazdığı Hai Rui Görevden Alındı adlı tarihsel tiyatro oyununun politik niteliği Jiang Qing tarafından soruşturma konusu yapldı ve örtük biçimde Mao'nun önderliğine saldırıp Proletarya diktatörlüğünün yıkılmasını amaçladığı öne sürülen oyun yasaklandı. Yao Wenyuan'ın da bu oyunu suçlayan bir yazısı yayımlandı. Bu olay sanat ve edebiyatın radikalleştirilmesinde örnek oluşturdu ve Çin Kültür Devrimi'nin başlama işaretni verdi.

Kültür Devrimi şiddetlendikçe Dörtlü Çete'nin üyeleri yönetimde ve Komünist Parti içinde etkili bir konuma geldiler.Kızıl Muhafızlar'ın gücünden yararlanarak başlıca dört alanı denetim altına aldılar:

• Aydın eğitimi
• Bilim ve teknolojide temel kuramlar
• Öğretmen-öğrenci ilişkileri ile okulda disiplin
• Aydınlara yönelik parti politikaları

1969'da Kültür Devrimi'nin yarattığı ilk karışıklık dindikten sonra Dörtlü Çete basın-yayın organlarını ve propaganda araçlarını denetleyerek ve görünüşte Mao'nun siyasal çizgisine ve isteklerine bağlılık göstererek etkisini sürdürdü.

Ancak, 1976'da Mao'nun ölümü üzerine Dörtlü Çete'nin üyeleri güçlerini yitirdiler ve hapse atıldılar. Daha sonra 1981'de, Kültür Devrimi sırasındaki eylemleri nedeniyle yargılandılar. Jiang ve Zhang ölüm cezasına çarptırıldıysa da cezaları ertelendi; Wang ömür boyu, Yao ise 20 yıl hapis cezası aldı.

Ayrıca bakınız

• Anti-Parti Grubu
• Çin Kültür Devrimi
• Maoculuk