Demokratik devrimi
Demokratik Halk Devrimi (Demokratik Devrim, Yeni Demokratik Devrim, Halkın Demokratik Devrimi), İkinci Emperyalist Paylaşım Savaşı sonrasında pre-kapitalist ilişkilerin henüz ortadan kalkmadığı, yoğunlukla Avrupa ve Asya ülkelerinde yoğunlaşan devrim biçimidir.[1]
Bu kavram yerine zaman zaman kullanılan Milli Demokratik Devrim kavramından farklı olarak, burjuva sınıf ve tabakaların değil, işçi sınıfı ve köylülerin öncülük ettiği devrim biçimi olarak fark yaratmaktadır.[2]
Çekoslovakya, Macaristan, Polonya, Romanya, Arnavutluk, Çin, Kuzey Kore, Vietnam, Küba ve Gine Bissau Demokratik Halk Devrimi örneklerini yaşayan ülkelerdir. Bu ülkelerde sadece işçi sınıfı parti ya da grupları değil, değişik tabakaları temsil eden partiler iktidar ortağı olmuştur.[1]
Demokratik Halk Devrimi programının en temel ilkeleri ise anti-emperyalizm ve anti-feodalizm olmakta. Ülke ekonomisinde teknik gelişimin önünü tıkayan tekelci kapitalizmin bürokrasisi ve pre-kapitalist unsurların ortadan kaldırılması ve işçi sınıfı dışındaki tabakaların devrimci saflara iknası, devrim sürecinin temeli olarak değerlendirilebilir.[1]
Türkiye'de Demokratik Halk Devrimi programı
değiştirTürkiye'nin Demokratik Halk Devrimi programı aşamasına geçişi, Türkiye Komünist Partisi'ne göre, Mustafa Kemal'in önderlik ettiği Kurtuluş Savaşı'nın başarıya ulaşması sonrasında gerçekleşmiştir[2] Türkiye Komünist Partisi'nin legal çıkışı olan Vatan Partisi'nin 1957'de kapatılmasından sonra, "İkinci Kuvayimilliyecilik" olarak da adlandırılan Demokratik Halk Devrimi programına sadık kalan gruplar, 27 Mayıs Politik Devrimi sonrasında kurulan Türkiye İşçi Partisi'nin içinde çıkan Milli Demokratik Devrim - Sosyalist Devrim tartışmalarına direkt olarak katılmadı. En sonunda 1970 yılında, Demokratik Halk Devrimi programının savunulması gerektiğini tekrar dile getiren Vatan Partisi eski Genel Başkanı Hikmet Kıvılcımlı oldu.[3]
Hikmet Kıvılcımlı, 1926 TKP programına atıfta bulunarak; "40 yıl önce Türkiye Stratejisi "Demokratik İnkılâp" olarak konuldu.Bu İnkılâp (şimdiki Devrim) alanında İşveren sınıfı değil, İşçi Sınıfı öncü sayıldı."[3] diyerek burjuvazinin ya da küçük burjuva tabakalarının öncü olarak gösterilmesini savunan Milli Demokratik Devrim programını savunan grupları eleştirdi.
Sosyalist Devrim programını savunan gruplara eleştirisi ise Türkiye koşullarına uygun programı savunmaktan vazgeçmek şeklindeydi; "TİP ABA'cıları (Aybar - Boran - Aren'cileri); TİP Minima Programı (Demokratik Devrim) dururken, Sosyalizm (Maksima Program) taslamakla, Halk Cephesi gibi günün görevlerinden kaçtılar. İşçi Sınıfının (Bilinç - Örgüt - Eğitim) gereklerini atlattılar."[3]
Böylece TİP içindeki iki grubun dışında, Demokratik Halk Devrimi programını savunan grup, zaten var olan ayrılığını açığa çıkarmış oldu. 1971 yılının fırtınalı ortamında, teorik netleşmelere fırsat kalmasa da, işçi sınıfının önderliğinde pre-kapitalist ilişkilerin temizlenmesi gerektiğini belirten "Proleter Devrimci" gruplar, Milli Demokratik Devrim programını inkârına başladılar. Mahir Çayan, Hikmet Kıvılcımlı'nın eleştirileri sonrasında Milli Demokratik Devrimi savunmadığını beyan etti.[4]
Demokratik Halk Devrimini savunan gruplar, bir araya gelemediler ve THKP/C, THKO, Sosyalist Dergi Çevresi ve TKP/ML içinden, 12 Mart Darbesi sonrasında daha fazla grup çıktı. Tüm bu örgütlerin Demokratik Halk Devrimi programları ve yaklaşımları, birbiri ile benzemeyen şekiller aldı. Bu örgütlerden bazıları, Demokratik Halk Devrimi programını savunduğu halde, Milli Demokratik Devrim kavramını kullanmaya devam ettiler (THKP/C'den sonra kurulan, bu grubu sahiplenen gruplar). Çin Komünist Partisi ve Arnavutluk Emek Partisi'ne öykünen gruplar, farklı isimlerde anılmak ile birlikte Demokratik Halk Devrimini savundular. Sosyalist Dergi çevresi sonrasında kurulan Devrimci Derleniş Dergisi, Vatan Partisi (2. kuruluş), Sosyalist Vatan Partisi grupları ve THKP/C'den sonra kurulan bazı gruplar da bu adı kullanarak Demokratik Halk Devrimi programını savunmaya devam ettiler.
Günümüzde Demokratik Halk Devrimi kavramını kullanan komünist grupların başında Halkın Kurtuluş Partisi gelmektedir.[5]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ a b TKP 1926 programı 28 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. aktarım; Sahte TKP'nin revizyonist programının eleştirisi : ek: gerçek TKP'nin 1926 programı
- ^ a b c "Devrim Zorlaması, Demokratik Zortlama". 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ "Kesintisiz Devrim I". 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ "HKP Kuruluş Gerekçesi". 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.