Vikipedi

Doğum sırası ve erkeklerin cinsel yönelimi

Doğum sırası ve erkeklerin cinsel yönelimi arasındaki ilişki araştırmacılar tarafından ortaya atılmıştır. Ray Blanchard bu ilişkiye doğum sırası efekti demiştir. Bu efekte göre bir erkek büyük erkek kardeşlere sahip oldukça eşcinsel yönelime sahip olma ihtimali artar.[1] Buna bazen büyük erkek kardeş efekti de denir. Erkek eşcinsel demografisinin tahminen yüzde 15'i doğum sırası efektiyle ilişkilidir.[2]

Hipotezin temeli

değiştir

Doğum sırası efekti cinsel yönelimin bilinen en güçlü biyodemografik habercisidir.[3] Birçok araştırmaya göre her büyük erkek kardeş bir erkeğin eşcinsel yönelime sahip olma ihtimalini bir öncekinin %28-48'i kadar artırmaktadır.[4][5][6][7][8] Doğum sırası efekti yaklaşık her 7 eşcinsel erkekten birinin eşcinselliğini açıklamaktadır.[9] Kadınların cinsel yöneliminde ve büyük kız kardeşlere sahip olmakta doğum sırası efektinin herhangi bir etkisi olduğu gözükmemektedir.[10][11]

Doğum sırası efekti aynı zamanda erkekten kadına transeksüellerde de gözlenmiştir. Erkeklere ilgi duyan erkekten kadına transseksüellerin kadınlara ilgi duyan erkekten kadına transeksüellere göre daha fazla büyük erkek kardeşe sahip olduğu bulunmuştur. Bu bulgular Kanada,[12] Birleşik Krallık,[13] Hollanda[14] ve Polinezya'daki[15] örneklerden elde edilmiştir.

Bu efekt biyolojik erkek kardeşleriyle birlikte yetiştirilmeyen erkeklerde bile görülmektedir. Bu yüzden rahim içi ortamla ilişkili bir sebep ortaya atılmıştır.[3] Buna anne immün hipotezi denir.[16] Erkek fetüsleri omurgalıların cinsel farklılıklarında rol oynayabilen H-Y antijenleri üretir.[16] Başka çalışmalar da doğum sırası efektinin biyolojik bir sebepten değil sosyal bir süreç sonucu oluştuğunu öne sürer.[17]

Karşıt kanıt

değiştir

Bearman ve Brückner (2008) doğum sırası efektini gösteren çalışmalarda temsil edici olmayan örnekler ve kardeşlerin cinsel yönelimleriyle ilgili aldatıcı raporlar kullanıldığını iddia etmiştir. Karşı cins ikizler üzerindeki çalışmalarında hemcinse ilgi duymayla büyük erkek ya da kız kardeşlere sahip olma arasında bir ilişki bulmamışlardır.[18] Francis'in (2008) aynı Add Health anketinin kullanıldığı ama daha geniş bir analizi içeren çalışmasında erkeklerin hemcinsine ilgi duymasıyla büyük erkek kardeşlere sahip olma arasında çok zayıf bir korelasyon bulunmuştur. (Ama erkeklerin hemcinsine ilgi duymasıyla büyük kız kardeşlere sahip olma arasında güçlü bir negatif korelasyon bulunmuştur.)[19]

Efektin nedenleri üzerine yapılmış teoriler

değiştir

Anthony Boagert'in evlatlık kardeşleri de kapsayan çalışmasında efektin büyük erkek kardeşlerle aynı ortamla yetiştirilmekten dolayı kaynaklanmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Annenin her erkek çocuğa hamile kaldıkça annenin vücudunda değişimlere sebep olan bazı faktörlerin olduğu varsayılmıştır. Rahim içi annesel bağışıklık tepkisinin bu efektte rol oynadığı düşünülmüştür.[6][16][20][21] Efekt, erkek büyük erkek kardeşleriyle aynı ortamda yetişse de yetişmese de etkili olmaktadır. Efektin büyük evlatlık ya da büyük üvey erkek kardeşlere sahip olmakla bir bağlantısı yoktur.

Doğum sırası efektinin el yanlılıkla etkileşim içinde olduğu görünmektedir ve sadece sağ yanlı erkeklerde görünmektedir.[11][22][23][24]

Bogaert (2006) doğum sırası efektinin erkeklerin cinsel yönelimi üstündeki etkisiyle ilgili yaptığı hem biyolojik hem evlatlık kardeş örnekleri içeren araştırmasında sadece biyolojik büyük erkek kardeşlerin cinsel yönelimi etkilediğini bulmuştur.[3] Bogaert bulgularının sonucunda doğum sırası efektinin doğum öncesi bir kökeni olduğunu şiddetle öne sürmüştür.

McConaghy (2008) yayınlanan sosyoloji dergisinde eşcinsel kimlik ya da eşcinsel davranıştan ziyade eşcinsel hislerle doğum sırası efekti arasında bir ilişki bulmadığını söylemiştir.[17] Bu bulgular McConaghy'i doğum sırası efektinin eşcinsel hislere olan etkisinin biyolojik nedenli değil sosyal süreçle ilgisi olduğu sonucuna götürmüştür.

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Blanchard R (1997). "Birth order and sibling sex ratio in homosexual versus heterosexual males and females". Annu Rev Sex Res. Cilt 8. ss. 27-67. PMID 10051890. 
  2. ^ Valenzuela C. 2009. "Sexual Orientation, Handedness, Sex Ratio, and Fetomaternal Tolerance-Rejection".
  3. ^ a b c Bogaert AF (Temmuz 2006). "Biological versus nonbiological older brothers and men's sexual orientation". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 103 (28). ss. 10771-4. doi:10.1073/pnas.0511152103. PMC 1502306 $2. PMID 16807297. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  4. ^ Blanchard R, Zucker KJ, Siegelman M, Dickey R, Klassen P (Ekim 1998). "The relation of birth order to sexual orientation in men and women". J Biosoc Sci. 30 (4). ss. 511-9. doi:10.1017/S0021932098005112. PMID 9818557. 
  5. ^ Ellis L, Blanchard R (2001). "Birth order, sibling sex ratio, and maternal miscarriages in homosexual and heterosexual men and women". Personality and Individual Differences. Cilt 30. ss. 543-552. doi:10.1016/S0191-8869(00)00051-9. 
  6. ^ a b Blanchard R (Eylül 2001). "Fraternal birth order and the maternal immune hypothesis of male homosexuality". Horm Behav. 40 (2). ss. 105-14. doi:10.1006/hbeh.2001.1681. PMID 11534970. 30 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  7. ^ Puts DA, Jordan CL, Breedlove SM (Temmuz 2006). "O brother, where art thou? The fraternal birth-order effect on male sexual orientation" (PDF). Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 103 (28). ss. 10531-2. doi:10.1073/pnas.0604102103. PMC 1502267 $2. PMID 16815969. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  8. ^ Rahman Q., Clarke K., Morera T. (2009). "Hair whorl direction and sexual orientation in human males". Behavioral Neuroscience. 123 (2). ss. 252-256. 
  9. ^ Cantor JM, Blanchard R, Paterson AD, Bogaert AF (Şubat 2002). "How many gay men owe their sexual orientation to fraternal birth order?" (PDF). Arch Sex Behav. 31 (1). ss. 63-71. doi:10.1023/A:1014031201935. PMID 11910793. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  10. ^ Bogaert AF (Şubat 2005). "Sibling sex ratio and sexual orientation in men and women: new tests in two national probability samples". Arch Sex Behav. 34 (1). ss. 111-6. doi:10.1007/s10508-005-1005-9. PMID 15772774. 
  11. ^ a b Blanchard R, Lippa RA (Nisan 2007). "Birth order, sibling sex ratio, handedness, and sexual orientation of male and female participants in a BBC internet research project". Arch Sex Behav. 36 (2). ss. 163-76. doi:10.1007/s10508-006-9159-7. PMID 17345165. 
  12. ^ Blanchard R, Sheridan PM (1992). "Sibship size, sibling sex ratio, birth order, and parental age in homosexual and nonhomosexual gender dysphorics". Journal of Nervous and Mental Diseases. Cilt 180. ss. 40-7. doi:10.1097/00005053-199201000-00009. 
  13. ^ Green R (Temmuz 2000). "Birth order and ratio of brothers to sisters in transsexuals". Psychol Med. 30 (4). ss. 789-95. doi:10.1017/S0033291799001932. PMID 11037086. 
  14. ^ Blanchard R, Zucker KJ, Cohen-Kettenis PT, Gooren LJ, Bailey JM (Ekim 1996). "Birth order and sibling sex ratio in two samples of Dutch gender-dysphoric homosexual males". Arch Sex Behav. 25 (5). ss. 495-514. doi:10.1007/BF02437544. PMID 8899142. 
  15. ^ Poasa KH, Blanchard R, Zucker KJ (2004). "Birth order in transgendered males from Polynesia: a quantitative study of Samoan fa'afāfine". J Sex Marital Ther. 30 (1). ss. 13-23. doi:10.1080/00926230490247110. PMID 14660290. 
  16. ^ a b c Blanchard R, Klassen P (Nisan 1997). "H-Y antigen and homosexuality in men". J. Theor. Biol. 185 (3). ss. 373-8. doi:10.1006/jtbi.1996.0315. PMID 9156085. 1 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  17. ^ a b McConaghy N, Hadzi-Pavlovic D, Stevens C, Manicavasagar V, Buhrich N, Vollmer-Conna U (2006). "Fraternal birth order and ratio of heterosexual/homosexual feelings in women and men". J Homosex. 51 (4). ss. 161-74. doi:10.1300/J082v51n04_09. PMID 17135133. 
  18. ^ Bearman, Peter (2002). "Opposite-sex twins and adolescent same-sex attraction" (PDF). Cilt 107. American Journal of Sociology. ss. 1179-1205. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  19. ^ Francis, Andrew M. (2008). "Family and sexual orientation: the family-demographic correlates of homosexuality in men and women" (PDF). Cilt 45. Journal of Sex Research. ss. 371-377. 14 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  20. ^ Blanchard R, Bogaert AF (Ocak 1996). "Homosexuality in men and number of older brothers". Am J Psychiatry. 153 (1). ss. 27-31. PMID 8540587. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  21. ^ Blanchard R (Eylül 2004). "Quantitative and theoretical analyses of the relation between older brothers and homosexuality in men". J. Theor. Biol. 230 (2). ss. 173-87. doi:10.1016/j.jtbi.2004.04.021. PMID 15302549. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  22. ^ Blanchard R, Cantor JM, Bogaert AF, Breedlove SM, Ellis L (Mart 2006). "Interaction of fraternal birth order and handedness in the development of male homosexuality". Horm Behav. 49 (3). ss. 405-14. doi:10.1016/j.yhbeh.2005.09.002. PMID 16246335. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  23. ^ Blanchard R (2007). "Sex ratio of older siblings in heterosexual and homosexual, right-handed and non-right-handed men". Archives of Sexual Behavior. 
  24. ^ Blanchard R (Ocak 2008). "Review and theory of handedness, birth order, and homosexuality in men". Laterality. 13 (1). ss. 51-70. doi:10.1080/13576500701710432. PMID 18050001. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Doğum_sırası_ve_erkeklerin_cinsel_yönelimi&oldid=33877747" sayfasından alınmıştır