Dogo Argentino
Dogo Argentino, Arjantin'de yaban domuzu da dahil olmak üzere büyük hayvan avı amacıyla melezlenmiş büyük, beyaz, kaslı bir köpek türüdür.[2][3] Yetiştirici, Antonio Nores Martínez, kararlı bir cesaret sergileyecek ve insan arkadaşını isteyerek koruyacak bir köpek istiyordu. İlk olarak 1928'de, Büyük Dane de dahil olmak üzere çok çeşitli diğer ırklarla birlikte Cordoba Köpeğinden melezlendi.[2][3]
| Dogo Argentino | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Köpek (Canis lupus familiaris) | |||||||||||||||||
Tarihçe
değiştir1928'de tıp doktoru, profesör ve cerrah olan Antonio Nores Martinez, aynı zamanda sadık bir evcil hayvan ve bekçi köpeği olabilen büyük bir av köpeği melezlemeye başladı. Antonio Martinez, Cordoba Köpeğini cinsin temeli olarak seçti.[4] Bu cinsin nesli tükenmiştir ancak büyük ve vahşi bir köpek olup büyük bir avcı olduğu söylenmektedir.[4] Martinez bu türü; Great Dane, Boxer, İspanyol Mastiff, Old English Bulldog, Bull Terrier, Pyrenean Mastiff, English Pointer, Irish Wolfhound ve Dogue de Bordeaux ile çiftleştirip melezledi.[4] Nores Martinez, istenen özellikleri tanıtmak için yapay seçilim yoluyla cinsi geliştirmeye devam etti.
Melezlemede kullanılan ırklar
değiştir- Cordoba dövüş köpeği dönemin Arjantin'inde güçlü ve çevik bir köpek olmasından dolayı avlarda kullanılıyordu. Melezlemenin temel ırkıdır.
- İrlanda kurt tazısı yeni ırkımıza av güdülerini ve hızını miras bırakmıştır.
- İngiliz puanteri, o yıllarda Avrupa'nın en yaygın karasal av köpeğiydi. Koku alma duyusunu Dogo Argentino'ya aktarmıştır. Bu yüzden ki Dogolar benzer molossoid ırklardan daha iyi bir koku alma duyusuna sahiptir.
- Buldog'un yere sağlam basışı, güçlü ve gözü pek bir karaktere sahip oluşu bu melezleme çalışmasında yer almasını sağlamıştır.
- Bull teriyer bu melezleme çalışmasındaki tek terrier ırkı köpektir. Dogo'ya kattıkları ise inatçılık ve korkusuzluk özellikleridir.
- Danua, cüssesi nedeniyle avcıların Dogolardan önce büyük avlarda kullandıkları ırktır. Cüssesi ve genel olarak dengeli görünümü ile Dogo ırkının bir parçası olmuştur.
- Dogue de Bourdeux, dünyanın en güçlü çeneye sahip köpek ırklarından biriydi. Dogo Argentino'ne çene gücünü katmıştır.
- Pirene Dağ Köpeği Arjantin avlaklarında avcı tarafından fark edilebilmesi için parlak beyaz tüy rengini Dogo Argentio'ya vermiştir.
- Boksör ise köpeği fiziksel değil zihinsel olarak güçlendirmek için kullanılmıştır. Canlılığı ve sahibine olan bağlılığı bu melezlemede yer almasını sağlamıştır.
Bazı kaynaklarda İspanyol Mastifinin de bu melezlemede olduğu söylense de muhtemelen yanlıştır. Cordoba Dövüş Köpeği zaten İspanyol Mastifinin yerli köpeklerle çiftleşmesi sonucu oluşan melez bir ırktı.
Özellikler
değiştirHer şeyden önce bir av ırkıdır. Pet olmaya pek uygun değildir. Melezlenerek oluşmuş bir ırk olduğu için bazı genetik kusurlar barındırır.[5] Melanin pigmentinin eksikliğinden dolayı bu köpeklerin yaklaşık %20'si işitme problemleri yaşar.[6] Çok sıcak ve çok soğuk iklimlere uygun bir ırk değildir. Çok güçlü bir ırk olduğu için sağlam karakterli ve fiziksel olarak da güçlü bir sahip tarafından beslenmelidir. Kısa tüylü olduğu için çok fazla tüy bakımı istemez. Cildi hassastır. Tavuk ve benzeri gıdalara alerji gösterebilir. İnsanlarla arası iyidir. Yetişkinliğe erdiğinde köpek ve diğer hayvanlara karşı pek dost canlısı değildir. Güçlü ve ve çabuk pes etmeyen bir ırk olduğu için köpek dövüşlerinde kullanılmış ve hâlâ kullanılmaktadır.
Yasallık
değiştirDogo Argentino; Cayman Adaları,[7] Danimarka,[8] Norveç,[9] Fiji,[10] İzlanda,[11] Avustralya,[12] Yeni Zelanda,[13] Singapur,[14] Türkiye[15] ve Ukrayna[16] dahil olmak üzere belirli ülkelerde yasaklanmış veya sahiplik kısıtlamalarına sahiptir. Birleşik Krallık'ta,[17] 1991 Tehlikeli Köpekler Yasası uyarınca, yasal yetki olmaksızın bir Dogo Argentino'ya sahip olmak yasa dışıdır.
Galeri
değiştir
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Dogo Argentino | Dog Breed Facts and Information – Wag! Dog Walking". WagWalking. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Dogo Argentino" (PDF). Federation Cynologique Internationale. 2 Ağustos 2012. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2014.
- ^ a b "Dogo Argentino Dog Breed Information and Pictures". dogbreedinfo.com (İngilizce). 8 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
- ^ a b c "Dogo Argentino blood lines". 30 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Strain, G. M. (1993). "Deafness assessment services by means of the brainstem auditory-evoked response". Journal of Veterinary Internal Medicine. 7 (2): 104-5. PMID 8501696.
- ^ Coppens, A. G.; Steinberg, S. A.; Poncelet, L. (Ocak 2003). "Inner ear morphology in a bilaterally deaf Dogo Argentino pup". Journal of Comparative Pathology. 128 (1): 67-70. doi:10.1053/jcpa.2002.0596. ISSN 0021-9975. PMID 12531689.
- ^ "IMPORTATION OF DOGS AND CATS INTO THE CAYMAN ISLANDS" (PDF). 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Danish Legislation on Dogs". www.foedevarestyrelsen.dk (İngilizce). 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Training a dog you can trust". partner.sciencenorway.no (Norveççe). 6 Eylül 2015. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Fiji Pet Passport Regulations" (İngilizce). Pet Travel, Inc. 27 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ "From Iceland — Wants To Ban Certain Breeds Of Dogs". The Reykjavik Grapevine (İngilizce). 5 Ağustos 2011. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Australia Banned Breeds". Starwood Animal Transport. 26 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Affairs, The Department of Internal. "Key Facts". www.dia.govt.nz (İngilizce). 22 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "These 8 Dog Breeds Are Banned In Singapore". 9 Haziran 2017. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ KESKİN/OF (Trabzon), (DHA), Selçuk BAŞAR-Aleyna. "El konulan 'yasak ırk' üç köpeği için her gün 160 kilometre yol gidiyor". Hürriyet. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Toddler killed by vicious dog breed banned in several countries". 7NEWS.com.au (İngilizce). 9 Kasım 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Controlling your dog in public". GOV.UK (İngilizce). 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
 | Köpek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |